Παναθηναϊκός AKTOR - Μακάμπι: Το πράσινο πεπρωμένο και η Γη της Επαγγελίας

Όταν την ερχόμενη Τρίτη, στις 20:30 στο ΟΑΚΑ ο Παναθηναϊκός AKTOR και η Μακάμπι θα αρχίζουν να ξετυλίγουν το κουβάρι της μεταξύ τους σειράς των playoffs, αμφότερες οι ομάδες θα συνειδητοποιούν το προφανές και αυτονόητο...

Δεν πρόκειται για ένα αντάμωμα όπως όλα τα υπόλοιπα: όλα μα όλα, μηδέ των διεθνοποιημένων ντέρμπι των αιωνίων εξαιρουμένων!

Το εννοώ αυτό διότι με τον βιωματικό αντίπαλο τους, Ολυμπιακό

οι Πράσινοι έχουν αναμετρηθεί σε τρεις ημιτελικούς των Final 4 (1994, 1995, 2009), σε μια σειρά playoffs (1997) και εν συνόλω σε 25 αγώνες που ασφαλώς δεν είναι λίγοι...

Γιορτάζουν το... Ιωβηλαίο τους!

Είναι όμως ακριβώς οι μισοί σε σχέση με το νταλαβέρι τους με τη Μακάμπι, που αισίως την ερχόμενη Τρίτη θα φτάσουν στους 50, με το ενδεχόμενο –εάν κι εφόσον η σειρά τραβηχτεί σε Game 5- να αβγατιστούν σε 55!

Και να ‘ταν μονάχα αυτό το στοιχείο που επιτείνει την αντιπαράθεση τους, πάει κι έρχεται...

Εδώ έχουμε να κάνουμε για ένα ζευγάρι στο οποίο όντως οι λεγάμενοι μαζί δεν κάνουνε και χώρια δεν μπορούνε!

Επειδή λοιπόν δεν μπορούνε χώρια οι Σέλτικς και οι Λέικερς του ευρωπαϊκού μπάσκετ φροντίζουν-με τη συνδρομή της μοίρας-από καιρού εις καιρόν να κονταροχτυπιούνται σε όλη τη γκάμα της κορυφαίας διασυλλογικής διοργάνωσης της Ευρώπης (εκτός από τον μικρό τελικό) στην οποία βεβαίως οι εξ Ασίας ορμώμενοι Ισραηλινοί συμμετέχουν λάθρα!

Αυτό, λοιπόν, το ατέρμονο γαϊτανάκι θα εμπλουτισθεί με άλλη μια σειρά playoffs που θα κρίνει την πρόκριση στο επερχόμενο Final 4 του Βελιγραδίου, όπως είχε συμβεί και πριν από 12 χρόνια...

Οι δαίμονες του 2012

Τότε, από τις 20 Μαρτίου έως τις 5 Απριλίου του 2012 οι δυο ομάδες βρέθηκαν αντιμέτωπες στη συγκλονιστική πενταπλή παρτίδα η οποία προσπόρισε στον Παναθηναϊκό την πρόκριση του στο Final 4 της Κωνσταντινούπολης που τον στοιχειώνει μέχρι τώρα και τον στέλνει σε διατεταγμένη υπηρεσία ώστε να ξορκίσει τους δαίμονες του!

Στις έντεκα σεζόν που μεσολάβησαν οι Πράσινοι δεν κατάφεραν να φτάσουν σε αυτό που για τους Εβραίους αποτελεί κομμάτι της ιστορικής συλλογικής μνήμης του λαού τους...

Στη Γη της Επαγγελίας!

Ο Ράις, ο "BigSofo" και η Χαναάν

Όσο ο Παναθηναϊκός βουρλιζόταν και πάλευε για να ξαναβρεί τη στράτα του προς την ελίτ της τετράδας, η Μακάμπι κατάφερε να στεφθεί πρωταθλήτρια Ευρώπης και να τον ισοφαρίσει κατακτώντας το έκτο τρόπαιο της...

