Future of Retail 2024: Με πλήρη επιτυχία ολοκληρώθηκε από την ΕΣΕΕ το Συνέδριο – γέφυρα με το μέλλον του Λιανικού Εμπορίου

Το προφίλ της σύγχρονης ελληνικής λιανεμπορικής επιχείρησης, που αναγνωρίζει τις ευκαιρίες και αντιμετωπίζει «έξυπνα» τις προκλήσεις του ψηφιακού και πράσινου μετασχηματισμού της, «φιλοτέχνησαν» επί δύο ημέρες στο Future of Retail 2024 της ΕΣΕΕ, οι κορυφαίοι επιχειρηματίες και οι πλέον επιδραστικοί παγκοσμίως στο χώρο του Retail τεχνοκράτες, ακαδημαϊκοί και θεσμικοί

εκπρόσωποι του Λιανικού Εμπορίου, που έδωσαν «ραντεβού» στις 5 και 6 Απριλίου στην Τεχνόπολη της Αθήνας με τους Έλληνες εμπόρους και επιχειρηματίες από όλη τη χώρα. 

Ο πρωτόγνωρος για τα δεδομένα του Ελληνικού Εμπορίου «μαραθώνιος» ομιλιών, παρουσιάσεων, σεμιναρίων, pitchings νεοφυών επιχειρήσεων και παρεμβάσεων από εκπροσώπους της ελληνικής κυβέρνησης και των κομμάτων εξελίχθηκε πολύ γρήγορα σε μια μεγάλη γιορτή του Retail.

Συνοψίζοντας τα βασικά συμπεράσματα του Συνεδρίου ο Πρόεδρος της ΕΣΕΕ κ. Γιώργος Καρανίκας, δήλωσε: «Το 3ο κατά σειρά Future of Retail υπηρέτησε με απόλυτη επιτυχία το όραμα της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας, για ένα ελληνικό Λιανικό Εμπόριο, ανταγωνιστικό και ανθεκτικό, που «αγκαλιάζει» την αλλαγή, με σύνεση, γνώση και δυναμισμό. Στις εξαιρετικές θεματικές ενότητες και ομιλίες αναδείχθηκε ξεκάθαρα πως η έννοια της Διασύνδεσης είναι το “κλειδί” της επιτυχίας στην εποχή των ραγδαίων αλλαγών που βιώνουν παγκοσμίως όλα τα “οικοσυστήματα” της οικονομίας. Διασύνδεση ανάμεσα στους παραγωγικούς και αναπτυξιακούς κλάδους με καινοτόμες συνέργειες, των επιχειρήσεων με την έρευνα και την  τεχνολογία, των δια ζώσης πωλήσεων με το e-commerce και, φυσικά, διασύνδεση της πάσης φύσεως επιχειρηματικής δράσης με την πράσινη οικονομία. Επιπλέον, σύμφωνα με έρευνες που παρουσιάστηκαν από όλο τον κόσμο, κατέστη πασιφανής η δυναμική και η αξία του φυσικού εμπορικού καταστήματος και την ψηφιακή εποχή, εφόσον θέλουμε βιώσιμες πόλεις. Το εμπορικό κατάστημα που ενσωματώνει ψηφιακές λύσεις αναβαθμίζει την αγοραστική εμπειρία των καταναλωτών και γενικότερα τη ζωή των κατοίκων. Ευχαριστώ θερμά τους κορυφαίους ομιλητές από την Ελλάδα και όλον τον κόσμο, τις επιχειρήσεις που συμμετείχαν στο Innovation Lab και στα Σεμινάρια, καθώς και τους εκπροσώπους της κυβέρνησης και των κομμάτων που τίμησαν τον εμπορικό κόσμο και την ΕΣΕΕ με την παρουσία τους στο Future of Retail 2024».

Με σταθερό moto το «Retailing into the Future», αλλά χωρίς σε καμία στιγμή να χάνει τη «γείωσή του» με το παρόν, το Συνέδριο μετατράπηκε και τη δεύτερη ημέρα των εργασιών σε πεδίο γόνιμου διαλόγου στον οποίο τέθηκαν και δόθηκαν απαντήσεις σε καίρια ερωτήματα που απασχολούν την παγκόσμια κοινότητα του Λιανικού Εμπορίου, όπως, μεταξύ άλλων, για την ενίσχυση της εξωστρέφειας και τις ανάγκες χρηματοδότησης των επιχειρήσεων, την «επέλαση» της τεχνητής νοημοσύνης στο λιανικό εμπόριο και την αξία των Retail Analytics. Αναλύθηκε, επίσης, η σημασία της ύπαρξης εμπορικών καταστημάτων για την αναζωογόνηση των πόλεων.  

Από τις ενότητες με έντονο ευρωπαϊκό και ελληνικό ενδιαφέρον για τη «δίδυμη μετάβαση»
του Retail ήταν αυτή ανάμεσα στην κα Lucia Cusmano, Επικεφαλής Οικονομολόγος και Αναπληρώτρια, Διευθύντρια του Τμήματος Επιχειρηματικότητας, Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων και Τουρισμού του ΟΟΣΑ και την κα Joanna Zawistowska, Υπεύθυνη Πολιτικής Λιανικού Εμπορίου στη ΓΔ Εσωτερικής Αγοράς, Βιομηχανίας, Επιχειρηματικότητας και ΜΜΕ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με συντονίστρια την κ. Μιλένα Παναγιωτοπούλου, Υπεύθυνη Ευρωπαϊκών και Διεθνών Σχέσεων του ΙΝΕΜΥ-ΕΣΕΕ. 

Παράλληλα, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσίασαν τα pitching sessions στο χώρο του Innovation Lab, όπου νεοφυείς και άλλες επιχειρήσεις είχαν την ευκαιρία να παρουσιάσουν λύσεις που προσφέρουν, με εργαλεία όπως Business Intelligence, Data Analytics, μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης, τεχνολογίες εικονικής πραγματικότητας και τεχνολογίες γεωεντοπισμού, που βελτιώνουν τις υπηρεσίες των επιχειρήσεων προς τους πελάτες τους αλλά και την ίδια την εσωτερική τους λειτουργία.

Ευχαριστούμε θερμά τους Χορηγούς του Συνεδρίου Future of Retail 2024:

Gold Sponsor: ΠΛΑΙΣΙΟ 

Silver Sponsors: EFOOD – EPSILON NET GROUP OF COMPANIES –  ΒΙΚΟΣ

Bronze Sponsors: ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ – JTI – MAN DYNAMIC – FREE FUTURESOFT

Future Air Carrier: AEGEAN

ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ – ΟΜΙΛΙΕΣ – FIRESIDE CHATS  

Σάββατο 6 Απριλίου 2024 

Keynote Speech: Selvane Mohandas du Ménil, Managing Director, International Association of Department Stores 

Στο πρώτο Keynote Speech της ημέρας, ο κ. Salvane Mohandas du Ménil, Managing Director του International Association of Department Stores, μίλησε για την ιστορική συνάρτηση μεταξύ διαφήμισης και λιανεμπορίου, μια συνάρτηση που φαίνεται ήδη από τα γραπτά του γνωστού Γάλλου συγγραφέα του 19ου αιώνα Émile Zola.

