Μπορούμε να ελέγξουμε τα πάθη μας;

Πάθος: Μια λέξη που χρησιμοποιούμε σχεδόν καθημερινά για να περιγράψουμε κάτι διαφορετικό ο καθένας...
για παράδειγμα την αγάπη μας για τα γλυκά ή τη σοκολάτα, τη μανία μας με το κάπνισμα ή το αλκοόλ, την αδυναμία μας στις γυναίκες, τον τζόγο, τα ψώνια ή τα αυτοκίνητα... Και βέβαια ο κατάλογος μπορεί να συνεχίζεται στο διηνεκές. Κάποιο πάθος, λοιπόν, μικρό ή μεγάλο, έχουμε όλοι. Είναι, όμως, το πάθος κάτι στο οποίο πρέπει να προσπαθήσουμε να επιβληθούμε; Οι ειδικοί εξηγούν ότι δεν υπάρχει ούτε κάποιος γενικός κανόνας ούτε κάποια οδηγία που να απευθύνεται σε όλους ανεξαιρέτως. Αυτό είναι κάτι που θα το αποφασίσουμε οι ίδιοι, αν θεωρούμε ότι το «πάθος» μάς δυσκολεύει τη ζωή. Πόσο πιθανό και εύκολο είναι όμως να του επιβληθούμε; Αν πάρουμε την απόφαση και ζητήσουμε βοήθεια, είμαστε σίγουρα σε πολύ καλό δρόμο.

Το πάθος δεν υπάρχει;

Ο όρος πάθος δεν υπάρχει στην ψυχιατρική. Οι επιστήμονες προτιμούν να χρησιμοποιούν τον όρο παρόρμηση, που περιγράφουν ως μία ακατανίκητη επιθυμία να κάνουμε κάτι, συχνά χωρίς να μπορούμε να το ελέγξουμε ή να το κρίνουμε με τη λογική. Όμως, η παρόρμηση (ή ενόρμηση) από μόνη της δεν περιέχει κάποια παθογένεια˙ το πρόβλημα δημιουργείται όταν δεν μπορούμε να ελέγξουμε τις παρορμήσεις μας. Βέβαια, κάποιος άνθρωπος είναι πιθανό να μην μπορεί να ελέγξει τις παρορμήσεις του επειδή πάσχει από κάποιο άλλο ψυχιατρικό νόσημα (π.χ. μανία) ή βρίσκεται υπό την επίδραση κάποιας ουσίας (π.χ. αλκοόλ, ναρκωτικά) ή υποφέρει από κάποια σωματική νόσο (π.χ. Αλτσχάιμερ).

Από την άλλη πλευρά, μπορεί να είναι υγιής κατά τα άλλα και να μη βρίσκεται υπό την επήρεια ουσιών και το πρόβλημα να εντοπίζεται στο ότι υποφέρει από διαταραχή του ελέγχου των παρορμήσεων, ένα ψυχιατρικό πρόβλημα που αντιμετωπίζεται με ειδική φαρμακευτική αγωγή και περιλαμβάνει τη διαλείπουσα εκρηκτική διαταραχή (ο ασθενής έχει πολλά και πολύ έντονα επεισόδια θυμού, μετά από τα οποία νιώθει τύψεις και ενοχές), την παθολογική χαρτοπαιξία και ενασχόληση με τον τζόγο, την τριχοτιλλομανία (ο ασθενής τραβάει τις τρίχες των μαλλιών του μέχρι να τις βγάλει όλες), την πυρομανία, την κλεπτομανία, τα υπερβολικά ψώνια, την εξάρτηση από το Ίντερνετ, την καταναγκαστική σεξουαλική συμπεριφορά (άνθρωποι που νιώθουν «υποχρεωμένοι» να κάνουν σεξ χωρίς να έχουν επιθυμία), αλλά και διαταραχές πρόσληψης τροφής.