Πώς η ΕΕ βοήθησε την κυβέρνηση της Σενεγάλης να καταστείλει τις διαδηλώσεις υπέρ του εκδημοκρατισμού

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει χρηματοδοτήσει αφειδώς την συγκρότηση και εκπαίδευση μίας επίλεκτης ομάδας της αστυνομίας της Σενεγάλης, η οποία υποτίθεται ότι έχει ως αποστολή την αντιμετώπιση της διασυνοριακής εγκληματικότητας.

Αντί να ασχοληθεί όμως με το έγκλημα, αυτή η ελίτ μονάδα χρησιμοποιήθηκε για τη βίαιη καταστολή των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων στη Σενεγάλη, όπως έδειξε έρευνα του Al Jazeera και του Ιδρύματος PorCausa.

Η κυβέρνηση της Σενεγάλης ανέπτυξε άνδρες της ειδικής

αντιτρομοκρατικής ομάδας που συγκροτήθηκε, εξοπλίστηκε και εκπαιδεύτηκε με τα χρήματα των Ευρωπαίων φορολογούμενων, για να καταστείλει βίαια τις πρόσφατες διαδηλώσεις υπέρ του εκδημοκρατισμού. Η ειδική ομάδα της αστυνομίας αυτή είναι γνωστή με τα αρχικά GAR-SI και έχει ως αποστολή τη διαφύλαξη της τάξης στα σύνορα με το Μάλι και την έγκαιρη επέμβαση για την αντιμετώπιση του οργανωμένου εγκλήματος.

Οι διαδηλώσεις δεν είναι κάτι καινούριο στη Σενεγάλη. Από το 2021, η δίκη του δημοφιλούς ηγέτη της αντιπολίτευσης, Ουσμάνε Σόνκο, έχει δώσει αφορμές για αρκετές κινητοποιήσεις στη δυτικοαφρικανική χώρα, που έχουν στοιχίσει τη ζωή δεκάδων ανθρώπων.

Πού πήγαν τα λεφτά των Ευρωπαίων φορολογούμενων

Ωστόσο σε βίντεο και φωτογραφικό υλικό που προέκυψε από την έρευνα του Al Jazeera και του Ιδρύματος PorCausa, προκύπτει ότι μέλη της ειδικής αντιτρομοκρατικής ομάδας χρησιμοποιούν τα θωρακισμένα οχήματα που αγόρασε η Ευρωπαϊκή Ένωση και παρέδωσε στη GAR-SI, για να διαλύσουν μέσα σε ένα πυκνό σύννεφο από δακρυγόνα, διαδήλωση που διοργάνωσαν υποστηρικτές του Σόνκο, τον περασμένο Μάιο. Το Al Jazeera επιβεβαίωσε ότι αυτά συνέβησαν στο χωριό Μαμπατίμ, στη νότια Σενεγάλη.

Το περιφερειακό πρόγραμμα GAR-SI Sahel διήρκεσε από το 2016 ως το 2023 και χρηματοδοτήθηκε με 75 εκατομμύρια ευρώ από το ευρωπαϊκό Ταμείο EUTF for Africa, το οποίο υποτίθεται ότι χρηματοδοτεί προγράμματα για να αντιμετωπιστούν τα αίτια των μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών στην Αφρική. Το πρόγραμμα υλοποιήθηκε από το Διεθνές και Ιβηρο-Αμερικανικό Ίδρυμα για Πολιτικές Διοίκησης, που είναι μία αναπτυξιακή υπηρεσία ελεγχόμενη από το ισπανικό υπουργείο Εξωτερικών. Μονάδες της GAR-SI συγκροτήθηκαν σε όλη την περιοχή, σε χώρες όπως η Μπουρκίνα Φάσο, το Τσαντ, το Μάλι, η Μαυριτανία, ο Νίγηρας και η Σενεγάλη, ως «προϋπόθεση για τη βιώσιμη κοινωνικο-οικονομική ανάπτυξή τους».

#FreeSenegal
Détournement d'objectif ! Cette vidéo prend tout son sens.

«GAR-SI Sahel est une project @EU_Commission qui a bénéficie de l'assistance de la Guardia Civil espagnole et des services de sécurité français, italiens et portugais. pic.twitter.com/k8xV8xSgvY

— SABIR (@___As__Sabrrrr) February 29, 2024

Στη Σενεγάλη η επίλεκτη αυτή μονάδα έχει 300 μέλη, δημιουργήθηκε το 2017, κόστισε πάνω από 7 εκατομμύρια ευρώ και υποτίθεται ότι ανέλαβε να επιβλέπει τα σύνορα με το Μάλι για να αποτρέπει εισβολές ένοπλων ομάδων και εγκληματικών οργανώσεων που δρουν στην περιοχή, διακινώντας και παράτυπους μετανάστες.

Η GAR-SI Senegal εκπαιδεύτηκε από την ισπανική πολιτοφυλακή και από τις δυνάμεις ασφαλείας της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Πορτογαλίας, ενώ ως μοντέλο χρησιμοποιήθηκαν οι ισπανικές ειδικές δυνάμεις που κατέστειλαν το βασκικό αυτονομιστικό κίνημα και την βασική οργάνωσή του, την ΕΤΑ.

Μετά την ολοκλήρωση του πρώτου προγράμματος, η ΕΕ πέρασε και σε δεύτερη φάση συνεργασίας με τις αρχές της Σενεγάλης, βρίσκοντας άλλο χρηματοδοτικό μηχανισμό και άλλα 4,5 εκατομμύρια ευρώ, για να υποστηρίξει την χρηματοδότηση και τον εξοπλισμό και δεύτερης επίλεκτης μονάδας, κοντά στα σύνορα με την Γουινέα και το Μάλι.