Σήμερα, ωστόσο, όπως τόνισε ο ομιλητής, βιώνουμε μια μετάβαση από το «trade marketing», δηλαδή τη διαφήμιση στον φυσικό χώρο, στο «retail media», δηλαδή την διαφήμιση στο διαδίκτυο, στο e-shop και τα social media. Φυσικά, το πιο παραδοσιακό «trade marketing» δεν πρόκειται να εξαφανιστεί, αλλά συνυπάρχει με άλλες περισσότερο νεωτερικές μορφές διαφήμισης.

«Αυτή η μετάβαση», επέμεινε ο κ. Salvane Mohandas du Ménil, «είναι απαραίτητη για το λιανεμπόριο. Οι σύγχρονες εξελίξεις στην παγκόσμια αγορά, καθώς και η πυκνότητα του ανταγωνισμού, καθιστούν την επιβίωση του αμιγούς λιανικού εμπορίου όλο και πιο δύσκολη. Η δραστηριοποίηση και στον χώρο της διαφήμισης του επιτρέπει να εξυπηρετήσει ακόμη περισσότερη πελατεία σε μια αυξανόμενα ψηφιακή εποχή. Και είναι σχετικά εύκολο: πολυκαταστήματα ανά τον κόσμο που υπάγονται στον φορέα που εκπροσωπεί ο ομιλητής, ήδη προσφέρουν ένα σύνολο από διαφημιστικά εργαλεία που δίνουν την ευκαιρία στο λιανικό εμπόριο να αγοράσει διαφημιστικό χώρο και να προωθήσει το προϊόν του σε στοχευμένους καταναλωτές». 

Η πρόοδος στον χώρο του retail media δεν είναι ομοιόμορφη, εξήγησε ο ομιλητής. «Πρόκειται για μια νέα στρατηγική χωρίς ενιαίο όραμα και με μια σειρά από συγκρουόμενα συμφέροντα. Όμως, τα οφέλη καινοτόμων εταιρειών όπως η Amazon, και γενικά τα σημαντικά έσοδα των εμπόρων από το retail media, επιταχύνουν την μετάβαση».

Keynote Speech: Paul Greenberg, President, NORA- National Online Retailers Association, FIRA Vice-President 

Στο δεύτερο Keynote Speech της ημέρας, ο κ. Paul Greenberg, Πρόεδρος του National Online Retailers Association (NORA) και Αντιπρόεδρος του Federation of International Retail Associations (FIRA), τόνισε πως το Συνέδριο λαμβάνει χώρα «στο κέντρο του Δυτικού πολιτισμού», την Ελλάδα. Αυτό μας δίνει την ευκαιρία να «στραφούμε προς το παρελθόν, ώστε να εξάγουμε κάποια συμπεράσματα για το μέλλον», για το «future of Retail».

Συνεχίζοντας, επεσήμανε ότι οι μεγάλοι μετασχηματισμοί δεν είναι κάτι καινούριο στον κόσμο του λιανεμπορίου. Αυτό που διαφέρει σήμερα είναι ότι, παρά τις «αλλαγές-οδοστρωτήρες», όπως είναι η Τεχνητή Νοημοσύνη, διαθέτουμε και χτίζουμε μια Κοινότητα που μας επιτρέπει τη διαρκή και εποικοδομητική επικοινωνία. «Μπορούμε, λοιπόν, να εντείνουμε την αλληλεπίδραση με τους πελάτες, να προσαρμόζουμε τις νέες τεχνολογίες, να μην εστιάζουμε υπερβολικά στις μεθόδους και τα εργαλεία και να μην χάνουμε την δημιουργικότητα στο retail». Αναφερόμενος, μάλιστα στον Αρχιμήδη και στον Σωκράτη, ο κ. Greenberg εξέφρασε την επιθυμία του για ένα «πάντρεμα» μεταξύ επιστήμης και φιλοσοφίας.

Πιο πρακτικά, τώρα, έστρεψε την προσοχή του στο μέλλον του λιανικού εμπορίου. Θα μπορούσε, ίσως, και αυτό να κάνει ακριβώς όσα κάνει η Amazon. Ίσως πιο χρήσιμα, όμως, οι μικρομεσαίοι θα μπορούσαν «να κάνουν αυτά που δεν κάνει η Amazon». Το ίδιο, λίγο πολύ, ισχύει και για ολόκληρες αγορές. Η Ελλάδα (και σε ένα βαθμό η Αυστραλία), σε αντίθεση με την πολυεθνική Amazon, είναι μικρή αγορά, «αγορά niche» – πρέπει να επωφεληθεί, να δράσει με βάση το σύνθημα «Get Big Get Niche». Πρέπει, ως προς αυτό, να δοθεί μεγαλύτερη σημασία στην προέλευση του προϊόντος, στη σύνδεση ανάμεσα στο προϊόν, το χώρο και τον καταναλωτή, στην πρόληψη των νέων ενδιαφερόντων και πρακτικών της επόμενης γενιάς καταναλωτών. Είναι προφανές ότι οι μεσάζοντες μεταξύ κοινού και brand θα παίξουν εδώ ένα καθοριστικό ρόλο.

Κλείνοντας, αναφέρθηκε στην κλιματική αλλαγή και στο στοίχημα της βιωσιμότητας. «Ποιος θα πληρώσει το τίμημα;», ρώτησε. «Έχουμε την δυνατότητα και την “πολυτέλεια” να μην αντιμετωπίσουμε την Κρίση, να συνεχίσουμε προσκολλημένοι στις παλιές μεθόδους και, για παράδειγμα, την fast fashion; Ίσως μια λύση», συμπέρανε, «θα ήταν να στραφούμε προς το τοπικό, το ποιοτικό και το βιώσιμο».

Ενδυναμώνοντας το μέλλον της επιχειρηματικής ηγεσίας: εστιάζοντας στις δεξιότητες 

Στο πρώτο panel της ημέρας, η κ. Τέτα Καραμπίνη, Programme Manager του Junior Achievement Europe, παρουσίασε το Skills4Retail, ένα πρόγραμμα, που χρηματοδοτείται από την ΕΕ, στοχεύοντας στην ανάπτυξη δεξιοτήτων και εκπαίδευσης στον τομέα του λιανικού και χονδρικού εμπορίου. Με έμφαση στις ανάγκες της αγοράς και της βιομηχανίας, το έργο αυτό προσφέρει λύσεις που επιδιώκουν να γεφυρώσουν τον αυξανόμενο ψηφιακό χάσμα στις δεξιότητες του κλάδου. Το πρόγραμμα διάρκειας τεσσάρων ετών, θα υλοποιηθεί σε 8 χώρες (Ιρλανδία, Αυστρία, Ρουμανία, Ουγγαρία, Πορτογαλία, Λετονία, Τσεχία και Μάλτα) της Ευρώπης με την στήριξη των τοπικών γραφείων του δικτύου του JA, των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και της αγοράς. Αναφέρθηκε, επίσης, στην σημασία των προγραμμάτων επιχειρηματικότητας που είναι διαθέσιμα για μαθητές όλων των βαθμίδων στην Ευρώπη μέσω του Φορέα της, και συμβάλλουν άμεσα στην ανάπτυξη του επιχειρηματικού πνεύματος και άλλων ήπιων δεξιοτήτων που θα μπορέσουν να χρησιμοποιηθούν όχι μόνο από τους νέους που θα αποφασίσουν να ασχοληθούν με το επιχειρείν, αλλά σε όλα τα επαγγέλματα. Εστίασε στον θεσμό του Company Programme, ο οποίος εδώ και 100 χρόνια στηρίζει νέους μαθητές (15-18 ετών) που θέλουν να ασχοληθούν με την επιχειρηματικότητα. Ενδεικτικά, στο πρόγραμμα εγγράφονται 36.000 ετησίως, δημιουργώντας περισσότερες από 30.000 επιχειρήσεις, με τους Έλληνες μαθητές να ξεχωρίζουν στους Ευρωπαϊκούς διαγωνισμούς.

