Ερυθρά Θάλασσα: «Τρόμος» στη ναυσιπλοΐα λόγω των επιθέσεων των Χούθι – Κίνδυνος για «ντόμινο» ανατιμήσεων και καθυστερήσεων

Η μία μετά την άλλη εταιρείες – οικονομικοί κολοσσοί έχουν ανακοινώσει ότι τα πλοία που μεταφέρουν εμπορεύματά τους δεν θα διέρχονται από την Ερυθρά Θάλασσα εξαιτίας των συνεχών επιθέσεων των Χούθι και των αντεπιθέσεων των Αμερικανών κατά των ανταρτών της Υεμένης , που έχουν προκαλέσει τριγμούς στη διεθνή ναυσιπλοΐα και το παγκόσμιο εμπόριο. Την ίδια ώρα, εταιρείες ανακοινώνουν ότι θα καθυστερήσουν παραδόσεις προϊόντων λόγω καθυστέρησης αφίξεων.

Οι επιθέσεις εναντίον εμπορικών και στρατιωτικών

πλοίων στην Ερυθρά Θάλασσα από τους αντάρτες Χούθι έχουν, σύμφωνα με τους ειδικούς, οικονομικές συνέπειες οι οποίες παραμένουν περιορισμένες – με την προϋπόθεση ότι η κρίση δεν θα διαρκέσει.

Αυξάνεται η πίεση στη ναυσιπλοΐα

Οι επιθέσεις εναντίον των εμπορικών πλοίων πολλαπλασιάστηκαν στη διάρκεια των τελευταίων εβδομάδων ανάμεσα στην Αφρική και την Υεμένη. Περίπου το 12% του θαλάσσιου εμπορίου διέρχεται υπό κανονικές συνθήκες από τα στενά Μπαμπ αλ-Μαντέμπ, που ελέγχουν την πρόσβαση στην Ερυθρά Θάλασσα, αλλά από τα μέσα Νοεμβρίου ο αριθμός των εμπορευματοκιβωτίων μειώθηκε κατά 70%, σύμφωνα με τους ειδικούς στη ναυτιλία.

Πολλοί εφοπλιστές προτίμησαν να διακόψουν την κυκλοφορία σ’ αυτή τη ζώνη και να χρησιμοποιούν την εναλλακτική οδό γύρω από το νοτιοαφρικανικό ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας, που είναι πιο μακρά και δαπανηρή.

Στις δυσχέρειες προστίθεται το γεγονός ότι πλήττεται άλλη μια περιφέρεια του κόσμου, αυτή τη φορά εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής. Η ξηρασία που πλήττει τη διώρυγα του Παναμά έχει επιβραδύνει σε μεγάλο βαθμό τη διέλευση των πλοίων ανάμεσα στην Ασία και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ενώ σε ομαλές συνθήκες γύρω στα 40 πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων χρησιμοποιούν κάθε ημέρα αυτό το θαλάσσιο δίαυλο, ο αριθμός αυτός μειώθηκε στα μέσα Ιανουαρίου σε 24 καθημερινές διελεύσεις.

Καθυστερήσεις στις παραδόσεις προϊόντων και παύση λειτουργίας εργοστασίων

Επιχειρήσεις έχουν ήδη ανακοινώσει καθυστερήσεις, όπως η γιγάντια σουηδική εταιρεία επίπλων Ikea. «Η κατάσταση στη διώρυγα του Σουέζ θα προκαλέσει καθυστερήσεις», εξηγεί η επιχείρηση σε ηλεκτρονικό μήνυμά της προς το Γαλλικό Πρακτορείο.

Προβλήματα έχουν δημιουργηθεί και στην παραγωγή αυτοκινήτων. Η Tesla διευκρίνισε έτσι πως η παραγωγή της θα ανασταλεί για δύο εβδομάδες στο ευρωπαϊκό εργοστάσιό της, από τις 29 Ιανουαρίου ως τις 11 Φεβρουαρίου.

Το εργοστάσιο της Volvo στη Γάνδη του Βελγίου πρόκειται επίσης να παραμείνει κλειστό για τρεις ημέρες στα μέσα Ιανουαρίου, καθώς έχει έλλειψη κιβωτίων ταχυτήτων, η παράδοση των οποίων έχει καθυστερήσει εξαιτίας «αναπροσαρμογών στις θαλάσσιες οδούς».

«Οι επιχειρήσεις προϊόντων εξοπλισμού ή ηλεκτρονικών μπορεί να αντιμετωπίσουν καθυστερήσεις. Γι’ αυτές που εργάζονται με πολύ μικρά αποθέματα, αυτό μπορεί να αποδειχθεί προβληματικό», λέει στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Άνο Κουχανάταν, οικονομολόγος της Allianz Trade.

