Ο Κ. Παπαϊωάννου στον ΑΘΗΝΑ984

Ο πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ, μίλησε στις 21/04 στον «ΑΘΗΝΑ 9.84» και τη Νόνη Καραγιάννη.


Με αφορμή το άρθρο του στην εφημερίδα «Τα Νέα», με τίτλο «Λαθρεπιβάτες της απείθειας - Η μεταμφίεση της ανομίας σε πολιτική ανυπακοή», μεταξύ άλλων, είπε:

«Το ζήτημα της πολιτικής ανυπακοής, σε καθαρά προσωπικό επίπεδο, με έχει απασχολήσει αρκετά. Θεωρώ, ότι είναι μια από τις κορυφαίες στιγμές μιας Δημοκρατίας, όταν δοκιμάζεται η έννοια της κυριαρχίας του κράτους από έναν ή περισσότερους πολίτες οι οποίοι αντιβαίνουν συνειδητά, παραβαίνουν ένα νόμο, στο όνομα ενός υπέρτερου αγαθού».

Δημοσιογράφος: Εξαιρετικά επίκαιρη η επισήμανσή σας, για τη σημερινή ημέρα...

Κ. Παπαϊωάννου: «Και νομίζω ότι εκεί, λοιπόν, που δοκιμάζεται το όριο της κρατικής κυριαρχίας, πρέπει να είναι κανείς πάρα πολύ συνειδητοποιημένος και καθαρός σε αυτό που κάνει. Εκεί, νομίζω, πως δεν χωρούν ούτε ζαβολιές, ούτε μικροαπατεωνιές, ούτε εκπτώσεις στις αρχές μας».

Δημοσιογράφος: Έχετε ένα σημείο στο άρθρο σας, που λέει «όποιος, λοιπόν, σπαταλά, ασκεί πολιτική ανυπακοής» -κρατώ τον όρο «σπαταλά»- «παραγνωρίζει ότι πρόκειται για μια σημειακή εξαίρεση, για μια παρέμβαση από τη γενική αρχή τήρησης του νόμου, που διεκδικεί τη δικαίωσή της με την επίκληση υπέρτερου νόμου». Νομίζω, ότι εδώ κάπου αρχίζει να διαφαίνεται το όριο μεταξύ ανομίας και πολιτικής ανυπακοής. Έτσι δεν είναι;

Κ. Παπαϊωάννου: «Έχουν ασχοληθεί με την πολιτική ανυπακοή πάρα πολλοί σοβαροί διανοητές, από τον Θορό που την ξεκίνησε, μέχρι τον Ντεριντά ακόμα, ο οποίος, στο όνομα της φιλοξενίας των παράνομων μεταναστών στη Γαλλία, ήταν μαζί με εκείνους που είπαν "βγαίνουμε, λέμε τα ονόματά μας, εμείς φιλοξενούμε παράνομους μετανάστες στα σπίτια μας κι εδώ είμαστε, αν θέλετε συλλάβετέ μας". Και νομίζω, ότι αυτή ακριβώς είναι η έννοια της πολιτικής ανυπακοή...
Όταν, λοιπόν, θεωρώ ότι θίγεται από κάποια πράξη της πολιτείας, από κάποιο νόμο, βάναυσα μια αρχή του Συντάγματος, λέω "εδώ είμαι, παραβαίνω το νόμο στο όνομα αυτής της αρχής" καθαρά, ανοιχτά, με τα στοιχεία μου και λέω "δικάστε με". Και εκεί, στο δικαστήριο, διεκδικώ από τη δικαιοσύνη να δείξει τη βαρύτητα τής συνταγματικής διάταξης, της συνταγματικής αρχής, η οποία εθίγη. Το λέω αυτό, διότι στην έννοια της πολιτικής ανυπακοής δεν μπορεί να χωράει ούτε η ανωνυμία, ούτε οι πράξεις βίας, οι οποίες από την ίδια τη ρίζα και την αξία της πολιτικής ανυπακοής είναι ασύμβατες, ασυμβίβαστες με οποιαδήποτε έννοια ανυπακοής. Οι πράξεις βίας μπορεί να είναι πράξεις πολιτικής βίας, όπου κάποιος αποφασίζει ότι ξεκινάει έναν πολιτικό αγώνα, ένα αντάρτικο, για την ανατροπή του υπάρχοντος καθεστώτος...».

Και πρόσθεσε: «Για μένα -για παράδειγμα-, δεν χωράει στον όρο "πολιτική ανυπακοή" κάτι το οποίο με ωφελεί, έστω και λίγο, οικονομικά. Εάν για το ζήτημα των διοδίων, το οποίο είναι ένα πάρα πολύ σύνθετο πρόβλημα -ξέρω τη συνθετότητά του και γι' αυτό δε