Υπάρχει "μαύρη" μαγεία;

Του Καθηγητή ΓΙΩΡΓΟΥ ΠΙΠΕΡΟΠΟΥΛΟΥ

Το προηγούμενο άρθρο μου στην μπλογκόσφαιρα έκανε πολλούς
φίλους να μου πούνε, περίπου, «εντάξει με τις προλήψεις εντός και εκτός γηπέδων, αλλά γράψε κάτι και για το μεγάλο θέμα της μαύρης μαγείας στα πλοκάμια της οποίας μπλέκονται καθημερινά πολλοί συνάνθρωποί μας που τους οδηγούν σε απόγνωση συναισθηματικά και οικονομικά αίτια…»
Εάν ρωτήσω υπάρχει «μαύρη μαγεία» είμαι σίγουρος ότι....
πολλοί
θα απαντήσουν καταφατικά υπενθυμίζοντας, μάλιστα, ότι η ύπαρξή
της ανάγεται στα βάθη της ιστορίας…Μιά από τις πιο γνωστές μορφές
της «μαύρης» μαγείας το «βουντού» ασκούσε και συνεχίζει να ασκεί
σχεδόν εφιαλτική ψυχική επιρροή σε πολλούς καθώς με τη χρηση του
εκείνος που θέλει να κάνει κακό στο θύμα του μπορεί να το επιτύχει
φτάνοντας, μάλιστα, και στο ύστατο σημείο της θανάτωσης του θύματός
του «από απόσταση...»
Στο "βουντού" και σε άλλες μορφές της "μαύρης" μαγείας ο μάγος
προξενεί κακό στα θύματά του τρυπώντας μιά κούκλα, (ομοίωμα
του θύματος), σε διάφορα σημεία του σώματός της με μιά καρφίτσα,
καίγοντας την κούκλα ή καταστρέφοντάς την. Στην κούκλα ή το κέρινο
ομοίωμα του θύματος έχουν προστεθεί "προσωπικά του στοιχεία" π.χ.μιά
τούφα μαλλιά, κομμάτι από ρούχα, ή κάποιο μικροαντικείμενο.
Οι επιστήμονες της συμπεριφοράς προσεγγίζοντας με τα
αντικειμενικά κριτήρια της επιστημονικής έρευνας τα αναφερόμενα
περιστατικά "μαύρης μαγείας" καταλήγαμε στο συμπέρασμα ότι αυτά δεν
ήταν τίποτε περισσότερο από περιπτώσεις όπου κυριαρχούσε η πρόληψη.
Αντιμετωπίζοντας, όμως, μιά εντυπωσιακή πληθώρα περιπτώσεων
θανάτων χωρίς σαφή και εμφανή παθολογικά αίτια, επιστήμονες της
συμπεριφοράς διαμόρφωσαν την θεωρία ότι οι θάνατοι που προέρχονται
από την άσκηση της "μαύρης μαγείας" (και περιστατικά μικρών και
μεγάλων ατυχημάτων με τραυματισμό) συνιστούν μιά ιδιόμορφη
παθολογική κατηγορία που σχετίζεται άμεσα με τη ροπή και την ένταση
της υποκειμενικής πίστης του "θύματος" στην καθοριστική επιρροή που
έχει επάνω του η άσκηση "μαύρης μαγείας" από τους εχθρούς του.
Με άλλα λόγια, αυτό που πραγματικά μετρά ΔΕΝ είναι οι υπερφυσικές
δυνάμεις του «μάγου» αλλά η ανώριμη αποδοχή εκ μέρους του θύματος
ότι ο «μάγος» κατέχει τέτοιες ικανότητες και δυνάμεις.
Η διαφοροποίηση αυτή ουσιαστικά μεταθέτει την αποτελεσματικότητα
της "μαύρης μαγείας" στο θύμα και όχι στον θύτη, αλλά παραμένει το
αίνιγμα της μορφής: «...πώς είναι δυνατόν ο υποκειμενικός φόβος
του θύματος για την επιρροή της μαύρης μαγείας να το οδηγήσει σε
τραυματισμό ή ακόμη και στον θάνατό του;»
Μέχρι σήμερα έχουν διαμορφωθεί δύο ερμηνευτικές, απόψεις για τα
αναφερόμενα φαινόμενα που αφορούν στην "μαύρη μαγεία".
Για κοινωνιολόγους, ψυχολόγους και ανθρωπολόγους η ερμηνευτική
επεξήγηση των φαινομένων αυτών θεμελιώνεται στις διαδικασίες
της "υποβο