Στην Ισπανία, η Ένωση Επιχειρήσεων Κατασκευών και Διανομής (AECOC) ανακοίνωσε πως πολλοί κλάδοι έχουν κάνει εκ των προτέρων παραγγελίες για ορισμένες πρώτες ύλες και εμπορεύματα, όπως τα έπιπλα ή τα υφάσματα, για τα οποία αντιμετωπίζουν δυσκολίες εφοδιασμού.

Τέλος η μεταφορά υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) «θα επηρεαστεί» από την κλιμάκωση στην Ερυθρά Θάλασσα, δήλωσε χθες, Τρίτη, στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός ο πρωθυπουργός του Κατάρ Μοχάμεντ μπεν Αμπντουλραχμάν Αλ-Θάνι.

Φόβοι για ανατιμήσεις

Οι ναυτιλιακές εταιρείες προχώρησαν σε σημαντικές αυξήσεις των τιμών για να καλύψουν τα έξοδα που συνδέονται με την κρίση. Ένας από τους δείκτες αναφοράς για τη μέτρηση του κόστους της μεταφοράς εμπορευμάτων από την Κίνα, ο Shanghai Contenarized Freight Index (SCFI) υπερδιπλασιάσθηκε μέσα σε ένα μήνα.

Το επιπλέον κόστος σε όρους καυσίμου είναι περίπου 20%, σύμφωνα με την πλατφόρμα επιμελητείας Container xChange, η οποία εκτιμά ότι η κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα θα κάνει να αυξηθούν τα κόστη θαλάσσιας μεταφοράς κατά 60%, με προσαύξηση της τάξης του 20% για την ασφαλιστική κάλυψη των εφοπλιστών.

Αυτό δημιουργεί το φάσμα ενός νέου πληθωρισμού. Οι φόβοι αυτοί αξιολογήθηκαν από το διεθνές γραφείο Oxford Economics σε 0,7 της μονάδας επιπλέον παγκόσμιο πληθωρισμό στο τέλος του έτους 2024, στο σενάριο κατά το οποίο «η Ερυθρά Θάλασσα θα κλείσει για τα πλοία για μήνες και τα έξοδα μεταφοράς θα παραμείνουν γύρω στο διπλάσιο της τιμής του Δεκεμβρίου».

Όλα θα εξαρτηθούν συνεπώς από το πόσο θα διαρκέσει η κρίση. «Το να περιπλέουμε την Αφρική και να μην περνάμε από τη διώρυγα του Σουέζ είναι πιο ακριβό και μεγαλύτερη απόσταση. Όμως προς το παρόν πρόκειται περισσότερο για ένα πρόβλημα ασφάλειας παρά επιμελητείας», υποστήριξε έτσι χθες, Τρίτη, ο Ζίγκφριντ Ρούσβουρμ, πρόεδρος της BDI, της οργάνωσης των γερμανικών βιομηχανιών.

Την προηγουμένη, ο ευρωπαίος επίτροπος Οικονομίας Πάολο Τζεντιλόνι είχε προειδοποιήσει: «Αυτό που συμβαίνει στην Ερυθρά Θάλασσα μοιάζει προς το παρόν να μην έχει συνέπειες στις τιμές της ενέργειας και τον πληθωρισμό. Όμως πιστεύουμε πως πρέπει να παρακολουθούμε την κατάσταση από πολύ κοντά επειδή οι συνέπειες αυτές μπορεί να εμφανισθούν μέσα στις ερχόμενες εβδομάδες».

«Πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι η κυκλοφορία δεν έχει διακοπεί πλήρως», σχολιάζει από την πλευρά του ο Άνο Κουχανάταν της Allianz Trade. Όμως «ο κίνδυνος του πληθωρισμού μπορεί να είναι σημαντικός».

Παρέμβαση της κυβέρνησης στην Κομισιόν ζητά το ΕΒΕΠ

Την παρέμβαση της ελληνικής Κυβέρνησης στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιώς, «προκειμένου να ληφθούν μέτρα για την αποφυγή υπέρμετρων επιβαρύνσεων σε εμπορεύματα εξ αιτίας της κρίσης στην Ερυθρά Θάλασσα που έχει εξακοντίσει τα κόστη διαμετακόμισης προς την Ευρώπη».