Τούτο συνέβη το 2014 στο Μιλάνο, όπου ανέβηκε στο θρόνο με τον Ταϊρίς Ράις (κάτω από τις φτερούγες του Σοφοκλή Σχορτσανίτη) να υποδύεται τον... Ιησού του Ναυή, ο οποίος είχε διαδεχθεί τον Μωυσή και έμελλε να οδηγήσει το Ισραήλ στην περιλάλητη Χαναάν!

Αρχής γενομένης λοιπόν από την ερχόμενη Τρίτη οι δυο ομάδες θα παίξουν τα ρέστα τους για έβδομη φορά στα χρονικά!

Τρώνε τα λυσσακά τους!

Επτά ανταμώματα σε καθοριστικές αναμετρήσεις, τουτέστιν μια διαπάλη εις το διηνεκές με τις δυο ομάδες να μοιάζουν καταδικασμένες να τρώνε τα λυσσακά τους!

Μέχρι στιγμής οι Πράσινοι και οι Κίτρινοι έχουν βρεθεί ενώπιος ενωπίω στους τελικούς του 2000 στην Πυλαία (Παναθηναϊκός-Μακάμπι 73-67), του 2001 στο Παρίσι (67-81) και του 2011 στη Βαρκελώνη (78-70), στους ημιτελικούς του 2002 στην Μπολόνια (83-75) και του 2005 στη Μόσχα (82-91) και στη σειρά των playoffs του 2012 (σκορ 3-2).

Αυτή η προημιτελική σειρά κατέληξε στο Game 5 της 5ης Απριλίου του 2012 στο ΟΑΚΑ και εξελίχθηκε σε μια από τις κορυφαίες παραστάσεις στην καριέρα του Δημήτρη Διαμαντίδη.

Τα ρέστα του Διαμαντίδη και το φευγιό Ομπράντοβιτς

Τότε λοιπόν ο Παναθηναϊκός επικράτησε απέναντι στη Μακάμπι (που είχε στις τάξεις της τον Σοφοκλή Σχορτσανίτη και τον Θοδωρή Παπαλουκά) δια πυρός και σιδήρου (86-85) με τον αρχηγό του να "γράφει" 25 πόντους, ευστοχώντας σε 15/18 βολές, 6 ριμπάουντ, 3 ασίστ, 2 κλεψίματα, μια τάπα και 34 βαθμούς στο ranking.

Στον επίλογο αυτής της εμφάνισης του που αποτελεί τον εγκυκλοπαιδικό ορισμό του "clutch player", ο Καστοριανός γκαρντ κέρδισε φάουλ, έβαλε την πρώτη βολή, αστόχησε στη δεύτερη και στο καπάκι έκλεψε την μπάλα από τον Ταλ Μποιυρνστάιν, κλειδώνοντας τη νίκη και την πρόκριση στο Final 4 της Πόλης.

...και

Λίγα λεπτά μετά τη λήξη του ματς ο μεν Ντέηβιντ Μπλατ είπε ότι "δεν θέλω να ξαναδώ τον Διαμαντίδη μπροστά μου και αν θα μπορούσα ν' αλλάξω κάτι στο ματς θα ήταν να τον κλείδωνα στο ξενοδοχείο", ο δε Ζέλιμιρ Ομπράντοβιτς, οργισμένος από τη συμπεριφορά των θεατών έριξε μια βόμβα μεγατόνων...

"Δέκα τρία χρόνια που είμαι εδώ αυτοί που σημαδεύουν με λέιζερ τους αντιπάλους και στη λήξη των αγώνων μπαίνουν στο γήπεδο, δεν μας έχουν αφήσει να πανηγυρίσουμε όπως θέλουμε. Ίσως αυτή η συμπεριφορά να με αναγκάσει να πάρω πιο εύκολα την απόφαση μου να φύγω από την ομάδα"

Το ‘πε και το ‘κανε, όχι πάντως γι αυτόν τον λόγο: δυόμισι μήνες αργότερα μάζεψε τα μπογαλάκια του και εγκατέλειψε το ΟΑΚΑ μετά απ[ό 13 συναπτά έτη...

