Πόλεμος στη Γάζα: Πού οδηγεί η πολιτική διελκυστίνδα στο Ισραήλ, η διπλωματία των αεροπλανοφόρων και η σκληρή γραμμή της Χαμάς

Οι κινήσεις του ισραηλινού στρατού και οι αποφάσεις της κυβέρνησης «εθνικής ενότητας» του Νετανιάχου στην Λωρίδα της Γάζας δείχνουν ως τώρα ότι στο Τελ Αβίβ υπάρχουν διαφορετικές απόψεις ανάμεσα στην πολιτική και την στρατιωτική ηγεσία για την στρατηγική και τους στόχους.  Ενώ στην Γάζα η γραμμή είναι μία και μόνη.

Το Ισραήλ ανάμεσα σε φανατικούς πολιτικούς και στρατηγούς

Παρά τις προσπάθειες και την προπαγάνδα είναι εμφανής

η ένταση ανάμεσα στον πρωθυπουργό Νετανιάχου και τις άλλες δύο ισχυρές προσωπικότητες της κυβέρνησης, τον Μπένι Γκαντζ και τον Γιοάβ Γκάλαντ. Οι διαφορές προκύπτουν από τις προσωπικές, στρατιωτικές, πολιτικές και ιδεολογικές διαφωνίες τους, που είχαν εκδηλωθεί πριν από τον πόλεμο και εκτιμάται ότι θα καθορίσουν την ισραηλινή πολιτική σκηνή και μετά τον πόλεμο.

Ο Γκάλαντ είναι υπουργός Άμυνας και μπήκε στην πολιτική προερχόμενος από τις τάξεις του στρατού. Όπως και ο Μπένι Γκαντζ, υπουργός άνευ χαρτοφυλακίου σήμερα. Εδώ και καιρό οι δύο πρώην στρατηγοί δεν έκρυβαν την περιφρόνησή τους για τον Νετανιάχου, ιδιαίτερα από τότε που το κόμμα Λικούντ συμμάχησε με τους φανατικούς ακροδεξιούς εβραίους και έβαλε χέρι στο σύστημα απονομής δικαιοσύνης για να εξυπηρετήσει τα προσωπικά του συμφέροντα.

Οι σχέσεις Νετανιάχου – Γκάλαντ έφτασαν σε οριακή κατάσταση τον Μάρτιο του 2023, όταν ο πρωθυπουργός έδιωξε τον απόστρατο στρατηγό από το υπουργείο Άμυνας επειδή εξέφρασε αντιρρήσεις για τις συνέπειες ορισμένων πολιτικών επιλογών σε θέματα εθνικής ασφάλειας. Ο Νετανιάχου πήρε πίσω την απόφαση αυτή υπό την πίεση της κοινής γνώμης, ύστερα από μερικές εβδομάδες, αλλά οι δύο άνδρες δεν έχουν θάψει το τσεκούρι του πολέμου. Απλά τώρα το κραδαίνουν πάνω από τα κεφάλια των Παλαιστίνιων,

Οι δύο πρώην στρατηγοί δεν εμπιστεύονται τις επιλογές και τους στόχους του Νετανιάχου και πιστεύουν πως ο κύριος στόχος του βετεράνου πρωθυπουργού είναι να αποκαταστήσει την εικόνα του και τη δύναμή του. Αλλά σε καιρό πολέμου έχουν ελάχιστα περιθώρια πολιτικών κινήσεων.

Οι στρατηγοί και οι αρχηγοί της ισραηλινής κατασκοπείας ανέλαβαν τις ευθύνες που τους αναλογούν για το φιάσκο της 7ης Οκτωβρίου και εκτιμάται ότι μετά τον πόλεμο πολλοί θα παραιτηθούν. Αλλά ο Νετανιάχου δεν έχει αναλάβει καμία ευθύνη. Το σχέδιό του είναι «ο μακρύς και οδυνηρός πόλεμος», όπως έχει διακηρύξει, γιατί αυτός είναι ο τρόπος για να παραμείνει κυρίαρχος στην πολιτική σκηνή και να εμφανιστεί ως ήρωας πάνω από τα ερείπια της Γάζας.

Η διπλωματία των αεροπλανοφόρων και πως εξυπηρετεί την Χαμάς

Ο Νετανιάχου δεν θα διστάσει να παραβιάσει κάθε έννοια του διεθνούς δικαίου για να διασωθεί πολιτικά. Αλλά η αμφισβήτηση ακόμα και στους κόλπους του κόμματός του είναι δεδομένη και στη διεθνή πολιτική σκηνή θα πυκνώνουν οι φωνές για την περιθωριοποίηση του βετεράνου πολιτικού προκειμένου να βρεθεί διέξοδος στο αιματοκύλισμα στα Παλαιστινιακά Εδάφη, που μπορεί να οδηγήσει σε γενικευμένη σύρραξη με απρόβλεπτες συνέπειες.

