Ο καλύτερος λέγεται Γιο Νέσμπο

Η πατρίδα του νέου αστυνομικού μυθιστορήματος είναι η Σκανδιναβία κι αυτό τριάντα χρόνια πριν θα ήταν δύσκολο να το φανταστεί κανείς. Οι μοντέρνοι άγγλοι, προσπαθώντας όλοι να πάρουν αποστάσεις από τα ιερά τέρατα της βρετανικής σχολής των αστυνομικών, ψιλοχάθηκαν στο δρόμο: πιο πολύ και από αστυνομικά, συγγραφείς όπως ο πολυδιαβασμένος Ιαν Ράτκιν, μας δίνουν μυθιστορήματα με κοινωνιολογικά χαρακτηριστικά, μικρές επιτομές της βρετανικής  κρίσης, καλοδουλεμένα ως προς το στυλ της γραφής, αλλά χωρίς ένταση στην πλοκή. Οι Νοτιοευρωπαίοι συγγραφείς, από την άλλη, έχουν πάντα κάποιες ιστορίες να διηγηθούν, αλλά οι περισσότεροι ερωτεύονται τον κεντρικό τους ήρωα και συνήθως ταυτίζονται μαζί του: σε αυτό το σημείο ή ταυτίζεσαι κι εσύ ή αρχίζεις να αδιαφορείς. Ομολογώ ότι αγαπάω τον Χαρήτο του Μάρκαρη, όσο τον επιθεωρητή Μολνταλμπάνο του Καμιλέρι ή τον Πέπε Καρβάλιο του Μάνουελ Βάσκες Μολνταλμπάν, αλλά πλέον διαβάζω τις περιπέτειες τους για να μάθω τα νέα τους. Δεν είναι κακό, αλλά είναι άδικο για τη μυθοπλασία: σε όλες τους τις περιπέτειες παρακολουθούμε την ιστορία από τη ματιά τους, στην καλύτερη μπλέκουμε στο δικό τους αδιέξοδο, ανησυχούμε - αλλά μέχρι εκεί. Ισως να φταίει και ότι οι κοινωνίες, στις οποίες οι ήρωές τους ζουν, δεν έχουν μυστικά στα δικά μας μάτια. Ηρωες και κακοί είναι άνθρωποι της διπλανής πόρτας – εύκολα τους καταλαβαίνεις, δύσκολα εκπλήσσεσαι. Ενώ οι Σκανδιναβοί έχουν να σου διηγηθούν την παθογένεια χωρών που δεν γνωρίζεις και που στο μυαλό σου έχεις κατατάξει ως κάτι της το αποστειρωμένο. Ετσι όταν ανακαλύπτεις τα μυστικά τους κάθε βιβλίο γίνεται ένα μικρό ταξίδι που κάνεις ή που θες να κάνεις. Οι Σκανδιναβοί μας έδωσαν τα τελευταία χρόνια πολλούς: ξεχωρίζω όμως τον Χένινγκ Μάνκελ (που μας γνώρισε τον επιθεωρητή Βαλάντερ, οι περιπέτειες του οποίου προβάλλονται και στην ΕΡΤ), τον αδικοχαμένο Στιγκ Λάρσον (πνευματικό μπαμπά του δημοσιογράφου Μπλόκμβιστ και φυσικά της Λίζμπεθ «– είμαι – το- κορίτσι – με- το – τατουάζ- » Σαλάντερ), τον Αρνε Νταλ και φυσικά τον Γιο Νέσμπο, που είναι ο καλύτερος της γενιάς του και είναι και Νορβηγός, ενώ οι άλλοι τρεις είναι Σουηδοί. Ο Μάνκελ νομίζω ότι γράφει με στόχο πλέον την τηλεοπτική διασκευή των βιβλίων του. Ο Λάρσον έφυγε νωρίς. Ο Νταλ παραδέχεται ότι το κίνητρο για να γράψει αστυνομικά ήταν η δολοφονία του Ολαφ Πάλμε κι αυτό αποτελεί και όριο του: τα βιβλία του είναι πάντα φορτωμένα με ιστορίες πολιτικής συνομωσίας που γενικώς αρέσουν, αλλά εμένα δε με πολυσυγκινούν. Ο Νέσμπο, με την απλότητα της γραφής και τη στιβαρότητα της πλοκής, είναι ο καλύτερος από όλους και είναι αρκετά κοντά στο να μας δώσει κάτι που θα έχει τη γοητεία του αριστουργήματος. Αρκεί να μην μας τον κλέψει το Χόλιγουντ ή να μην τον πιέζουν να γράφει ένα βιβλίο το χρόνο, για να ικανοποιούνται, σε βάρος της δικής του φρεσκάδας, τα εκατομμύρια των πιστών του που τον περιμένουν.   Ομολογώ ότι αφού διάβασα σε λιγότερες από τέσσερεις μέρες τον 500σέλλιδο «Χιονάνθρωπο» του ένοιωσα το είδος της γλυκιάς ταραχής που ακολουθεί μια απροσ