Με τη σειρά του ο κ. Αργύρης Τζικόπουλος, CEO του Junior Achievement Greece, σχολίασε την «πραγματικότητα που αντιμετωπίζουμε τα τελευταία χρόνια» ως «ένα κενό – μια έλλειψη επαγγελματικού προσανατολισμού». Δεν υπάρχει κάποια στρατηγική που, ήδη από το σχολείο, «να βοηθά να κατευθύνει τα παιδιά στην επιλογή επαγγέλματος βάσει δεξιοτήτων, κλίσεων κ.λπ. Αντίθετα, κλείνει ο κ. Τζικόπουλος, «παρατηρείται ακόμη το φαινόμενο της επιλογής επαγγέλματος βάσει του οικογενειακού περιβάλλοντος ή των προοπτικών οικονομικής εξασφάλισης. Ο επαγγελματικός προσανατολισμός θα βοηθήσει την επόμενη γενιά να κάνει πιο ρεαλιστικές επιλογές, καθώς και να κατευθυνθεί προς πιο “αντισυμβατικά”  επαγγέλματα που δεν έχουν σήμερα ιδιαίτερη πέραση». 

Η κ. Αλεξία Βασιλάκη, Project Manager του Existanze #connectingdots & JA Απόφοιτη, αναφέρθηκε αρχικά στην καλή επίδοση (3η θέση) που έλαβε, ως φοιτήτρια πανεπιστημίου, εκπροσωπώντας την Ελλάδα στον πανευρωπαϊκό στον διαγωνισμό JA Greece στην Εσθονία. Έπειτα από τον διαγωνισμό, έλαβε με την ομάδα της μέρος και σε αρκετούς άλλους, και αναδείχθηκε στη λίστα 30 under 30 της Forbes. Παροτρύνει έκτοτε τους νέους φοιτητές να λαμβάνουν μέρος σε διαγωνισμούς και προγράμματα επιχειρηματικότητας και καινοτομίας. Τέλος, η κ. Βασιλάκη απαριθμεί κάποια από τα ενδεικτικά κέρδη που τέτοιοι ανταγωνισμοί παρέχουν: ικανότητες στο networking, το public speaking, τα λεγόμενα soft skills, την κριτική σκέψη και, ίσως το σημαντικότερο εξ αυτών, την προσαρμοστικότητα στο feedback.

Keynote Speech: Marco Zanardi, President, Retail Institute Italy 

Σε ένα ακόμη Keynote Speech, ο κ. Marco Zanardi, Πρόεδρος του Retail Institute Italy, ξεκίνησε παραθέτοντας ορισμένα σημαντικά παγκόσμια οικονομικά μεγέθη, με ιδιαίτερη έμφαση στο γιγαντιαίο χρέος που υπερβαίνει κατά πολύ τον συνολικό παγκόσμιο τζίρο. Η οικονομία μας, λοιπόν, είναι μια «οικονομία χρέους». «Παράλληλα», σημειώνει περαιτέρω ο κ. Zanardi, «η κοινωνία μας είναι όλο και πιο πολύ ψηφιακή, ενώ ο πλούτος τείνει να συγκεντρώνεται σε μια πολύ πλούσια και κινητική ομάδα δισεκατομμυριούχων».

Ένα ακόμη χαρακτηριστικό της σύγχρονης οικονομίας, στο οποίο μάλιστα εστίασε ο ομιλητής, είναι η καινοτομία, οι ταχείς ρυθμοί ανάπτυξης της τεχνολογίας και οι οικονομικές, κοινωνικές και πολιτισμικές αλλαγές στις οποίες οδηγούν. Μεταξύ αυτών των αλλαγών, ο κ. Zanardi σημείωσε και τον κατακερματισμό της αλυσίδας αξίας, καθώς ενώ η έρευνα τελείται ακόμα σε μεγάλο βαθμό στις ΗΠΑ, η παραγωγή βρίσκεται αλλού (στην Κίνα, την Ινδία, το Μεξικό και αλλού).

Συνεχίζοντας, σχολίασε τη «ραγδαία αύξηση του ηλεκτρονικού εμπορίου» και, σε αυτό το πλαίσιο, της διαφήμισης, του retail, των διάφορων υπηρεσιών που προκύπτουν και, φυσικά, της επιρροής των brand. Το πλαίσιο δραστηριοποίησης του εμπόρου, εξήγησε ο ομιλητής, καθίσταται έτσι όλο και πιο περίπλοκο καθώς οι πλατφόρμες ολοένα αυξάνονται και διαφοροποιούνται, ενώ το ζήτημα της βιωσιμότητας είναι εδώ για να μείνει. Ο έμπορος μπορεί, όμως, να αισιοδοξεί, αρκεί να «θυμάται ότι πρέπει να προσφέρει κάτι συγκεκριμένο και να προσέχει τις τάσεις», να αναπτύσσει «διαφορετικές προσεγγίσεις για κάθε διαφορετική κουλτούρα, να συνεργάζεται και να αναγνωρίζει ότι αποτελεί μέρος ενός «οικοσυστήματος». Τέλος, ο κ. Zanardi επέμεινε, ότι ο έμπορος πρέπει να ακούει τη νέα γενιά, την προτίμησή της για την «τεχνολογία του yolo», (You Only Look Once) την επιθυμία της για σύγχρονη αναψυχή.

Συνοψίζοντας, ο ομιλητής αναφέρθηκε στην ανάγκη εδραίωσης ενός «νέου επιχειρηματικού μοντέλου» στο οποίο το retail αναζητά ψηφιακές λύσεις και προσαρμόζεται στον νέο, ψηφιακό κόσμο.

Επιτυχίες και απώλειες της ενιαίας αγοράς 

Στο ενδέκατο panel του Συνεδρίου, η κα Christel Delberghe, Director General της ΕuroCommerce. εξήγησε ότι η αγορά καθίσταται όλο και πιο ενιαία, κάτι που φυσικά έχει αντίκτυπο τόσο στην Ευρώπη, όσο και στις ΗΠΑ, οι οποίες χάνουν την πρωτοκαθεδρία. Η Ευρώπη, ισχυρίστηκε η ομιλήτρια, πρέπει να επιμείνει στην ενοποίηση της αγοράς της, αυτή είναι «το πιο πολύτιμο περιουσιακό μας στοιχείο», ένα ατού ανταγωνιστικότητας και ανθεκτικότητας. 

