Βιβλίο: Δημήτρης Στεφανάκης - Άρια. Ο Κόσμος από την αρχή
15:29 22/11/2013
- Πηγή: Culture Now
«Η αφήγηση είναι παρηγοριά: Σου δίνει το δικαίωμα να παραλείπεις όσους και όσα σε κάνουν να ντρέπεσαι, να αμφιβάλλεις, να μετανιώνεις». Με αυτή τη φράση ο Δημήτρης Στεφανάκης, βραβευμένος στη πεζογραφία με το Διεθνές Βραβείο Καβάφη και με το Prix Mediterranee Entranger για το 2011, μας εισάγει στο νέο του βιβλίο με τίτλο: «Άρια. Ο κόσμος από την αρχή» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός και ταυτόχρονα ολοκληρώνει μια τριλογία αυτοτελών μυθιστορημάτων με θέμα τον κοσμοπολιτισμό που εγκαινιάστηκε με το βραβευμένο «Μέρες Αλεξάνδρειας», πέρασε στο «Φιλμ Νουάρ»
Η ιστορία του βιβλίου οριοθετείται γύρω από έναν νεαρό Έλληνα διπλωμάτη, τον Στέφανο Μαυροειδή που έρχεται από το Λονδίνο την εποχή του Μεταξά για να βοηθήσει στην έρευνα σε μια υπόθεση εξαφάνισης. Η γνωριμία του με την αγγλογαλίδα αρχαιολόγο Ρόζμαρι Λεμπλάν θα σταθεί ορόσημο στη ζωή του, σε μια εποχή που μεγάλοι ιστορικοί κραδασμοί έχουν πυροδοτηθεί. Οι δυο τους θα ζήσουν έναν μεγάλο έρωτα, θα βρεθούν στις ανασκαφές των Μυκηνών, θα στροβιλιστούν στη δίνη της ιστορικής συγκυρίας του 1941 και τελικά θα διαφύγουν στο Κάιρο. Μέσα από τη σχέση αυτή οι δυο εραστές θα αντικρίσουν τη ζωή με διαφορετικά μάτια σε μια εποχή που η αμεριμνησία της κοινωνίας θα τερματιστεί με βίαιο και οδυνηρό τρόπο.
Είναι σημαντικό να ορίσουμε ως προϋπόθεση για την λογοτεχνική αξία ενός έργου την αισθητική λειτουργία του. Κάτι τέτοιο μπορούμε να κάνουμε εύκολα αν εστιάσουμε στον ηχητικό συμβολισμό των φράσεων, των λέξεων, των συνδετικών αρμών που χρησιμοποιεί ο συγγραφέας. Στο έργο του αυτό ο Δημήτρης Στεφανάκης συνθέτει διανοητικούς στοχασμούς και τους τοποθετεί μέσα σε αλήθειες που συγχωνεύονται ανάμεσα σε δυο ιστορικές συγκυρίες, ο ηχητικός συμβολισμός των οποίων αποτελεί τη πιο βέβαιη απόδειξη, ότι η γλώσσα είναι κεφαλαιώδους σημασίας σε ένα λογοτεχνικό έργο.
Τα ιστορικά γεγονότα που οδήγησαν τη χώρα στον εμφύλιο, οι πολιτικές αποφάσεις και συμφωνίες των ισχυρών, η πρόκληση μιας μυστικής αποστολής με σκοπό την προστασία των ελληνικών αρχαιοτήτων, ο κοσμοπολιτισμός που διεκδικεί τη θέση του στον κόσμο που χάνεται, η κατασκοπεία, οι πολιτικές πλεκτάνες, οι σχέσεις των ανθρώπων προς την περιρρέουσα ιστορική και πολιτική ατμόσφαιρα της εποχής τους, ο έρωτας, όλα αυτά γίνονται απλώς η διεγείρουσα αφορμή για τη συγγραφή ενός βιβλίου από έναν συγγραφέα που τολμά να σκηνοθετεί «κόσμους από την αρχή» στο νεοελληνικό μυθιστόρημα.
Απαλλαγμένος από ξεπερασμένες αφηγηματικές τεχνικές, ο Στεφανάκης στήνει το συγγραφικό του σύμπαν αφήνοντάς το να συνδιαλέγεται με την «κινηματογραφική θέαση των πραγμάτων», του Προυστ, και το φιλοσοφικό στοχασμό του Καμύ και αποδεικνύει περίτρανα ότι «ένα μυθιστόρημα είναι φιλοσοφία σε εικόνες».