Ο Νετανιάχου και οι ακροδεξιοί εταίροι του εξαρτώνται πολιτικά από την κλιμάκωση της κρίσης και ο διακηρυγμένος στόχος για πλήρη εξουδετέρωση της Χαμάς είναι τόσο ρεαλιστικός όσο και ο στόχος των ΗΠΑ να εξαλείψουν τους Ταλιμπάν από το Αφγανιστάν. Αλλά στον βαθμό που ο Νετανιάχου αρνείται τη λογοδοσία, ο στρατός είναι ο μόνος που θα βρίσκεται στο στόχαστρο για την αποτυχία του ισραηλινού κράτους να προστατεύσει τους πολίτες του.

Για να τερματιστεί ο πόλεμος με έναν λογικό συμβιβασμό θα πρέπει το Ισραήλ να δεχτεί να σταματήσει το εποικιστικό πρόγραμμα και να δώσει πίσω κάποια από τα εδάφη που έχει καταλάβει προκειμένου να ιδρυθεί το παλαιστινιακό κράτος. Αλλά κι από την άλλη πλευρά, η Χαμάς θα πρέπει να εγκαταλείψει τη λογική της καταστροφής του ισραηλινού κράτους, αν θέλει να υπηρετήσει τον στόχο της δημιουργίας του παλαιστινιακού κράτους.

Στην παλαιστινιακή πλευρά δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η Παλαιστινιακή Αρχή δεν εκπροσωπεί, ούτε ελέγχει τον παλαιστινιακό λαό. Άρα, τον πρώτο λόγο θα έχει η Χαμάς ακόμα κι αν το Ισραήλ καταφέρει να εξουδετερώσει την σημερινή ηγεσία της οργάνωσης.

Από την άλλη, είναι αμφίβολο κατά πόσο ο Νετανιάχου και οι φανατικοί εταίροι του εκπροσωπούν πλέον τον ισραηλινό λαό. Είναι βέβαιο πως βρίσκονται σε διαφορετική τροχιά με την ηγεσία του στρατεύματος και με μια μεγάλη μερίδα της κοινωνίας που θέλει να αποφευχθεί η κλιμάκωση της κρίσης και κυρίως να μην γενικευθεί ο πόλεμος με την εμπλοκή της Χεζμπολάχ.

Μέχρι τώρα, η λογική του Νετανιάχου – κατά συνέπεια και της Χαμάς – υποστηρίζεται από τη διπλωματία των αεροπλανοφόρων του προέδρου Μπάιντεν και τους παρελαύνοντες από το Τελ Αβίβ Ευρωπαίους ηγέτες. Οι δυτικοί ομνύουν στο όνομα του δικαιώματος του Ισραήλ στην αυτοάμυνα. Δεν μπορούν να δουν ούτε ένα βήμα πέραν αυτής της μονομερούς προσέγγισης.

Το ενδιαφέρον είναι ότι στο Ισραήλ ο Νετανιάχου και οι στρατηγοί στοιχίζονται πλήρως πίσω από την γραμμή Μπάιντεν, ελπίζοντας μόνο στην απελευθέρωση κάποιων ομήρων πριν από την ευρεία χερσαία επίθεση στη Λωρίδα της Γάζας. Καμία από τις δύο πλευρές δεν θέλει να ανταγωνιστεί την Αμερική, αλλά αλληλοκατηγορούνται για την καθυστέρηση της έναρξης των χερσαίων επιχειρήσεων.

Και στην άλλη άκρη βρίσκεται η Χαμάς, που βλέπει ότι η κρίση ενισχύει την εξουσία της στην παλαιστινιακή κοινωνία και το τίμημα, τουλάχιστον μέχρι τώρα, το πληρώνουν οι άμαχοι.

Διαβάστε επίσης:

DW: Ποια είναι τα σενάρια για την επόμενη μέρα στη Γάζα μετά την εξουδετέρωση της Χαμάς

Μαρτυρίες από Γάζα και Δυτική Όχθη: Κανένα νοσοκομείο δεν λειτουργεί κανονικά, χτυπάνε και ασθενοφόρα

Επτά λόγοι για να επισκεφτείς το Νόβι Σαντ  (Video)