Τηλεόραση: «το πανέρι με τις οχιές»

Νατσιός Δημήτρης
δάσκαλος-Κιλκίς

Τα βασανιστήρια ως σωματική κάκωση και άσκηση βίας απαγορεύονται στα δημοκρατικά καθεστώτα, όπως τουλάχιστον «γράφουν τα χαρτιά» και οι διακηρύξεις, όμως δεν έχουν εκλείψει. Απλώς αναπροσαρμόστηκαν, εκσυγχρονίστηκαν οι μέθοδοι βασανισμού.
Την παραδοσιακή τεχνική των σωματικών πόνων διαδέχτηκε η....
τεχνολογία που λιανίζει το μυαλό, συντρίβει τη σκέψη και, κυρίως, ελέγχει τη συνείδηση. Οι σημερινοί βασανιστές δεν είναι τα παγερά καθάρματα του παρελθόντος, επαγγελματίες σαδιστές, κτηνάνθρωποι που ποδοπατούσαν και κατακρεουργούσαν κορμιά, αλλά «υπερειδικοί» που εξουθενώνουν και υποτάσσουν ψυχές.

Τα σατανικά εργαλεία και μέσα των βασανιστηρίων δεν είναι πια τα μαστίγια, τα κνούτα και τα ηλεκτρόδια, αλλά η τηλεοπτική εικόνα, το καθημερινό βασανιστήριο κατατρομοκράτησης των πολιτών για αλλαγή ή προσαρμογή της συμπεριφοράς τους, για την πειθήνια υπακοή σε μνημόνια, για την αποκοίμηση έως αναισθησίας των αντανακλαστικών τους, για την δολοφονία των ιδεών, για το αλυσόδεμα, εντέλει, της σκέψης και την κατάλυση της διαφωνίας και του αντίλογου.

Μια συναφής παραπομπή. Στο εξαιρετικό ο «Θαυμαστός Καινούργιος Κόσμος» του Άλντους Χάξλεϋ, στον πρόλογο, διαβάζουμε μια προφητική σύγκριση μεταξύ του έργου του Χάξλεϋ και του περίφημου «1984» του Όργουελ.

«.Ο Όργουελ προειδοποιούσε ότι κάποια στιγμή θα επιβληθεί ένας έξωθεν αυταρχισμός. Αντιθέτως για τον Χάξλεϋ, δεν χρειάζεται Μεγάλος Αδερφός για να στερηθεί ο άνθρωπος την αυτονομία, την ωριμότητα και την ιστορική του μνήμη.

Εκείνος πίστευε ότι σιγά σιγά οι άνθρωποι θα καταλήξουν να αγαπούν την καταπίεσή τους, να λατρεύουν την τεχνολογία και να αποδομήσουν την ικανότητά τους για σκέψη.

Τον Όργουελ τον φόβιζαν οι άνθρωποι που θα απαγόρευαν τα βιβλία. Τον Χάξλεϋ τον φόβιζε το γεγονός ότι δεν θα υπήρχε λόγος να απαγορευτεί ένα βιβλίο γιατί δεν θα βρισκόταν άνθρωπος πρόθυμος να διαβάσει.

Ο Όργουελ φοβόταν εκείνους που θα μας στερούσαν την πληροφόρηση. Ο Χάξλεϋ φοβόταν εκείνους που θα μας υπερπληροφορούσαν τόσο ώστε να καταντήσουμε πλάσματα παθητικά και εγωιστικά.

Ο Όργουελ φοβόταν ότι η αλήθεια θα φυλασσόταν μυστική. Ο Χάξλεϋ φοβόταν ότι η αλήθεια θα πνιγόταν σε έναν ωκεανό σύγχυσης.

Με λίγα λόγια, ο Όργουελ φοβόταν ότι θα μας καταστρέψουν αυτά που μισούμε. Ο Χάξλεϋ ότι θα μας καταστρέψουν αυτά που αγαπάμε. (.ου γαρ ό θέλω ποιώ αγαθόν, αλλ' ο ου θέλω κακόν τούτο πράσσω», έχουν ειπωθεί προ αιώνων αυτά, στην προς Ρωμαίους, ζ, 19).

Την τηλεόραση την αγαπάμε, είμαστε εθισμένοι, εισπνέουμε χαιρέκακα τις αναθυμιάσεις της, νομίζοντας πως μένουμε απρόσβλητοι. Από μικρές δόσεις όμως αρχίζει ο καταστροφικός εθισμός και η ψυχοκτόνος εξάρτηση.

Αυτή, λοιπόν, η αγαπημένη συσκευή είναι το ακατανίκητο όπλο των βασανιστών μας. Πρωί, μεσημέρι, βράδυ, νυχθημερόν ενσταλάσσονται οι δηλητηριώδεις δόσεις, ώστε να παραιτηθούν να αφοπλιστούν,