Όχι άκρατο λαϊκισμό ούτε χρεοκοπημένο νεοφιλελευθερισμό

Γράφει η Άννα Νταλάρα*


Η προσπάθεια να μαζέψει η κυβέρνηση χρήματα, είναι αγωνιώδης. Περικοπές, επιλογές που συχνά παραπέμπουν σε πανικό υπό το κράτος της απειλής των δανειστών, που βρίσκουν στην περιοδικότητα της δόσης την αφορμή της πίεσης, είτε για να ξυπνήσουν της εγχώριες ραθυμίες, είτε για να.....
ικανοποιήσουν εσωτερικές πολιτικές επιθυμίες.

Ωστόσο, το γαϊτανάκι αυτό των δηλώσεων των δανειστών και των δικών μας αδυναμιών επ’ ουδενί τρόπο δεν πρέπει να οδηγήσει σε λογικές κατεδάφισης, αλλά αντίθετα να ενεργοποιήσει τη βασική διαδικασία της αξιολογικής κρίσης, ενίοτε και της τιμωρίας. Πετάμε ό,τι οδηγεί την κοινωνία στο γκρεμό, κρατάμε αυτό που δημιουργεί προοπτικές σε μια δύσκολη περίοδο. Κι όλα αυτά, με απαίτηση για σοβαρότητα από όλους, ειδικά από τους εμπλεκόμενους στη δημόσια σφαίρα. Γιατί, διαφορετικά, δεν μπορεί να ανακτηθεί η αξιοπιστία που είναι απαραίτητη για τη δημιουργία των πολυπόθητων αυτών προοπτικών.
Έτσι, λογικές «δημιουργικής ασάφειας» δεν έχουν θέση. Λογικές διαφωνιών σε μαραθώνιες συλλογικές διαδικασίες, ΚΤΕ, επιτροπές, ακόμα και υπουργικές συσκέψεις, που προωθούν τη διαφωνία, απλά για την επικοινωνία της διαφωνίας, χωρίς ουσιαστική αντιπρόταση, αίσθηση της κατάστασης και χωρίς τελική ένσταση, πλέον ανήκουν στο παρελθόν. Κι αυτό για να γίνει η ανώμαλη προσγείωση στην πραγματικότητα, αφετηρία για απογείωση. Touch and go…. Αρνείται κανείς ότι για πολλά χρόνια κράτος και πολίτες επιλέξαμε να ζούμε πάνω από τις δυνατότητές μας, με δανεικά; Ότι κατασπαταλήσαμε τις ευρωπαϊκές ενισχύσεις, επιδοτήσεις, που πήγαιναν για δομικές αλλαγές στην παραγωγή σε ρεμούλες και μίζες, σε επενδύσεις στην αισθητική και ψυχική ευτέλεια ενός αδιέξοδου life style; Ότι βαφτίσαμε τον καταναλωτισμό ανάπτυξη, με αποτέλεσμα να οδηγηθεί η χώρα σε παραγωγική αποσύνθεση;
Στον άκρατο κομματισμό, το λαϊκισμό και τον πατερναλιστικό κρατισμό, αλλά και την αισθητική ανεπάρκεια που μας οδήγησε ως εδώ, ας μην αντιτάξουμε, όμως, την λατρεία του χρεοκοπημένου νεοφιλελευθερισμού, τον βίαιο προσηλυτισμό σε λογικές κατεδάφισης του δημόσιου χώρου, των αξιών της συλλογικότητας και της δράσης με γνώμονα το κοινό καλό. Ας μην απεμπολήσουμε αξίες που συνέχουν το κοινωνικό σώμα, που οδηγούν σε κρατικές λειτουργίες με πρώτιστο τον αναδιανεμητικό ρόλο, το μοίρασμα στους πολίτες αισθητικής υπεραξίας κι όχι εξευτελιστικής απαξίας.
Η κρίση είναι πολύ βαθύτερη. Είναι κρίση αξιών, κρίση πολιτισμική. Πάνω απ’ όλα είναι κρίση πολιτική. Γι΄ αυτό είναι αναγκαίο περισσότερο από ποτέ να επενδύσουμε στον Πολιτισμό και την Παιδεία, σε τομείς που μπορούν να αποτελέσουν εφαλτήριο ανάπτυξης και αξιακής αναβάπτισης.
Για παράδειγμα, ποιες είναι αυτές οι ΔΕΚΟ που πραγματικά πρέπει να περικόψουν προσωπικό, να καταργηθούν, και ποιες αντίθετα, αν είχαμε το θάρρος έπρεπε να ενισχύσουμε. Αναφέρω γενικά: το Κτηματολόγιο, που είναι απαραίτητο για να φέρουμε επενδύσεις σε σταθερό πλαίσιο με τα δικαιώματα ιδιοκτησίας και τη χωροταξία, χωρί