Παράλληλα, καταφέρνει να διαφυλάξει μέσα στις σελίδες του δικού του μυθιστορήματος φιλοσοφικούς του στοχασμούς, αφορισμούς που από μόνοι τους θα μπορούσαν να γίνουν αφετηρία μιας διανοητικής περιήγησης για τον αναγνώστη του και ταυτόχρονα να περάσει με κινηματογραφικό τρόπο προσωπικότητες της εποχής. Σημαντική στιγμή του κειμένου είναι η εμφάνιση του Σεφέρη μέσα στις σελίδες του.
«Δεν υπάρχει αλήθεια που να μην κουβαλά μαζί την πίκρα της», έλεγε ο Καμύ και η αλήθεια του έργου αυτού μπορεί να συνοψιστεί στην πικρή διαχρονικότητα την οποία έχει, καθώς περιγράφονται καταστάσεις που όλοι μας αναγνωρίζουμε ως μεσοπολεμικές αλλά ταυτόχρονα σύγχρονες: «Αυτός ο πόλεμος ήταν δικό μας έργο. Τον έφεραν οι μέρες μας, η μία μετά την άλλη. Στα χρόνια του ’20 και του ’30, στη σύγχρονη Βαβέλ της ακατανοησίας και του αμοραλισμού υψώναμε τον πύργο της νέας εποχής με υλικά την αλαζονεία, την επίδειξη, τον ευδαιμονισμό. Την ίδια στιγμή, οι παλιοί αμετανόητοι αντίπαλοι προετοιμάζονταν για δεύτερη και καθοριστική παρτίδα. Άνθρωποι υπεράνω υποψίας στρατολογούνταν στα παρασκήνια. Ένας στρατός από σκιές απειλούσε την κοινή μοίρα των λαών. Το ξέραμε, αλλά δεν κάναμε τίποτα για να το αποτρέψουμε», γράφει ο Στεφανάκης και η γεύση της πίκρας είναι διάχυτη στην αλήθεια της ιστορικής πραγματικότητας που αναφέρεται στο χτες αλλά δυστυχώς αγγίζει το σήμερα.
Ο Στεφανάκης μετασχηματίζει τον κόσμο του μεσοπολέμου και τον μεταφράζει στη σύγχρονη πραγματικότητα, κάνοντάς μας να δούμε ότι ο κόσμος μπορεί να δημιουργηθεί από την αρχή μόνο αν περάσει μέσα από μια διαδικασία αποσύνθεσης πρώτα. Και η αποδόμηση είναι πάντα πολύ οδυνηρή. Για το λόγο αυτό συνθέτει ένα έργο μέσα στο οποίο το τέλος μάς δείχνει το πρόσωπό του, για να απολαύσουμε μια νέα αρχή, έστω κι αν αυτό που σβήνει τελικά μπορεί να είναι εξαιρετικά όμορφο, άλλωστε «η ομορφιά θα μας αιφνιδιάζει πάντοτε γιατί είναι αδύνατο να συλλάβουμε όλες τις εκδοχές της», όπως γράφει ο ίδιος. Αυτός είναι και ο κύριος λόγο που υψώνεται αισθητικά το έργο του. Η μοναδική αίσθηση ενός απαραίτητου τέλους σε ό,τι υπήρξε αναντίρρητα όμορφο.
Με μεθοδικότητα, γνώση και σεβασμό απέναντι στο κλασικό μυθιστόρημα, το οποίο ο ίδιος άλλωστε εκτιμά ιδιαίτερα, ο Στεφανάκης μάς δίνει ένα έργο κλασικής αφηγηματικής, μέσα στο οποίο αποτυπώνεται τόσο η ευδαιμονία όσο και η σταύρωση ενός κόσμου που χάθηκε ανάμεσα σε δυο πολέμους και σε δυο εποχές, ανάμεσα στην ύπαρξη και την ανυπαρξία της ιστορικής οδύνης, ανάμεσα στην αθωότητα και στο τρυφηλό ζόφο, στη σκιά και στο φως. Είναι απίστευτο ότι ο κόσμος πριν αφανιστεί από την έμφυτη ροπή του προς την αποσύνθεση συνήθως λάμπει, δικαιολογώντας με αυτό τον τρόπο την ηδυπαθή ομορφιά του, ίσως όμως και το τέλος του.
Ιστορικό, κοινωνικό, ερωτικό και ταυτόχρονο αιχμηρό. Με σκηνές που οριοθετούν την προσωπική εξομολόγηση του συγγραφέα και ταυτόχρονα είναι συχνά υπαινικτικές και πάντα ακριβείς, που άλλοτε καρφώνονται «σα μαχαιριά» μέσα στο σώμα του κειμένου κι άλλοτε οριοθετούν τους ήρωες με σαφήνεια, το βιβλίο αυτό είναι μια ώριμη εξομολόγηση ενός συγγραφέα που αγωνιά για το μέλλον του μυθιστορήματος μια και η τύχη του φαίνεται ότι τον βαραίνει. Το παραδέχεται άλλωστε και ο ίδιος όταν γράφει: «Η αφήγηση είναι εξομολόγηση. Τις πιο ωραίες ιστορίες τις λέμε για όσα μας βαραίνουν».