Οι δυο εφετινές ήττες, ο Κάτας και η κουστωδία

Συνολικά στο αλισβερίσι των 49 αγώνων, η Μακάμπι πλειοδοτεί στις νίκες με σκορ 26-23, συμπεριλαμβανομένων των δυο που πέτυχε στην εφετινή σεζόν, αλώνοντας το ΟΑΚΑ στις 20 Οκτωβρίου με 86-81 στην παράταση και επικρατώντας στις 25 Ιανουαρίου στο Βελιγράδι με 90-75.

Εκεί που τα ‘χαν χύμα με τις μεταξύ τους αναμετρήσεις, τους έρχονται και τσουβαλάτα, καθώς στις τάξεις της Μακάμπι βρίσκονται δυο πρώην Πράσινοι και συνολικά έξι πρόσωπα που έχουν άμεση ή έμμεση σχέση με την Ελλάδα...

Στον πάγκο της ισραηλινής ομάδας κάθεται ο πρώην παίκτης (1999-2001) και προπονητής (2020-21) του Παναθηναϊκού Οντεντ Κάτας, με συνεργάτη τον Γιόσεπ Μπεροκάλ άλλοτε συνεργάτη του Ντούσκο Ιβάνοβιτς στον πράσινο πάγκο (2014-15).

Επίσης στο ρόστερ της βρίσκονται ο Γουέιντ Μπάλντγουϊν που φόρεσε τη φανέλα του Ολυμπιακού κατά τη σεζόν 2019-20, ο γιος του πρώην προπονητή του Άρη και του Ολυμπιακού Ντέιβιντ Μπλατ, Ταμίρ Μπλατ, ο Αϊτζακ Κοέν (Άρης, 2015-16) και ο Τζέιμς Γουέμπ (Λάρισα, 2020-21).

Ο τραχανάς με τα 186 τρόπαια και το αντίο του Κολοκυθά

Δώσε πόνο, το δίχως άλλο με όλα αυτά που τους ενώνουν, χώρια το πλούσιο παλμαρέ τους...

Αμ’ αυτό πάλι;

Στο ΟΑΚΑ και στο "Γιαντ Ελιάου" (καθόσον εδώ ισχύει το ρηθέν από τον Μανώλη Μαυρομμάτη, "έτσι μας το είπανε, έτσι σας το λέμε" ) για τρία, τέσσερα ή πέντε βράδια θα απλωθούν σαν τον τραχανά ή σαν τις σταφίδες για να ξεραθούν 186 τρόπαια!

Ο Παναθηναϊκός έχει στο παλμαρέ του 67 από δαύτα και η Μακάμπι 119!

Οι δύο ομάδες αναμετρήθηκαν για πρώτη φορά τη σεζόν 1971-72, όταν ο "Τάφος του Ινδού" συμπλήρωνε μια δεκαετία χρήσης, ενώ το "Γιαντ Ελιάου" βρισκόταν ακόμη στα...μπετά.

Κυριολεκτώ, διότι (μετά την εν Αθήναις νίκη του Παναθηναϊκού με 81-73), ο επαναληπτικός της 9ης Δεκεμβρίου του ’71 συνέπεσε με τα εγκαίνια της έδρας της Μακάμπι!

Στις 2 Δεκεμβρίου του 1971 στο γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας σε ένα από τα τελευταία ματς της καριέρας του συχωρεμένου Γιώργου Κολοκυθά (ο οποίος τραυματίσθηκε σοβαρά μετά από λίγες μέρες πρώτα κόντρα στην ΑΕΚ και δίκην χαριστικής βολής απέναντι στη βελγική Μπους Φρουί ) οι Πράσινοι επιβλήθηκαν με 81-73 και έκαναν ένα μεγάλο βήμα για την πρόκριση τους στη φάση των ομίλων.

Οι συνθέσεις των δυο ομάδων σε αυτό το πρώτο και ως εκ τούτου ιστορικό ματς:

ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Κολοκυθάς 14, Κέρκλαντ 19, Κέφαλος 7, Πέππας 3, Ιορδανίδης 10, Δημαράς 8, Κόντος 4, Χαϊκάλης 2, Παναγιωταράκος 10, Ανάγνος 4, Παπάζογλου. Προπονητής: Κώστας Μουρούζης.

