Η χαμένη τριετία του Κων. Μητσοτάκη

“Αν ο Κ. Μητσοτάκης και η κυβέρνησή του είχαν αφεθεί να ολοκληρώσουν το μεταρρυθμιστικό τους έργο, η σημερινή Ελλάδα θα ήταν στις πρώτες θέσεις των οικονομικά πετυχημένων χωρών της ευρωζώνης…”. Τα λόγια αυτά –αινιγματικά, αλλά μεστά σε περιεχόμενο– λέει ο κ. Χέννινγκ Κριστόφερσεν, Δανός εκπρόσωπος στην....
Ευρωπαϊκή Επιτροπή την περίοδο 1985-1995, αντιπρόεδρός της και επιφορτισμένος με την ευρωπαϊκή οικονομία. Ο ίδιος Επίτροπος είχε βοηθήσει το 1991 την Ελλάδα να πάρει ένα σταθεροποιητικό τότε δάνειο από την ΕΕ και, την ημέρα της υπογραφής του δανείου, μάς είχε δηλώσει ότι “η ελληνική κυβέρνηση είχε την θέληση να βγάλει την Ελλάδα από τα χρέη και τον πληθωρισμό”.

Σεπτέμβριος 1990. Ο τότε πρωθυπουργός Κων. Μητσοτάκης ανεβαίνει στην 55η Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ) έχοντας στο χαρτοφυλάκιό του μία σημαντική ομιλία, την οποία είχε τότε επεξεργαστεί με τους Γ. Σουφλιά, Αρ. Τσιπλάκο, Ευθ. Χριστοδούλου, υπεύθυνους στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, και με τους καθηγητές Παν. Παυλόπουλο και Γ. Προβόπουλο, σήμερα διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος. Για τον υπογράφοντα, η ομιλία αυτή του τότε πρωθυπουργού είχε ιστορικό χαρακτήρα. Επρόκειτο για μία πραγματικά φιλελεύθερη άρθρωση πολιτικο-οικονομικού λόγου, σε μιαν Ελλάδα που επί οκτώ χρόνια είχε φάει σοσιαλισμό με το τσουβάλι.

Στην τότε ομιλία του ο Κων. Μητσοτάκης είχε πει: “Δεν έχουμε περιθώρια, αλλά ούτε και δικαίωμα να συμβιβαστούμε. Γιατί αν συμβιβαστούμε, θα έχουμε αποτύχει… Τα χρόνια που έρχονται πρέπει να αποτελέσουν σταθμό για την ελληνική οικονομία. Μία οικονομία που παραλάβαμε παράλυτη και με 15 τρισεκατ. δραχμές χρέος … Θα εξυγιάνουμε την οικονομία ακόμα κι αν πρέπει να έλθουμε σε σύγκρουση με τις συντεχνίες”.

Αναφερόμενος στο ασφαλιστικό νομοσχέδιο, ο τότε πρωθυπουργός το χαρακτήριζε αναγκαίο για την διάσωση του συνταξιοδοτικού συστήματος από την χρεοκοπία, προσθέτοντας ότι “όσοι προνομιούχοι των μονοπωλιακών κρατικών επιχειρήσεων αντιδρούν, ζητούν στην ουσία από τους άλλους φορολογούμενους, εργάτες, υπαλλήλους, βιοτέχνες, μικροεπαγγελματίες, να πληρώνουν για τις δικές τους εισφορές”. Στο θέμα των αποκρατικοποιήσεων, επεσήμαινε ότι θα επεκταθούν στον ΕΟΤ, στις τράπεζες, στον χώρο της γεωργίας και στα διυλιστήρια. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στα μεγάλα έργα που κατασκεύαζε η κυβέρνησή του – μετρό, αγωγός φυσικού αερίου, Εγνατία Οδός, εθνικοί αυτοκινητόδρομοι Αθηνών-Κορίνθου και Θεσσαλονίκης, το έργο του Ευήνου και τα έργα στην Θεσσαλονίκη.

Την περίοδο που ακολούθησε την ομιλία του στην 55η ΔΕΘ, η κυβέρνηση του Κων. Μητσοτάκη –παρά τις αντιδράσεις των υπό τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Μιλτιάδη Έβερτ στελεχών– προχώρησε σε σημαντικές πρωτοβουλίες μείωσης του κράτους, έχοντας μόνον μία έδρα πλειοψηφία στην Βουλή. Συγκεκριμένα, η κυβέρνηση προχωρούσε τότε στην απελευθέρωση του τραπεζικού συστήματος, της εμπορίας καυσίμων, του ωραρίου λειτουργίας των καταστημάτων κα της αγοράς των ενοικίων. Επίσης, με πρωτοβουλίες του τότε υπουργού Εμπορίου Α