Ο κ. Θρασύβουλος Παγουλάτος, Γενικός Διευθυντής Αγορών του Ομίλου METRO ΑΕΒΕ, εστίασε στις αρνητικές επιδράσεις της γραφειοκρατίας, των περίπλοκων διοικητικών διαδικασιών και της έλλειψης (νομοθετικής) ομοιομορφίας στην εφαρμογή των κανονισμών μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ. Παρ’ όλα αυτά, η ΕΕ συνεχίζει να παράγει νομοθεσία και κανονισμούς «στη λογική του one size fits all» αντί να «βλέπει τα πράγματα με μεγαλύτερη ευελιξία». Στην Ελλάδα, για παράδειγμα, είναι προφανές ότι «αρχιτεκτονική της οικονομίας μας είναι η μικρομεσαία επιχείρηση».

Με τη σειρά του, ο κ. Πλάτωνας Μαρλαφέκας, Αντιπρόεδρος ΔΣ ΕΛΛΑ-ΔΙΚΑ ΜΑΣ, Αντιπρόεδρος και Διευθυντής Μάρκετινγκ και Εξαγωγών της ΛΟΥΞ ΜΑΡΛΑΦΕΚΑΣ ΑΒΕΕ, Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Αχαΐας και Πρόεδρος ΕΦΕΠΑΕ, σχολίασε και αυτός τις διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα στα ευρωπαϊκά κράτη-μέλη, όπως και την ανισότητα μεταξύ των χωρών. Αφού τόνισε την δέσμευσή του στη ελληνική αγορά, ο κ. Μαρλαφέκας δήλωσε ότι «αν η επιχείρησή του βρισκόταν σε άλλη χώρα της ΕΕ παρόμοιου μεγέθους με την Ελλάδα (το Βέλγιο, για παράδειγμα) θα ήταν δέκα φορές μεγαλύτερη». «Η Ελλάδα», συμπεραίνει, «πρέπει να στραφεί στην αύξηση της παραγωγής και τις εξαγωγές και να σταματήσει να επιμένει στον ανταγωνισμό μέσω συμπίεσης των τιμών. Εξίσου σημαντικές είναι οι ερχόμενες Ευρωεκλογές, στις οποίες είναι αναγκαίο «να πρυτανεύσει η λογική».

Κλείνοντας την συζήτηση, η κα Delberghe σχολίασε ένα ευρωπαϊκό σχέδιο νόμου που διέρρευσε μέσω Twitter τον Σεπτέμβριο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Πρόκειται για ένα πακέτο το οποίο θα οριστικοποιεί την εξόφληση business to business εντός 30 ημέρων. «Αυτό», ισχυρίζεται η ομιλήτρια «θα είχε καταστροφικές συνέπειες στο λιανεμπόριο και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις “στεγνώνοντας την ρευστότητά τους”».

Keynote Speech: Michel Rochette (οn line), Président, CCCD – Québec, Retail Council of Canada

Ο επόμενος Keynote Speaker, ο κ. Michel Rochette, Πρόεδρος του Retail Council of Canada και του CCCD-Québec, συμμετείχε στο Συνέδριο μέσω διαδικτυακής σύνδεσης.

Βασικό του αντικείμενο ήταν το πρόβλημα της μικροπαραβατικότητας στο λιανεμπόριο, των καθημερινών δηλαδή μικροκλοπών στα καταστήματα, οι οποίες μάλιστα αυξήθηκαν στον απόηχο της Πανδημίας. Οι λιανέμποροι, με τη σειρά τους, έχουν αρχίσει να εκφράζουν την ανησυχία τους για τις επιπτώσεις του φαινομένου. 

Οι έμποροι λιανικής, σχολίασε ο κ. Rochette, «νιώθουν ότι μένουν μόνοι τους». Γι’ αυτόν τον λόγο, πρότεινε μια σειρά από μέτρα τα οποία θα μπορούσαν να αυξήσουν την ασφάλεια των καταστημάτων και των πελατών: κάμερες αναγνώρισης προσώπου, εκπαίδευση του προσωπικού σε σχέση με τέτοια περιστατικά και στενότερη συνεργασία μεταξύ των Λιανεμπόρων, Κυβέρνησης και Αστυνομίας. Παράλληλα, πρέπει να επιτευχθεί και μια ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης για την εμπέδωση ενός συνασπισμού μεταξύ των Πολιτών και των Αρχών.

Fireside Chat: Κέντρα Πόλεων, Εμπόριο και Last-Mile 

Ξεκινώντας τη συζήτηση, ο κ. Χάρης Δούκας, Δήμαρχος Αθηναίων και Καθηγητής στη Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ), σημείωσε χαρακτηριστικά πως «βρισκόμαστε σε εποχές μεγάλων αλλαγών, στην εποχή του ψηφιακού μετασχηματισμού και της πράσινης μετάβασης», εξελίξεις που αναπόφευκτα επηρεάζουν και τον κλάδο του λιανικού εμπορίου.

Ένα πρώτο πρόβλημα που προκύπτει -παρά τις προσπάθειες πράσινης αναζωογόνησης της Αθήνας- είναι η κυκλοφορική συμφόρηση του Κέντρου, η οποία σε ένα βαθμό οφείλεται στις μεταφορές και φορτοεκφορτώσεις των επιχειρήσεων λιανικού εμπορίου στους στενούς δρόμους της πόλης ακόμη και κατά τις ώρες αιχμής. Μια λύση σε αυτό το πρόβλημα, που βρίσκεται στο τραπέζι των συζητήσεων όχι μόνο στην Αθήνα αλλά και σε άλλες μεγαλουπόλεις, είναι η δημιουργία Αστικών Κέντρων Ενοποίησης Εμπορευμάτων για την  μαζική μεταφορά των προϊόντων καθώς και η καθιέρωση λωρίδων για τις φορτοεκφορτώσεις, μέτρα τα οποία ήδη εφαρμόζονται σε  ευρωπαϊκές μεγαλουπόλεις. Ωστόσο, για να συμβεί κάτι τέτοιο (όπως και πολλές άλλες παρεμφερείς πρωτοβουλίες), θα πρέπει να υπάρξει συνεννόηση όλων των εμπλεκόμενων. Πρόθεσή μας είναι «μέχρι το καλοκαίρι να έχει δημιουργηθεί μια ομάδα με όλους τους αρμόδιους φορείς και σε συνεργασία με το Κράτος, ώστε με τον καινούριο χρόνο να θεσπιστεί νέο πλαίσιο για τις εμπορευματικές μεταφορές», τόνισε ο κ. Δούκας.