ΜΑΚΑΜΠΙ: Κοέν 2, Αβισάρ 5, Κοέν-Μιντζ 16, Μπρόντι 14, Στάρκμαν 4, Νέουμαρκ, Λέγια, Τσάμπιν 32. Προπονητής: Ραλφ Κλάιν.

Οι ήρωες του πολέμου των έξι ημερών

Όταν η αποστολή έφτασε στο Τελ Αβίβ, το γήπεδο ήταν ακόμη γιαπί, οι εργασίες συνεχίστηκαν όλη τη νύχτα και το γήπεδο παραδόθηκε μόλις λίγα λεπτά πριν από το τζάμπολ με τους παίκτες του Παναθηναϊκού να χάσκουν σαν χάνοι από το θέαμα που αντίκρισαν...

Πάνω από δέκα χιλιάδες άνθρωποι ήταν στοιβαγμένοι στις εξέδρες, ενώ κατά μήκος του αγωνιστικού χώρου κάθονταν πάνω σε αναπηρικά καροτσάκια μερικοί από τους ακρωτηριασμένους ήρωες του ισραηλίτικου στρατού.

Την ίδια στιγμή στο κέντρο στεκόταν αγέρωχος για να χαιρετήσει τις δυο ομάδες ο διαβόητος μονόφθαλμος Υπουργός Άμυνας Μοσέ Νταγιάν, ο οποίος τον Ιούνιο του '67 υπήρξε ο αρχιτέκτονας της νίκης στον Πόλεμο των Έξι Ημερών.

Το ματς εξελίχθηκε σε θρίλερ, με πρωταγωνιστή τον συχωρεμένο τον Κώστα Μουρούζη, που έβγαλε κιόλας τα απωθημένα του!

Ο προπονητής του Παναθηναϊκού ήταν τσατισμένος επειδή λίγες ημέρες νωρίτερα, όταν πήγε στο Ισραήλ ια να «κατασκοπεύσει» τη Μακαμπί, οι λεγάμενοι τον κορόιδεψαν και τον έστειλαν σε άλλη πόλη!

"Έτσι είσαστε; Θα σας δείξω εγώ" είπε και αμ’ έπος, αμ’ έργον!

"Η τις χάνεις ή τρως πρόστιμο"

Τρία δευτερόλεπτα πριν από τη λήξη (κι ενώ το σκορ ήταν 81-80 υπέρ της Μακαμπί) ο πανούργος "Ντίνο" κάλεσε τάιμ άουτ και διέταξε τον αε΄λιμνηστο Κρις Κέφαλο να αστοχήσει επίτηδες στις δυο βολές, που επρόκειτο να σουτάρει.

Τον τσίγκλησε για τα καλά, σημαδεύοντας κιόλας το ευαίσθητο σημείο του...

Ο ομογενής γκαρντ που λογάριαζε ακόμη και το πενηνταράκι, άκουσε τον Μουρούζη να του λέει "εάν βάλεις έστω και μία, θα φας πρόστιμο εκατό χιλιάδες δραχμές"!

Δεν είχε άλλη επιλογή λοιπόν, από το να υπακούσει με θρησκευτική ευλάβεια και όντως αστόχησε.

Το σκορ παρέμεινε 81-80 και ο Παναθηναϊκός προτίμησε να ηττηθεί, παρά να ρισκάρει το +8 που κουβάλαγε από τον πρώτο αγώνα, στην παράταση!

Ο τότε Γενικός Γραμματέας της FIBA, Γουίλιαμ Τζόουνς, που ήταν παρών, δεν δίστασε να δώσει συγχαρητήρια στον Μουρούζη για την επιλογή του, εξαιτίας της οποίας αποφάσισε να αλλάξει τον ισχύοντα κανονισμό, καταργώντας την παράταση σε περίπτωση ισόπαλου αποτελέσματος.

Οι συνθέσεις των δυο ομάδων:

ΜΑΚΑΜΠΙ: Μπρόντι 26, Αβισάρ 18, Ντάνλοπ 12, Τσάμπιν 9, Κοέν-Μιντζ 8, Στάρκμαν 6, Μπιέλσκι 2.

ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Κέφαλος 16, Κέρκλαντ 15, Πέππας 16, Χαϊκάλης 15, Ιορδανίδης 7, Κόντος 9, Δημαράς 2, Ανάγνος.

Το αμόκ του Γουίλιαμς στον "Τάφο του Ινδού"

Τη σεζόν 1980-81 ο Παναθηναϊκός επιβλήθηκε πάλι της Μακαμπί στον "Τάφο του Ινδού" με σκορ 81-76 σε αγώνα στο πλαίσιο ομίλου του Κυπέλλου Κυπελλούχων, που σημαδεύτηκε από σοβαρά επεισόδια.

Τότε οι Ισραηλινοί είχαν στη διάθεση τους τον Ολσι Πέρι και τον θηριώδη Ερλ Γουϊλιαμς, ο οποίος τσατισμένος από τις αποδοκιμασίες των θεατών, σε μια φάση έφυγε από τον αγωνιστικό χώρο, όρμησε στην εξέδρα κι άρχισε να πλακώνει όποιον έβρισκε μπροστά του!

Ήμουν παρών σε εκείνο το ματς, όντας μειράκιον της δημοσιογραφίας και δεν θα ξεχάσω ποτέ στη ζωή μου αυτό το θέαμα, χώρια που παρά λίγο να φάω και τα σκάγια!

Για να αναχαιτιστεί ο Αμερικανός σέντερ χρειάστηκε να παρέμβει μια ολόκληρη διμοιρία από ΜΑΤ, ενώ η συνέχεια δόθηκε στο αστυνομικό τμήμα, όπου διανυκτέρευσε, λόγω των μηνύσεων, ο Γουίλιαμς.

Τα όργια του Οικονόμου

Ο Παναθηναϊκός αξιώθηκε να αλώσει για πρώτη φορά το «Γιαντ Ελιάου» στις 15 Φεβρουαρίου του 1996, με σκορ 86-79, χάρη στην... οργιώδη εμφάνιση του Νίκου Οικονόμου: απέναντι στον επί 15 συναπτά έτη σταρ του ΝΒΑ Τομ Τσέιμπερς, ο Νικαιώτης φόργουορντ πέτυχε 35 πόντους με 6/11 δίποντα, 6/7 τρίποντα και 5/5 βολές, ενώ ο Ντομινίκ Γουίλκινς πρόσθεσε 28 με 7/16δ., 3/4τρ., 5/6β. και 10 ριμπάουντ.

Οι λυγμοί του Κάτας

O Παναθηναϊκός και η Μακαμπί είχαν ήδη ανταμώσει 14 φορές (αρχής γενομένης από το 1971), όταν βρέθηκαν κατάφατσα με το τρόπαιο: στις 20 Απριλίου του 2000 στο νεότευκτο γήπεδο της Πυλαίας με κεντρική φιγούρα τον Οντεντ Κάτας.

Ο Ισραηλινός γκαρντ οδήγησε τον Παναθηναϊκό στη νίκη με 73-67 και εν συνεχεία βίωσε μοναδικά και αλληλοσυγκρουόμενα συναισθήματα: στο γήπεδο αποθεώθηκε από τους φιλάθλους του "Τριφυλλιού", ενώ στο αεροδρόμιο "Μακεδονία" τον σήκωσαν στα χέρια οι συμπατριώτες του που μάλιστα τον έκαναν να κλαίει με λυγμούς, αφιερώνοντας του το συγκινητικό "τραγούδι της μάνας"!

Την ίδια στιγμή ο Πίνι Γκέρσον, που ούτως ή άλλως φημίζεται για την αμετροέπεια του δεν μπόρεσε να χωνέψει την ήττα και με το που επέστρεψε στο Τελ Αβίβ έριξε τη χολή του.

"Ο τελικός ήταν... πουλημένος"!

"Καλά, εσείς δεν καταλάβατε ότι αυτός ο τελικός ήταν... πουλημένος;" ρώτησε τους δημοσιογράφους.

