«Παίζω και μπουζούκι!»

Λίγες μέρες πριν εμφανιστεί στην Αθήνα, ένας από τους μεγαλύτερους μπασίστες της τζαζ, ο Άγγλος Dave Holland, μίλησε στον ΑΘΗΝΑ 9.84 και τον Γιώργο Βουδικλάρη για τις συνεργασίες με τα μεγάλα ονόματα του χώρου του και τα μελλοντικά σχέδιά του.
Απ’ ότι ξέρω, η μουσική μπήκε πολύ νωρίς στη ζωή σας. Πώς έγινε αυτό; Υπήρχε οικογενειακή παράδοση ή ήταν τυχαίο;

Επαγγελματίες μουσικοί δεν υπήρξαν

στην οικογένειά μου. Μεγάλωσα με τον παππού, τη γιαγιά, τη μητέρα και το θείο μου. Ο θείος μου είχε διάφορα χόμπι, ανάμεσά τους και τη μουσική. Είχε ένα γιουκουλέλε, κι όταν ήμουν πέντε άρχισε να μου μαθαίνει κάποιες νότες. Στα δέκα μου πέρασα στην κιθάρα. Μετά άρχισε η εποχή του ροκ εντ ρολ, Μπάντι Χόλι κλπ. Στα 13 μου μπήκα σ' ένα γκρουπ, αλλά είχαν ήδη δύο κιθαρίστες. Δοκίμασα λοιπόν το ηλεκτρικό μπάσο.

Και τη τζαζ πώς την ανακαλύψατε; Και πότε καταλάβατε πως με αυτή θα ασχοληθείτε στη ζωή σας;

Στα 15 μου αποφάσισα να γίνω επαγγελματίας μουσικός. Έτυχε να αγοράσω το περιοδικό Down Beat, που είχε ψηφοφορία για τον καλύτερο μπασίστα της χρονιάς. Νικητής ήταν ο Ray Brown, τον οποίο δεν ήξερα φυσικά. Πήγα στο δισκάδικο κι αγόρασα όποιους δίσκους του μπόρεσα να βρω. Αυτό ήταν. Λίγες μέρες αργότερα βρήκα σ' ένα κατάστημα μεταχειρισμένων οργάνων ένα φτηνό ακουστικό μπάσο, κι άρχισα να προσπαθώ να παίξω αυτά που άκουγα στους δίσκους. Κατόπιν μετακόμισα στο Λονδίνο κι άρχισα μαθήματα μπάσου.

Υπάρχουν μουσικοί αυτοδίδακτοι και άλλοι που έχουν πάει σε ωδείο κι έχουν  οργανωμένη μουσική παιδεία. Εσείς, κατά κάποιο τρόπο, τα έχετε κάνει και τα δύο!

Δεν πιστεύω πως υπάρχουν αυτοδίδακτοι μουσικοί. Είτε πηγαίνεις σε κάποιο ωδείο και μαθαίνεις είτε σου μαθαίνει κάποιος άλλος μουσικός είτε ακούς δίσκους και επαναλαμβάνεις αυτά που άκουσες. Υπ' αυτή την έννοια, ναι, τα έχω κάνει και τα δύο. Κι αυτό με βοήθησε να αναπτύξω τόσο την τεχνική, όσο και τον δικό μου ήχο.

Όταν πήγατε στο Λονδίνο να σπουδάσετε και να παίξετε μουσική, ήταν 1964, στην καρδιά της δεκαετίας του ’60. Για εμάς τους νεώτερους αυτή είναι μια μυθική εποχή. Πείτε μου, πώς ήταν στ' αλήθεια;

Ήταν πράγματι μια υπέροχη περίοδος. Ήταν εκεί πολλοί μουσικοί κάθε είδους, νέοι άνθρωποι, πολύς ενθουσιασμός. Συνέβαιναν καινούρια πράγματα. Σπούδαζα μουσική τότε, και ταυτόχρονα έπαιζα σε διάφορα μαγαζιά για να ζήσω. Ένα διάστημα, μάλιστα, έπαιξα σ' ένα ελληνικό εστιατόριο του Λονδίνου, και μάλιστα έπαιζα και μπουζούκι!

Απίστευτο!

Ναι, και όμως! Ο μαέστρος της ορχήστρας έπαιζε μπουζούκι και τενόρο σαξόφωνο, και δοκίμασα κι εγώ και μετά παίζαμε μαζί, δύο μπουζούκια! Κατόπιν είχα αποφασίσει, εκεί γύρω στα 20 μου, να γίνω μουσικός σε στούντιο. Αλλά τελικά με κάλεσε ο Miles Davis να τον ακολουθήσω στη Νέα Υόρκη και να μπω στο γκρουπ του, γύρω στα 1968. Είχα αποφασίσει να πάω ούτως ή άλλως στη Νέα Υόρκη, απλώς έτσι έγινε πιο γρήγορα. Με είχαν ακούσει να παίζω σ' ένα κλαμπ στο Λονδίνο, κι ο Miles με ζήτησε.

Όλοι οι μουσικοί που έχω γνωρίσει κι έχουν παίξει κάποτε με