Με τη σειρά του, ο κ. Γιάννης Βασιλάκος, Αντιπρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της «Κωτσόβολος», εξήγησε ότι «όταν πρέπει να λύσεις ένα πρόβλημα, δε θα μείνουν όλοι ευχαριστημένοι. Πρέπει να υπάρχουν αμοιβαίοι συμβιβασμοί». Ανέφερε χαρακτηριστικά την προοπτική να περιοριστεί η τροφοδοσία το βράδυ (έτσι ώστε οι δρόμοι να είναι ανοιχτοί το πρωί), να διαμορφωθούν προστατευμένες θέσεις για τους κούριερ και τους διανομείς στις οποίες θα υπάρχει δυνατότητα ταχύ-φόρτισης, κάτι που θα δημιουργούσε τις προϋποθέσεις ακόμα και να απαγορευτούν τα συμβατικά αυτοκίνητα τροφοδοσίας εντός της πόλης. «Για τη βιωσιμότητα της πόλης», συμπέρανε, «είναι πολύ σημαντικό να προβούμε σε λύσεις που ίσως βραχυπρόθεσμα δεν είναι συμφέρουσες για τις επιχειρήσεις μας. Θα εξασφαλίσουν, ωστόσο, τη βιωσιμότητά τους στο μέλλον».

Ο τρίτος συνομιλητής, ο κ. Δανιήλ Μπεναρδούτ, Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου των ΕΛΤΑ, επικεντρώθηκε κυρίως στην άνοδο του ηλεκτρονικού εμπορίου και τον τρόπο με τον οποίο επιτάσσει μια άμεση βελτίωση των μεταφορών. Παράλληλα, σημειώνει ότι η ψηφιοποίηση των υπηρεσιών όπως για παράδειγμα αυτές των ΕΛΤΑ ενέχουν τον κίνδυνο να χαθεί η «συναισθηματική σύνδεση» μεταξύ αποστολέα και αποδέκτη. Συμφωνεί δε, με τους προλαλήσαντες ότι η μείωση των ρύπων, η χρήση ηλεκτρικών αυτοκινήτων και, εν γένει, η βιωσιμότητα της πόλης είναι βασικός στόχος όλων στον οποίο πρέπει να συνεισφέρουν και οι έμποροι.

Στην ανοιχτή συζήτηση που ακολούθησε, οι τρείς ομιλητές ασχολήθηκαν με το θέμα του τουρισμού. Καταρχάς, ο κ. Βασιλάκος τόνισε την ανάγκη να παταχθεί η μικροεγκληματικότητα στους δρόμους, η οποία επιδρά αρνητικά τόσο στον τουρισμό όσο και στο Εμπόριο γενικά. Σε αυτό το σημείο, ο κ. Δήμαρχος επισήμανε  ότι «η Αθήνα πρέπει   να είναι μια πόλη  φιλική προς τους τουρίστες και τους επισκέπτες της,  αλλά πρέπει να είναι φιλική και λειτουργική και για τους κατοίκους της. Οι επενδύσεις είναι αναγκαίες για να διατηρείται το τουριστικό προϊόν ελκυστικό. Αλλά, παράλληλα, οφείλουμε να προχωρήσουμε και σε μέτρα για την πόλη, που θα αντιμετωπίζουν προβλήματα που προκύπτουν από την υπερ-τουριστικοποίηση και θα πριμοδοτούν ένα τουριστικό μοντέλο που θα αγκαλιάζει όλη την πόλη. Αν η Αθήνα γίνει απρόσωπη, αν δε διατηρηθεί αυθεντική, θα υπονομεύσει και το τουριστικό προϊόν».

Fireside Chat: Ευκαιρίες και προκλήσεις στο λιανικό εμπόριο

Η κ. Σταυρούλα Καμπουρίδου, Διευθύνουσα Σύμβουλος της ΔΙΑΣ Α.Ε., άνοιξε τη συζήτηση αυτού του Fireside Chat αναφερόμενη στο ΙRIS, τη διατραπεζική υπηρεσία άμεσων πληρωμών που έχει αναπτύξει και διαθέτει η εταιρεία. Στη συνέχεια, σχολίασε τη μεγάλη επιτυχία του IRIS για μεταφορές χρημάτων μεταξύ φίλων που αριθμεί πάνω από 2,5 εκ. χρήστες και πραγματοποιεί 30 φορές περισσότερες συναλλαγές το μήνα σε σχέση μια 3 χρόνια πριν, αναφέροντας ότι παρόμοια προϊόντα πληρωμών υπάρχουν για ελεύθερους επαγγελματίες και ηλεκτρονικό εμπόριο. «Σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη», τονίζει η κ. Καμπουρίδου, «η Ελλάδα κινείται ως προς τις νέες τεχνολογίες πληρωμών τύπου IRIS πιο αργά, παρά το γεγονός ότι διακρίνονται από υψηλή ασφάλεια, ταχύτητα, ευχρηστία, διασφαλίζοντας μια ξεχωριστή πελατοκεντρική εμπειρία».

Ο κ. Βασίλης Κουτεντάκης, Ανώτερος Γενικός Διευθυντής και εκτελεστικό μέλος του Δ.Σ. της Τράπεζας Πειραιώς, σχολίασε θετικά την κατάσταση των ελληνικών τραπεζών: «Έχουν σήμερα πολύ μεγάλη ρευστότητα και διαθέτουν πολλά κεφάλαια για χρηματοδότηση. Αυτό συνιστά μια μεγάλη ευκαιρία για το Λιανικό Εμπόριο, καθώς οι Τράπεζες δεν θέλουν να παραμείνουν τα κεφάλαιά τους αδρανή και ανεκμετάλλευτα». «Η προϋπόθεση», εξήγησε ο κ. Κουτεντάκης, «είναι οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις να αντεπεξέλθουν στις προκλήσεις της ψηφιοποίησης και, συχνά, να αντιληφθούν ότι πίσω από αυτές κρύβονται σημαντικές ευκαιρίες», (ανέφερε χαρακτηριστικά το παράδειγμα του POS). «Πρέπει, επίσης, να διαθέτουν σαφές επιχειρηματικό πλάνο, να είναι η επιχείρηση υγιής, να μην ξαναδημιουργηθεί σωρεία κόκκινων δανείων». Έκλεισε λέγοντας ότι, σε περίπτωση που επιτευχθούν τα παραπάνω, «υπάρχουν στην Ελλάδα τα εργαλεία για τη χρηματοδότηση της πολύ μικρής επιχείρησης (συγχρηματοδότηση, εγγυοδοσία κ.ά.)».

Ο κ. Νίκος Βέττας, Γενικός Διευθυντής του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) και Καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, τόνισε ότι σήμερα «η εικόνα του Λιανεμπορίου στην Ελλάδα είναι πολύ θετικότερη από ότι στην υπόλοιπη Ευρώπη. Ωστόσο, η καταναλωτική εμπιστοσύνη είναι χαμηλότερη στη χώρα μας». Έπειτα, αναφερόμενος στο μέλλον, διαπιστώνει πως η εν εξελίξει τεχνολογική πρόοδος σε ότι αφορά την ενέργεια, την Τεχνητή Νοημοσύνη και τη βιοτεχνολογία «στα επόμενα είκοσι πέντε χρόνια θα μας έχει κάνει τόσο παραγωγικούς που θα έχουμε ελεύθερο χρόνο να ταξιδεύουμε και να αγοράζουμε». 