Στην παρούσα συγκυρία, όπως σημειώνει ο πρόεδρος του επιμελητηρίου, Βασίλης Κορκίδης στην επιστολή του προς τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και στους αρμόδιους υπουργούς, το «ντόμινο» της αύξησης των ναύλων, της επιβολής επίναυλου, του κόστους των καθυστερήσεων παράδοσης και των τελικών ανατιμήσεων των αγαθών, θα κληθεί να πληρώσει και πάλι ο τελικός καταναλωτής. Οι τιμές των εισαγόμενων και όχι μόνο, καταναλωτικών προϊόντων θα «εξακοντιστούν» στα ύψη σε μια ήδη πολύ επιβαρυμένη από τον πληθωρισμό ευρωπαϊκή αγορά, με ότι αυτό συνεπάγεται για την οικονομία της Ευρωζώνης, αλλά και το σύνολο του ευρωπαϊκού εμπορίου. 

Το επιμελητήριο, υπενθυμίζει στην επιστολή του πως, σύμφωνα με το άρθρο 71 του Ενωσιακού Τελωνειακού Κώδικα, στη δασμολογητέα αξία προστίθενται α) τα ναύλα και β) ασφάλιστρα των εμπορευμάτων, δηλαδή τιμές CIF. Η διάταξη αυτή βασίζεται στη Συμφωνία για την Εφαρμογή του ‘Αρθρου VII της Γενικής Συμφωνίας Δασμών και Εμπορίου (GATT). Εφαρμόζοντας τον κανόνα αυτόν, είναι βέβαιο ότι η δασμολογητέα αξία θα ανέβει υπερβολικά, με αποτέλεσμα να αυξάνονται οι χρεώσεις. Έχοντας δε υπόψη ότι οι δασμοί προστίθενται στη φορολογητέα αξία για τον ΦΠΑ, είναι βέβαιο ότι η τελική αξία των εμπορευμάτων θα ανέλθει σε υπερβολικά επίπεδα και θα δημιουργήσει πρόσθετα προβλήματα.

Το επιμελητήριο θεωρεί ότι θα πρέπει να ληφθούν άμεσα μέτρα σε κεντρικό ευρωπαϊκό επίπεδο, ώστε με τις κατάλληλες οδηγίες να επιτραπεί στα εμπορεύματα που μεταφέρονται με πλοία από την Ασία προς την Ευρώπη που κάνουν τον περίπλου της Αφρικής, να μην επιβάλλονται δασμολογικές και φορολογικές επιβαρύνσεις στο 100% των σημερινών και συνεχώς αυξανόμενων ναύλων, αλλά να μειωθεί σε ποσοστό που θα αντιστοιχεί στα μέσα επίπεδα των ναύλων που θα καταβάλλονταν όταν τα πλοία διέρχονται κανονικά από τη Διώρυγα του Σουέζ, εφαρμόζοντας ένα «είδος πλαφόν» στις επιβαρύνσεις επί των ναύλων, με βάση τις τιμές της 12ης Δεκεμβρίου 2023 για όσο διαρκεί η εμπόλεμη κατάσταση στην Ερυθρά Θάλασσα.

Στην επιστολή του ΕΒΕΠ στα υπουργεία Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, καθώς και στο υπουργείο Ανάπτυξης, προτείνεται η παρέμβαση της ελληνικής κυβέρνησης στην ΕΕ με το αίτημα να εκδοθούν άμεσα οδηγίες που θα επιτρέπουν προσωρινά στα κράτη μέλη να μην προσαυξάνουν την αξία των εμπορευμάτων με τις επιπλέον επιβαρύνσεις στα ναύλα των θαλάσσιων μεταφορών από Ασία.

Οι μηνιαίες αυξήσεις στα ναύλα, δείχνουν, ήδη, τριπλασιασμό ή διπλασιασμό

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που κοινοποίησαν διεθνείς και ελληνικοί ναυτιλιακοί οίκοι για το πρώτο δεκαπενθήμερο του 2024, όπως υπενθυμίζει το ΕΒΕΠ, οι μηνιαίες αυξήσεις στα ναύλα, δείχνουν ήδη τριπλασιασμό για τα λιμάνια της Μεσογείου και διπλασιασμό  για τα λιμάνια της Βόρειας Ευρώπης. Τέλος, για το λιμάνι του Πειραιά, τα στοιχεία του πρώτου δεκαπενθημέρου του Ιανουαρίου 2024 δείχνουν μειώσεις σε όλα τα επίπεδα, με -45% στα έμφορτα εμπορευματοκιβώτια εισαγωγής, -14% στα έμφορτα εξαγωγής και -20% στις μεταφορτώσεις.

Διαβάστε επίσης:

Νορβηγία: Έκλεισε το αεροδρόμιο του Όσλο λόγω σφοδρής χιονόπτωσης

Το Ιράν βομβάρδισε το Πακιστάν – Διευρύνονται τα μέτωπα στη Μέση Ανατολή

Περού: Επίσκεψη στο αντίπαλο δέος του Μάτσου Πίτσου – Αυτά είναι τα μνημεία του Ουάκρα Πουκαρά (photos/videos)