Το βιβλίο του Δημήτρη Στεφανάκη, Άρια. Ο Κόσμος από την αρχή, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός.
Keywords
βιβλιο, δημητρης, φιλμ, προυστ, εμφάνιση, στρατος, νέα, αθωότητα, φως, αξια, τελος του κοσμου, γνωση, θεμα, λονδινο, ομορφια, οροσημο, τυχη, φως, ψυχογιος, αγωνια, αθωότητα, αισθητικη, απιστευτο, ατμοσφαιρα, αφηγηση, αφορμη, βαβελ, γεγονοτα, γευση, γινονται, γλωσσα, γνωριμια, δυστυχως, δινη, δειχνει, ευκολα, υπαρχει, εκδοσεις ψυχογιος, εμφάνιση, εξομολογηση, εποχη, εποχες, ερευνα, ερχεται, ζωη, ιδια, υποθεση, ηρωες, εκδοσεις, λειτουργια, λογο, ματια, μοιρα, μυθιστορημα, ντρεπεσαι, παντα, ροπη, σελιδες, σκηνες, σωμα, συμπαν, χαθηκε, αδυνατο, δικαιωμα, χωρα, ιδιαιτερα, προυστ, υλικα
Τυχαία Θέματα
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Κατηγορίας Ψυχαγωγία
- "Στην υγεία μας ρε παιδιά" και αυτό το Σάββατο
- Φαίη Σκορδά: «Λιποθυμώ...» (Video)
- Σφακιανάκης: Ο… Notis ο Ελληναράς, είναι πολιτικό ον και ψηφίζει… Χρυσή Αυγή!
- Αντέλ και Λεά πάνε πακέτο. Και ποζάρουν ξανά
- Συγκλονιστική η συνέχεια του Μπρούσκο
- Νότης Σφακιανάκης: Στην απονομή του πολυπλατινένιου δίσκου «16 Αυτοτελείς Ιστορίες»
- Βιβλίο: Δημήτρης Στεφανάκης - Άρια. Ο Κόσμος από την αρχή
- David Blaine: Ο ταχυδακτυλουργός που κάνει πλάκα στους celebrities!
- Alpha: "Half the sky", την Δευτέρα 25/11/2013 το α' μέρος και την Τρίτη 26/11/2013 το β' μέρος
- Samsung: Αποζημίωση 290 εκατ. δολαρίων στην Apple για αντιγραφή
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Culture Now
- Τελευταία Νέα Culture Now
- Βιβλίο: Δημήτρης Στεφανάκης - Άρια. Ο Κόσμος από την αρχή
- Ο Γιάννης Σπανός στο Passport
- Θέατρο Δρόμου για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών και Κοριτσιών στο κέντρο της Αθήνας
- Καρρέ - Καρρέ και άλλα διηγήματα - Κώστας Καλφόπουλος
- Σινεμά: Ο συνήγορος, του Ρίντλεϊ Σκοτ
- Βέρα του Δημήτρη Κεχαίδη στον πολυχώρο Τέχνης Αλεξάνδρεια
- Πόλη - Μητρόπολη μοναχικά γιορτάζει: έκθεση στο Ash in Art
- Room service σε σκηνοθεσία Έκτορα Λυγίζου στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών
- Η Ελένη και η Σουζάνα Βουγιουκλή στο Ρυθμό Stage
- Παράδοσης εγκώμιον: Η αξιοπρέπεια του ελαχίστου στο Θέατρο Αργώ
- Τελευταία Νέα Κατηγορίας Ψυχαγωγία
- Ελένη Μενεγάκη: Βγήκε στον αέρα χωρίς να το ξέρει! (Video)
- Μια βραδιά μύησης στην Ποίηση με το όραμα ενός καλύτερου κόσμου!
- Τατσόπουλος: «Δεν τρέφαμε την παραμικρή αμφιβολία ότι ο Σφακιανάκης είναι φασίστας»
- Ηλεκτρονικό «περίπτερο» από την Google
- «Ο Σαμαράς είναι αξιοθρήνητος»
- Arcade Fire: Αν σας αρέσουν τα παράξενα, τρομακτικά όνειρα...δείτε αυτό!
- Αποστόλης Τότσικας : Δεν έχω πάρει ακόμα τα λεφτά μου για το «Πίσω στο σπίτι»
- Πρώτη γεύση από το νέο video του Eminem – Rap God
- «Με το γιο μου έχουμε φτάσει να μιλάμε με το yes και το no» (Video)
- "Στην υγεία μας ρε παιδιά" και αυτό το Σάββατο