«Η μόνη διαφορά ανάμεσα στις δυο ομάδες ήταν οι διαιτητές! Ο Παναθηναϊκός άξιζε να κατακτήσει το τρόπαιο, αλλά αυτοί οι διαιτητές δεν άξιζαν να σφυρίξουν στον τελικό. Κατόπιν αυτού είπα στον Μισράχι ότι δεν υπάρχει λόγος να δαπανάμε τόσα λεφτά για να κατακτήσουμε το Κύπελλο. Μας συμφέρει περισσότερο να τα ξοδέψουμε για να το... αγοράσουμε»!

Την επόμενη χρονιά, όντως η Μακάμπι (βάσει της εκπεφρασμένης λογικής του μετέπειτα προπονητή του Ολυμπιακού) ξόδεψε τα λεφτά της για να... αγοράσει το Κύπελλο!

"Θα πεθάνω ευτυχισμένος"

Στο rematch του τελικού της Πυλαίας, στο Παρίσι, οι Ισραηλινοί νίκησαν με 81-67 κι ο Πίνι, κορδωμένος σαν παγόνι (μετά το συγχαρητήριο τηλεφώνημα του τότε πρωθυπουργού της χώρας, Αριέλ Σαρόν) είπε "Νικήσαμε σε αυτόν τον πόλεμο και από εδώ και πέρα θα νικάμε σε όλους τους πολέμους. Τώρα λοιπόν μπορώ να πεθάνω ευτυχισμένος"!

Ο Πίνι που παραποίησε την ιστορική ατάκα που είχε αρθρώσει το 1977 ο Ταλ Μπρόντι και εξελίχθηκε στο μότο ενός ολόκληρου λαού ("We are on the map and we are staying on the map, not only in sports, but in everything") δεν πέθανε, κούφια η ώρα που το ακούει...

Ισα ίσα ζει και βασιλεύει, αλλά εκείνο το βράδυ ήταν η σειρά του Παναθηναϊκού να φωνάζει για τη διαιτησία, μάλιστα στη λήξη του ημιχρόνου κι ενώ οι διαιτητές (ο Ισπανός Σάντσα και ο Γάλλος Ντοριζόν) κατευθύνονταν προς τα αποδυτήρια, τους την έπεσε χοντρά ο Ομπράντοβιτς !

Νωρίτερα ένα από τα πολλά άσχημα σφυρίγματα του Πασκάλ Ντοριζόν (του διαιτητή ο οποίος είχε συνδεθεί στο ίδιο γήπεδο το 1996 με την τάπα του Βράνκοβιτς στον Μοντέρο) προκάλεσε την οργή του αείμνηστου Θανάση Γιαννακόπουλου ο οποίος εκσφενδόνισε το κινητό τηλέφωνο του, το οποίο πάντως δεν. βρήκε στόχο και «προσγειώθηκε» στο παρκέ!

Ο... πήδος του Μήτσου και η αγκαλιά του Ζοτς

Δέκα χρόνια αργότερα (2011) οι δυο ομάδες βρέθηκαν για τρίτη φορά αντιμέτωπες στον τελικό της EuroLeague, αυτή τη φορά στο SantJordi της Βαρκελώνης.

Ο Παναθηναϊκός επιβλήθηκε με 78-70 και έραψε το έκτο αστέρι στη στολή του, αλλά η κορυφαία εικόνα αυτού του αγώνα δεν είναι αγωνιστική...

Λίγα δευτερόλεπτα πριν από τη λήξη όλα τα βλέμματα στράφηκαν προς τον πάγκο του Παναθηναϊκού, όπου ο Ομπράντοβιτς είχε ανοίξει μια τεράστια αγκαλιά και περίμενε με λαχτάρα τον ακριβοθώρητο σε τέτοιες συναισθηματικές εξάρσεις αρχηγό του.

Ο Διαμαντίδης που είχε... ξεσαλώσει και στον ημιτελικό με τη Σιένα (βάζοντας το χέρι του στο τριφύλλι μετά από μια εντυπωσιακή αμυντική προσπάθεια) είδε τη λαχτάρα του προπονητή του και όρμησε πάνω του συνθέτοντας μια εικόνα η οποία παραμένει ανεξίτηλα χαραγμένη στην πινακοθήκη της Ευρωλίγκας.