Συντονιστής ήταν ο δημοσιογράφος Νίκος Ρογκάκος. 

Fireside Chat: Κωστής Χατζηδάκης Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών 

Ακολούθησε η συζήτηση ανάμεσα στον κ. Κωστή Χατζηδάκη, Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και τον δημοσιογράφο κ. Νίκο Ρογκάκο.

Ο κ. Ρογκάκος ξεκίνησε τη συζήτηση αναφερόμενος στα πολλά και σημαντικά προβλήματα των μικρομεσαίων, με βασικότερο την έλλειψη «κρουνών χρηματοδότησης». Ο κ. Υπουργός απάντησε ότι «όλες οι κινήσεις που έχουν γίνει στο τραπεζικό σύστημα αποσκοπούν στη βελτίωση και μεγαλύτερη χρηματοδότησή τους. Ορισμένα βήματα που έχουν ήδη γίνει είναι: η βελτίωση του ανταγωνισμού μεταξύ των κερδοφόρων τραπεζών, καθώς και η νομοθέτηση της δυνατότητας για μη-τραπεζικά ιδρύματα να παρέχουν στεγαστικά και άλλα επιχειρηματικά δάνεια». Στη συνέχεια, υποστήριξε ότι αποτελεί «μύθο» ότι το Ταμείο Ανάκαμψης «υπάρχει μόνο για μεγάλες επιχειρήσεις». Αντ’ αυτού, σημείωσε πως ένα μεγάλο τμήμα της χρηματοδότησης κατευθύνεται προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις, για την ψηφιακή και την πράσινη μετάβαση. Ενώ σχετικά με το αίτημα της αγοράς για μεγαλύτερη πρόσβαση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στα τραπεζικά δάνεια, ο κ. Υπουργός υποστήριξε πως «έχουν γίνει βήματα», σημειώνοντας πάντως υπάρχουν όρια που τίθενται και από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα και από τις ελληνικές τράπεζες που «θέλουν τις επιχειρήσεις να παρουσιάζουν κερδοφορία και να έχουν προοπτικές». 

Σε αυτό το σημείο, ο κ. Ρογκάκος έστρεψε τη συζήτηση στο ζήτημα των οφειλών των μικρομεσαίων. Ο Υπουργός σημείωσε ότι τα κόκκινα δάνεια που σωρεύτηκαν κατά τη «μεγάλη κρίση» έπεσαν από το 2019 μέχρι σήμερα από 95 σε 75 δισεκατομμύρια ευρώ. Παράλληλα, προτεραιότητα της κυβέρνησης είπε πως είναι η αποφυγή νέων υπέρογκων χρεών, μέσω ευνοϊκότερων ρυθμίσεων, χαμηλά επιτόκια κ.ο.κ. 

Στην συνέχεια της συζήτησης, ο Υπουργός εξήγησε ότι η κατάργηση ή μη της προκαταβολής φόρου δεν «σημαίνει πληρώνω περισσότερο ή λιγότερο φόρο», καθώς «το άθροισμα παραμένει ίδιο». Πολύ πιο σημαντικό, είναι το ότι η κυβέρνηση έχει ελαφρύνει τους μικρομεσαίους μειώνοντας τη φορολογία νομικών προσώπων, καθώς και τις ασφαλιστικές εισφορές. Επιπλέον, ο κ. Υπουργός ανακοίνωσε ότι δεν θα υπάρξει παράταση στη σύνδεση μεταξύ POS και ταμειακής μηχανής. Όπως εξήγησε, πέραν την αποφυγής της φοροδιαφυγής, η επίσπευση της διαδικασίας είναι απαραίτητη γιατί έχει «μπει ως ορόσημο στο Ταμείο Ανάκαμψης» με κίνδυνο να διακοπεί μερικώς η χρηματοδότηση (όπως συνέβη στην Πορτογαλία). Θα ήταν επίσης άδικο στην πλειοψηφία των επιχειρηματιών που έχουν ήδη συνδέσει την ταμειακή τους μηχανή με το POS.

Έπειτα, ο κ. Ρογκάκος αναφέρθηκε στη γενική κατάσταση της κοινωνίας και των Ελλήνων. Ο Υπουργός βεβαίωσε ότι «έχουν ήδη δοθεί κοινωνικές παροχές από την κυβέρνηση όπως επίσης μειώθηκαν τα ποσοστά της ανεργίας». Ωστόσο, όπως επιτάσσει και η ΕΕ, «εάν έχεις ένα υπερπλεόνασμα μια χρονιά δεν το δίνεις, αντιθέτως το κρατάς για τις δύσκολες χρονιές». Ο κ. Χατζηδάκης εξέφρασε μια βαθιά αισιοδοξία για το οικονομικό μέλλον της χώρας: «Η κατάσταση είναι δύσκολη, ωστόσο η χώρα άντεξε διότι υπάρχει μια πολιτική δημοσιονομικής σταθερότητας και σοβαρότητας. Αν αυτό συνεχιστεί η Ελλάδα θα καταφέρει να επιτύχει τους στόχους της».

Τελειώνοντας με ένα σύντομο πολιτικό σχόλιο, ο Υπουργός τόνισε την ανάγκη να έχει η χώρα «επάξια εκπροσώπηση στις Βρυξέλλες, να δοθεί προσοχή ώστε να μη στείλουμε το λάθος μήνυμα». Με οποιαδήποτε αποσταθεροποίηση της Ελλάδας «θα υπάρχει συνολική επίπτωση στην οικονομία».

Fireside Chat: Γιάννης Στουρνάρας, Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας 

Το επόμενο Fireside Chat ήταν μια συζήτηση μεταξύ του κ. Γιάννη Στουρνάρα, Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας και του κ. Σωτήρη Νίκα, Επικεφαλής του Γραφείου Βloomberg στην Αθήνα.

Ως εναρκτήριο ερώτημα, ο κ. Νίκας έθεσε το εξής: «Είναι γεγονός ότι η οικονομία είναι σε καλύτερη κατάσταση από ότι στην τελευταία δεκαετία και, αν ναι, τι μπορεί να γίνει για να συνεχίσουμε έτσι;». Ο κ. Διοικητής απάντησε θετικά και τόνισε την ανάκαμψη του Τουρισμού στην μετά-Πανδημίας εποχή. Σημείωσε, επίσης, τις μετριοπαθείς επιδόσεις της γερμανικής οικονομίας, το μοντέλο της οποίας «αποτελείται από κομμάτια που έχουν παύσει να υφίστανται σήμερα». Ο στόχος που έθεσε ο κ. Διοικητής είναι να μειωθεί το ελληνικό χρέος μέσω διαδοχικών πρωτογενών πλεονασμάτων και να επωφεληθούμε ενός «φαινομένου χιονοστιβάδας ευνοϊκού για την Ελλάδα». Όπως και να έχει, η Ελλάδα ήδη θεωρείται «success story», με την προϋπόθεση «η πολιτική σταθερότητα που επικρατεί στην Ελλάδα να συνεχιστεί». «Μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι εφόσον συνεχιστεί η σταθερότητα στη χώρα μας, τότε σαφώς θα αναπτυσσόμαστε τα επόμενα χρόνια με μεγαλύτερο ρυθμό από τους εταίρους μας».

