Η πολιτική ως αδιέξοδο, ο φασισμός και η λύση

Του Δημήτρη Α. Γιαννακόπουλου
Ο φασισμός είναι έκφραση του αδιεξόδου της δημοκρατικής πολιτικής αφήγησης και το τελευταίο σύμπτωμα της οικονομικής και πολιτισμικής απορρύθμισης στα όρια του πανικού. Ο φασισμός απειλεί την φιλελεύθερη οργάνωση της κοινωνίας και την σοσιαλιστική προσέγγιση, όπως αυτή δομήθηκε μέσα από την θεωρία και ..........πρακτική του κινήματος των εργαζομένων εναντίον της εκμεταλλευτικής και αλλοτριωτικής διάστασης του κεφαλαίου, όντας και ο ίδιος προϊόν μια δραματικής απειλής. Κάθε είδος φασισμού προκύπτει ως πολιτική αναπαράσταση μιας υπαρξιακής καταστροφής: της απόλυτης καταστροφής του εαυτού με σαφή ρατσιστικά χαρακτηριστικά.
Στο βαθμό που η πολιτική σου ταυτότητα δομείται δια του ρατσιστικού εθνικισμού, δηλαδή η κοινωνική σου ταυτότητα και ύπαρξη βασίζονται στον αποκλεισμό, ο οποίος εννοείται με εθνικιστικά χαρακτηριστικά, ο φασισμός βρίσκει γόνιμο έδαφος για να αναπτυχθεί και κυρίως να εκδηλωθεί μέσα από μια μείζονα κοινωνικοπολιτική κρίση. Ο φασισμός λανθάνει πάντα στις κοινωνίες με εθνικιστικό κοσμοαντιληπτικό υπόβαθρο και μοιάζει να υποχωρεί εκεί όπου η ευημερία συνδυάζεται με αστικό εθνικισμό ή σοσιαλιστική οργάνωση. Εκεί δηλαδή όπου το έθνος ορίζεται με σαφήνεια ως πολιτική/πολιτειακή και όχι πολιτισμική ή βιολογική κοινότητα. Εκεί όπου η δημοκρατία λειτουργεί ως τάξη και αρχή της καθημερινότητας. Εκεί όπου η δημοκρατική οργάνωση των κοινωνιών ανέχεται τα πάντα εκτός από την αμφισβήτηση του (φιλ)ελευθέρου πολιτισμού και της αρχής της ισότητας, στο πλαίσιο του αδιαπραγμάτευτου Κράτους Δικαίου. Εκεί όπου τα ανθρώπινα δικαιώματα και η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος συνθέτουν και δεν διαχωρίζονται από τα δικαιώματα του πολίτη. Στην Ελλάδα ο αστικός εκσυγχρονισμός επιχειρήθηκε να θεμελιωθεί στο έδαφος της εξάρτησης από την Δύση σε συνδυασμό με την εθνικιστική ερμηνεία της ελληνικής ιστορίας και επιλεκτικές αναπαραστάσεις της κλασικής αρχαιότητας που ενίσχυαν την ιδεαλιστική αντίληψη του πολιτικού φαινομένου. Όλα τούτα πάντα παράταιρα μπλεγμένα με την Ορθοδοξία – με όρους πολιτικής ισχύος ομάδων συμφερόντων - η οποία ως πολιτική πρακτική διασκέδαζε και ιεροποιούσε τον αυταρχικό, πατριαρχικό χαρακτήρα της πολιτισμικής δομής που αναφερόταν στην αρχαιότητα. Από τις αρχές του 1990 ο αστικός εκσυγχρονισμός στον τόπο μας συνδέθηκε με την ολοκλήρωση της διαπλοκής και από το 2000 με το ιδεολόγημα της πολυπολιτισμικότητας, και της ισχυρής Ελλάδας που ταυτιζόταν με το ευρώ, που αναπαριστούσε τον κοσμοπολιτισμό με σαφώς νεοφιλελεύθερη αφήγηση και απολύτως αγοραίες, δήθεν ουδέτερες και συμφιλιωτικές με τους «εχθρούς/αντιπάλους» αναθεωρήσεις της κυρίαρχης αφήγησης της εθνικιστικής ιστορίας. Αντί ο οπισθοδρομικός, φοβικός και μνησίκακος εθνικισμός να αντιμετωπισθεί με βαθύτερη πολιτικοποίηση της ιστορίας και προσαρμογή της μεθοδολογίας της διδασκαλίας της στις πηγές, επιχειρήθηκε να ουδετεροποιηθεί η προσέγγιση, ρευστοποιώντας το συναίσθημα. Έτσι μας προέκυψαν οι «συνωστισμοί»! Ο αστικός νεο-εκσυγ