Aνάκαμψη χωρίς ραχοκοκαλιά;

Tου Χρηστου ΓιανναραIδιοφυής διανοούμενος, επιφανής στον χώρο της ελλαδικής δημοσιογραφίας, έγραφε πριν κάποιες μέρες:«Για τον ελληνικό 21ο αιώνα η έξοδος από το ευρώ θα ισοδυναμεί με την καταστροφή του 1922. Mε τη διαφορά όμως ότι τότε η Eλλάδα έσπασε τα μούτρα της διεκδικώντας ρόλο στην Aνατολή. Eνώ τώρα η καταστροφή θα έχει πλήξει την πορεία για την ολοκλήρωσή της ως κράτους της Δύσης».Διατύπωση αξιοπρόσεκτα ενδεικτική. Δείχνει με σαφήνεια ποια πληροφόρηση και ποιες κριτικές αξιολογήσεις συγκροτούν την ιστορική συνείδηση, όχι της ημιμορφωμένης (και γι’ αυτό δοκησίσοφης) πλειονότητας των Ελλαδιτών, αλλά χαρισματικών διανοουμένων που, είτε το......θέλουν είτε όχι, ηγούνται σήμερα: διαμορφώνουν νοο-τροπία, κριτήρια, συλλογικές στοχεύσεις.Σίγουρα η μικρασιατική εκστρατεία, που κατέληξε στην καταστροφή του 1922, ήταν πελώριο λάθος, στρατηγικό αλλά και πολιτικό. Προσπαθούμε απεγνωσμένα να το χρεώσουμε μόνο στους αντιπάλους του Βενιζέλου, για να περισώσουμε τη συναισθηματική μας «λογική» που έχει ανάγκη την ειδωλοποίηση του «εθνάρχη». Ομως, οποιουδήποτε ευθύνη κι αν ήταν η απόφαση της εκστρατείας, οποιουδήποτε τα εγκληματικά λάθη διαχείρισής της, ποια ήταν η πρόθεση, ποια η λογική, ποιος ο στόχος του μικρασιατικού εγχειρήματος; Η «διεκδίκηση ρόλου της Ελλάδας στην Ανατολή»;Μέσα σε ογδόντα εννέα χρόνια, η ηγέτις διανόηση στο ελλαδικό κράτος μοιάζει να έχει λησμονήσει τις θεμελιώδεις ιστορικές συντεταγμένες της «αλυτρωτικής πολιτικής» του Βενιζέλου: Οτι όσο ελληνικός ήταν το 1821 ο Μοριάς και η Ρούμελη (ή οι παραδουνάβιες ηγεμονίες από όπου ξεκίνησε την ελληνική επανάσταση ο Αλέξανδρος Υψηλάντης), τόσο, ίσως και περισσότερο, ήταν ελληνική το 1922 η Ιωνία, η Καππαδοκία, ο Πόντος, η Φρυγία, η Λυκαονία, η Παμφυλία, η Κιλικία, η Γαλατία, η Αιολία, η Αμασεία.Θα μπορούσαμε να συζητήσουμε, νηφάλια και σοβαρά (και μακάρι να γινόταν κάποτε), αν ήταν ή όχι καίριο πολιτικό λάθος του Βενιζέλου η «αλυτρωτική πολιτική» – η προσπάθεια να ενσωματώσει το νεόκοπο ελλαδικό κράτος τους ελληνόφωνους πληθυσμούς και τις πανάρχαιες κοιτίδες τους που βρίσκονταν ακόμα κάτω από τον τουρκικό ζυγό. Ασφαλώς το ιστορικό όχημα και σχήμα οργάνωσης της συλλογικότητας, που κυριάρχησε στη νεωτερική Ευρώπη με τον Διαφωτισμό, ήταν αυτό του έθνους - κράτους. Αλλά η πολιτική ιδιοφυΐα του Ελευθέριου Βενιζέλου ήταν δυνατό να μην διερωτηθεί ποτέ, αν οι μεγάλες τότε δυνάμεις της Ευρώπης θα ανέχονταν, σε οποιαδήποτε περίπτωση, τη δημιουργία ενός ελληνικού εθνικού κράτους που θα ανάσταινε και πάλι τον προαιώνιο και μισητό αντίπαλο της Δύσης, το Βυζάντιο; (Για να τεκμηριωθεί το επίθετο «μισητός» θα αρκούσαν οι χαρακτηρισμοί του Βολταίρου, και μόνο, για ό, τι στη Δύση, με σκόπιμη ψευδωνυμία, τιτλοφορήθηκε «Βυζάντιο»).Για να σωθούν από τη μεθοδική εξόντωση τα εκατομμύρια των Ελλήνων της Μικρασίας, του Πόντου, της Ανατολικής Ρωμυλίας, μοναδική πολιτική δυνατότητα ήταν η ενσωμάτωσή τους στο ελλαδικό κράτος; Αναζήτησε ποτέ ο Βενιζέλος άλλες λύσεις, προβληματίστηκε ποτέ με τις απόψεις ή έστω τις ανησυχίε