Αναφερόμενος πιο συγκεκριμένα στον τραπεζικό τομέα και στη συνάρτησή του με το Λιανεμπόριο, ο κ. Διοικητής επισήμανε ότι τα χρήματα που δανείζονται σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις αποτελούν το 28% του συνόλου τα τελευταία δύο χρόνια. Παράλληλα, ο πληθωρισμός μειώνεται ενώ η άνοδος των επιτοκίων είναι μικρότερη για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις από ότι για τις μεγάλες. Τα χρηματοοικονομικά εμπόδια, λοιπόν, στο δρόμο των Εμπόρων Λιανικής είναι σήμερα αισθητά μικρότερα. Στο άμεσο μέλλον, ως βασικό στόχο ο κ. Διοικητής έθεσε τη βελτίωση του ανταγωνισμού εντός του οικοσυστήματος των ελληνικών τραπεζών και τη συγκρότηση «καλών και υγιών συνεταιρικών τραπεζών». Όσο για τους παράγοντες που ενδέχεται να επηρεάσουν αρνητικά τον τραπεζικό τομέα της Ελλάδας, ο κ. Διοικητής υπογράμμισε τόσο τις γεωπολιτικές εξελίξεις όσο και την κλιματική αλλαγή, ιδίως τις μεγάλες φυσικές καταστροφές. Προβλήματα για τα οποία, «χρειαζόμαστε μαξιλάρια για την έγκαιρη αντιμετώπισή τους».

Όταν ρωτήθηκε από τον κ. Νίκα για το Ταμείο Ανάκαμψης, ο κ. Στουρνάρας τόνισε με αισιοδοξία ότι «η Ελλάδα βρίσκεται μέσα στις χώρες με τη μεγαλύτερη απορροφητικότητα». Αν επιλυθούν κάποια γραφειοκρατικά εμπόδια, «οι εκταμιεύσεις προς την Ελλάδα θα μπορούν να μετατραπούν σε επενδύσεις και επιχειρήσεις». Προς το παρόν, τα 15 δισ. που έχει λάβει η Ελλάδα δεν έχουν εκταμιευθεί εξ ολοκλήρου, «όμως φαίνεται ότι είμαστε στον σωστό δρόμο».

Πολιτικές για μια πολυεπίπεδη προσέγγιση αντιμετώπισης του παράνομου εμπορίου καπνού και διατήρησης της βιωσιμότητας της αγοράς

Ανοίγοντας τη συζήτηση υπό το συντονισμό του δημοσιογράφου κ. Νίκου Ρογκάκου, ο κ. Γιώργος Πιτσιλής, Διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, τόνισε την απόλυτη σπουδαιότητα που έχουν τα δημόσια έσοδα για το σχεδιασμό του μέλλοντος της ελληνικής οικονομίας. Υπό αυτήν την έννοια, ο περιορισμός της φοροδιαφυγής και του λαθρεμπορίου αναδεικνύεται σε κομβικής σημασίας, γι’ αυτό και, όπως σημείωσε ο κ. Πιτσιλής, οι προσπάθειες εκσυγχρονισμού των μηχανισμών και των εργαλείων καταπολέμησης του λαθρεμπορίου είναι διαρκείς. Ορισμένα από τα πιο σύγχρονα τέτοια μέσα που χρησιμοποιεί η ΑΑΔΕ είναι τα drones, εξειδικευμένα  x-ray μηχανήματα για τον έλεγχο αποσκευών, ειδικά εκπαιδευμένοι σκύλοι ανιχνευτές ουσιών και ρευστών διαθεσίμων κ.ά.. Ωστόσο, ιδίως όσον αφορά την περίπτωση των καπνικών, εξήγησε πως η κατάσταση είναι ιδιαίτερα σύνθετη λόγω της ύπαρξης «δικτύων σκληρής παραβατικότητας» που «αλλάζουν πρακτικές ανάλογα με το τι κάνει  ελεγκτικά η Διοίκηση», κι επιβαρύνεται ακόμη περισσότερο εξαιτίας της γεωπολιτικής θέση της Ελλάδας ως «νοτιοανατολική πύλη της Ευρώπης». Τέλος, ο κ. Πιτσιλής τόνισε ότι η μάχη κατά της φοροδιαφυγής και του λαθρεμπορίου έχει ευεργετικές επιδράσεις όχι μόνο στην οικονομία, αλλά και  στην κοινωνία στο σύνολό της, αφού προστατεύει τους πολίτες από την έκθεσή τους  σε επικίνδυνα και επιβλαβή προϊόντα.

Η κ. Γεωργία Καρούντζου, Διευθύντρια Εταιρικών Υποθέσεων και Επικοινωνίας – JTI, αναφέρθηκε στο μνημόνιο συνεργασίας που υπέγραψε η JTI με την ΑΑΔΕ και στη συνδρομή της εταιρείας στην παροχή εργαλείων και στην εκπαίδευση των αρχών για την αναγνώριση λαθραίων προϊόντων καπνού. «Είναι ζήτημα ηθικής τάξης και αποτελεί υποχρέωσή μας. Παράλληλα, βασικό μέλημα, πρέπει να είναι και η αλλαγή της νοοτροπίας των πολιτών, γιατί αν οι καταναλωτές δεν αγοράζουν τα παράνομα προϊόντα τότε θα μπορεί να υπάρξει περιορισμός του λαθρεμπορίου. Πρέπει, λοιπόν, να ενημερωθούν  για τις αρνητικές επιπτώσεις που μπορεί να έχει η χρήση ανεξέλεγκτων προϊόντων που ναι μεν είναι φτηνότερα αλλά δεν είναι η λύση».

Τέλος, ο κ. Αντώνης Μεταξάς, Αναπληρωτής Καθηγητής Ευρωπαϊκού Δικαίου στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ), τόνισε με τη σειρά του την τεράστια σημασία της διασφάλισης του υγιούς και νόμιμου ανταγωνισμού στη χώρα ο οποίος όχι μόνο διατηρεί σταθερές τις τιμές αλλά και την ποιότητα. Το ζήτημα του καπνού πιο συγκεκριμένα είναι ακόμη ευρύτερο καθώς έχει να κάνει με τον πυρήνα του ευρωπαϊκού δικαίου, εγείροντας ζητήματα σχετικά τόσο με τη διαφήμιση όσο και με το επιτρεπτό όριο κρατικής παρέμβασης στην διαμόρφωση των τιμών. 

Όσον αφορά στην χρήση POS, ο κ. Πιτσιλής σημείωσε, αναφερόμενος ειδικότερα στον κλάδο των ταξί, ότι «η έλλειψη των POS μέχρι πρόσφατα μας εξέθετε ως χώρα-τουριστικό προορισμό» κι έκλεισε με τη διαπίστωση ότι  «από τους ελέγχους συμμόρφωσης των επαγγελματιών που έχει ήδη ξεκινήσει η ΑΑΔΕ, η πρώτη εικόνα δείχνει ότι διαπιστώνεται σχετικά μικρό ποσοστό παραβατικότητας».