A confidential evaluation report of GAR-SI Sahel confirms what our sources say, mentioning that the unit is sometimes deployed on joint missions together with other police units to carry out a series of missions for “internal security”.

— Andrei Popoviciu (@AndreiPopoviciu) February 29, 2024Παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων με την σφραγίδα της ΕΕ

Η δημοσιογραφική έρευνα, μετά από προσεκτική ανάλυση των εικόνων από τα επεισόδια στο χωριό Μαμπατίμ, διαπίστωσε ότι τα οχήματα που χρησιμοποιήθηκαν από τις ειδικές δυνάμεις κατά των αντικυβερνητικών διαδηλωτών ήταν ισπανικής κατασκευής- τα URO SUV Vamtac ST5. Ορισμένα από αυτά τα ειδικά οχήματα παραδόθηκαν στην κυβέρνηση της Σενεγάλη από τον πρεσβευτή της ΕΕ στην αφρικανική χώρα, τον Απρίλιο του 2019, ως μέρος πακέτου βοήθειας στη Σενεγάλη για να αντιμετωπίσει το διασυνοριακό έγκλημα. Στο πακέτο αυτό περιλαμβάνονται επίσης drones, οχήματα  4×4, ένα ασθενοφόρο, 12 μοτοσυκλέτες και τέσσερα φορτηγά.

Πρώην στέλεχος της σενεγαλέζικης αστυνομίας επιβεβαίωσε στο Al Jazeera ότι εξοπλισμός και άνδρες της επίλεκτης ομάδας GAR-SI χρησιμοποιήθηκε εναντίον αντικυβερνητικών διαδηλωτών στη Σενεγάλη.

«Αυτές οι μονάδες φαίνεται πως χρησιμοποιούνται για την καταστολή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αντί για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας ή την επίβλεψη των συνόρων», σχολίασε επίσης ο Ουσμάνε Ντιαλό, μέλος της Διεθνούς Αμνηστίας, στο γραφείο της Δυτικής και Κεντρικής Αφρικής.

Η έρευνα του Al Jazeera και του Ιδρύματος porCausa εξακρίβωσε επίσης ότι η συγκρότηση της μονάδας  GAR-SI έγινε χωρίς να υπάρχουν σαφείς δικλείδες ασφαλείας για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ενώ οι επίλεκτες ομάδες που χρηματοδοτήθηκαν από ευρωπαϊκά ταμεία δεν δίνουν καμία γραπτή αναφορά στην αστυνομική ιεραρχία και οι εντολές που λαμβάνουν είναι πάντα προφορικές.

The Senegalese government has deployed en elite EU-funded unit, meant to fight cross-border crime, to repress protesters during pro-democracy demonstrations in Senegal, according to evidence me and @JoseAntonio_BG published in @AJEnglish today with @porCausaorg pic.twitter.com/rPJcUx2TEv

— Andrei Popoviciu (@AndreiPopoviciu) February 29, 2024

Το Al Jazeera και το Ίδρυμα porCausa ζήτησαν κάποιο σχόλιο από το υπουργείο Εσωτερικών και Δημόσιας Ασφάλειας της Σενεγάλης, αλλά δεν έλαβαν καμία απάντηση.

Από την πλευρά της ΕΕ, κάποιος εκπρόσωπος απάντησε ότι «η ΕΕ έχει καλέσει τις σενεγαλέζικες αρχές να ερευνήσουν οποιαδήποτε μη αρμόζουσα χρήση βίας εναντίον ειρηνικών διαδηλώσεων και αναμένει την κατάλληλη ενημέρωση»…

Τα υπουργεία εξωτερικών και εσωτερικών της Ισπανίας αρνήθηκαν την εμπλοκή της επίλεκτης ομάδας στην καταστολή των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων στη Σενεγάλη, λέγοντας ότι «δεν υπάρχουν αποδείξεις για την χρήση  από τις σενεγαλέζικες αρχές των μονάδων που συγκροτήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος GAR-SI»

Ωστόσο από τη Διεθνή Αμνηστία επισημαίνεται ότι όλοι οι εταίροι σε χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ προγράμματα έχουν την ευθύνη να εξασφαλίσουν ότι τα προγράμματα που χρηματοδοτούν δεν χρησιμοποιούνται για την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως η καταστολή ειρηνικών διαδηλώσεων.

…και διαφθορά που συγκαλύφθηκε

Το ζήτημα όμως δεν τελειώνει εδώ, αφού πέρυσι η επιτροπή αξιολόγησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αποκάλυψε σημαντικά προβλήματα κακοδιαχείρισης από τον επικεφαλής της ομάδας που επέβλεπε το περιφερειακό πρόγραμμα GAR-SI Sahel, τον στρατηγό της ισπανικής πολιτοφυλακής, Φρανθίσκο Εσπινόσα Νάβας.

Συγκεκριμένα βρέθηκαν αδικαιολόγητες δαπάνες ύψους τουλάχιστον 12 εκατομμυρίων ευρώ και προβληματικές επιλογές προστατευτικού εξοπλισμού, που οδήγησε σε περαιτέρω δαπάνες. Ωστόσο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν παρέπεμψε τις παρανομίες αυτές στην αρμόδια υπηρεσία OLAF.

Διαβάστε επίσης:

Πρίγκιπας Χάρι: Σε λίστα θανάτου της Αλ Κάιντα το όνομά του σύμφωνα με δικαστικά έγγραφα

Σκωτία: Μουσική διαμαρτυρία ακτιβιστών για το κλίμα στο Εδιμβούργο (photos/videos)

Προκαλεί η Γαλλία τη Ρωσία: Επιμένει για στρατό στην Ουκρανία παρά τις προειδοποιήσεις Πούτιν για κίνδυνο πυρηνικού πολέμου