Τα ελληνικά brands ως πρεσβευτές 

Η κ. Αλεξάνδρα Στάη, Ιδρύτρια του ATELIER BAOBAB, συνέκρινε το βίωμα του επιχειρηματία σε Ελλάδα και Γαλλία, καθώς έχει δουλέψει και στις δύο χώρες. «Στη Γαλλία», σημειώνει, «υπάρχει εμπιστοσύνη στους επαγγελματίες, ενώ στην Ελλάδα πρέπει να απελευθερωθεί αυτό το κομμάτι», με κάποιες φωτεινές εξαιρέσεις στους κλάδους του τουρισμού, της μόδας, της εστίασης και των κρασιών. Εξίσου σημαντική δουλειά έχει να γίνει στην οργανωμένη προώθηση της εικόνας των ελληνικών επωνυμιών, στο storytelling και στην τοποθέτηση των ελληνικών brands στο εξωτερικό. Αναφερόμενη πάλι στη Γαλλία, η κ. Στάη εξήγησε ότι οι Γάλλοι επιχειρηματίες είναι πολύ πιο πρόθυμοι να «αφήσουν την εικόνα τους να τη δουλέψει ένα εξειδικευμένο γραφείο». Όσον αφορά στο ψηφιακό branding, η κ. Στάη υπογράμμισε τη σημασία τεχνολογικών εργαλείων όπως τα social media και το newsletter, με τελικό στόχο την «συνοχή, συνέπεια και συμφωνία μεταξύ εικόνας και λόγου».

Με τη σειρά του, ο κ. Παναγιώτης Χατζηλαζαρίδης, CEO της ΜanaGi, συμφώνησε ως προς τις «δυσκολίες και τις προκλήσεις στη μάχη για καταξίωση στις διεθνείς αγορές». Η Ελλάδα έχει ακαδημαϊκό υπόβαθρο, «έφερε από το εξωτερικό τεχνολογία σε όλους τους κλάδους», αλλά αντιμετωπίζει ακόμη ορισμένα σημαντικά εμπόδια με πιο βασικά: τη στενότητα της ρευστότητας (για την απεύθυνση σε επαγγελματίες του imaging), την πολιτισμική ετερογένεια του πελατολογίου του εξωτερικού και τη -συχνή- έλλειψη συγκροτημένων πλάνων με βάθος χρόνου και ποιότητα. Αν επιλυθούν, θα μπορέσουμε να εκμεταλλευτούμε το «απύθμενο βάθος της ελληνικής ιστορίας» και να τολμήσουμε νέες καινοτομίες, όπως λ.χ. η παιχνιδοποίηση της μυθολογίας και της Αρχαίας Ελλάδας.

Τέλος, ο κ. Χρήστος Παπαχρήστου, Συν-δημιουργός του Μy Greek Games, ανέφερε ότι η ελληνική επιχειρηματικότητα δεν είναι ακόμη επαρκώς «αναγνωρίσιμη», παρά τις προόδους που σημειώνονται ως προς αυτό και τις οποίες συχνά καθοδηγούν οι νέοι. Τόνισε, επίσης, τη σημασία του αρχαιοελληνικού πολιτισμού αν και προειδοποίησε ότι πολλοί επιχειρηματίες τείνουν να επαναπαύονται σε αυτόν. Κλείνοντας, σημείωσε ότι είναι πολύ σημαντικό η προώθηση ενός προϊόντος να εναρμονίζεται με τη χώρα για την οποία προορίζεται και προβάλλεται.

Το συντονισμό της συζήτησης έκανε η δημοσιογράφος κ. Λέττα Καλαμαρά.

Keynote Speech: Jonathan Reynolds, Associate Professor in Retail Marketing and Deputy Dean, Oxford University 

Ο κ. Jonathan Reynolds, Αssociate Professor in Retail Marketing και Deputy Dean στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, τόνισε το έντονο ενδιαφέρον του για το μέλλον του λιανικού εμπορίου. Έπειτα, σημείωσε ότι η βιωσιμότητα, μέσα σε αυτό το «τσουνάμι κανονισμών», συνιστά όχι μόνο πρόκληση αλλά και ευκαιρία για τον Έμπορο Λιανικής.

Είναι, όμως, σημαντικό πρώτα να ορίσουμε τη βιωσιμότητα. Παραθέτοντας την απάντηση του Chat GPT, ο κ. Reynolds όρισε τη βιωσιμότητα κάπως παραδοξολογικά ως «μια διευρυμένη και σύνθετη έννοια που για να βρεθεί ουσιαστική λύση πρέπει πρώτα να δούμε τι είναι μέσω της συνεργασίας πολλών» εμπλεκόμενων. Στη συνέχεια, τόνισε τη σημασία του κεντρικού ρόλου των Λιανοπωλητών ως «διατομή της αλυσίδας αξίας», καθώς επηρεάζουν προμηθευτές, παραγωγούς και καταναλωτικό κοινό. Παρέθεσε τα οφέλη της καινοτομίας στο πλαίσιο της βιωσιμότητας για τους Λιανοπωλητές ως εξής: διαφοροποίηση και εκσυγχρονισμός του brand και προσέγγιση της νέας γενιάς· προσέλκυση επενδυτών που ως επί το πλείστον νοιάζονται για ζητήματα αειφορίας και βιωσιμότητας· αυξανόμενη ικανοποίηση των υπαλλήλων κ.ά..

Κατά τον κ. Reynolds, το βασικό εμπόδιο στην κατανάλωση βιώσιμων προϊόντων είναι ο πληθωρισμός, ο οποίος αποτρέπει ακόμη και τους καταναλωτές που ενδιαφέρονται για τη βιωσιμότητα. Εντούτοις, παραμένει γεγονός ότι δεν ενδιαφέρονται όλα τα εμπλεκόμενα μέρη για το ΕSG (Environmental, Social and Governance) στον ίδιο βαθμό και με τον ίδιο τρόπο. Πολλοί, μάλιστα, ισχυρίζονται ότι αφορά τις μεγάλες επιχειρήσεις, καθώς είναι «ακριβή προτεραιότητα» που καθιστά δύσκολη την ευθυγράμμιση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Για να υπερβούμε τέτοιες δυσκολίες και παρανοήσεις, κλείνει ο κ. Reynolds, θα πρέπει οι εμπορικές ενώσεις να προάγουν τη στήριξη για τα νέα και καινοτόμα τους μέλη και τις πρακτικές τους, προάγοντας ταυτόχρονα νέα πρότυπα συνεργασίας. Η εγγύτητα στους καταναλωτές και το ηλεκτρονικό εμπόριο είναι πολύτιμα εργαλεία ως προς αυτό τον σκοπό.

Fireside Chat: Ομιλία κ. Νίκου Παππά, Tομεάρχη Οικονομικών & Aνάπτυξης ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ

Ο κ. Νίκος Παππάς, Τομεάρχης Οικονομικών και Ανάπτυξης του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ αμφισβήτησε την κυβερνητική διαχείριση τόσο των στεγαστ