Να δώσουμε στην πατρίδα μας αυτά που της αξίζουν

Να μείνουμε στην Ευρώπη

Του Αλεξη Παπαχελα

Θέλω να ελπίζω ότι σε 20 χρόνια από τώρα, καλά να είμαστε..., θα θυμόμαστε αυτή την ιστορική εποχή που ζούμε σαν το αποκορύφωμα μιας παρατεταμένης παρακμής. Οτι, δηλαδή, θα αναγκαζόμαστε να διηγούμεθα σε όσους σήμερα δεν έχουν ακόμη γεννηθεί πόσο «χάλια» ήταν τα πράγματα, πόσο βαθιά και συστημική ήταν η κρίση και πόσο απωθητική η παρακμή ενός ιστορικού έθνους. Οτι θα δείχνουμε το Φαληρικό Δέλτα μετά την ανάπλασή του ή το αναζωογονημένο ιστορικό κέντρο της Αθήνας και θα μοιάζουμε γραφικοί όταν θα λέμε «δεν φαντάζεσαι πώς ήταν εδώ κάποτε, πόση εγκατάλειψη, βρώμα, μιζέρια είχε μαζευτεί...».

Θα ήθελα πολύ να πιστέψω ότι σε 20 χρόνια το αυτονόητο θα έχει επανέλθει στη ζωή μας και, το κυριότερο, στα μυαλά μας. Αυτό λέει η λογική, αλλά και η διαχρονική μας ικανότητα να ξαναγεννιόμαστε μέσα από μεγάλες κρίσεις και εντέλει να αντέχουμε, παρά τις περιστασιακές αυτοκαταστροφικές μας φάσεις.

Με τρομάζει, πάντως, το γεγονός ότι ζούμε σε μια περίοδο ασύλληπτων γεωπολιτικών αλλαγών, μετακίνησης «τεκτονικών πλακών» στην παγκόσμια οικονομία. Ο πλούτος μετακινείται ανατολικά, οι Ηνωμένες Πολιτείες χάνουν τον ηγεμονικό τους ρόλο και η Ευρώπη προσπαθεί να διατηρηθεί ενιαία, να προστατεύσει τον μοναδικό κοινωνικό της χαρακτήρα και να παραμείνει ανταγωνιστική. Είναι μια δύσκολη εξίσωση που θα πάρει χρόνο για να λυθεί. Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τι θα συμβεί στο τέλος, αν θα έχουμε μια μικρότερη γερμανοκεντρική Ευρώπη ή μια μετεξέλιξη της σημερινής Ευρωπαϊκής Ενωσης, αν η Ευρώπη θα αναγεννηθεί μέσα από την κρίση ή αν θα περάσει σε μια φάση παρακμής και πτώσης. Ο κίνδυνος είναι προφανής για την Ελλάδα: η Ε.Ε. να πάει σε μια κατεύθυνση αποφασίζοντας να μας εγκαταλείψει ως «αδιόρθωτους». Η χώρα μας κέρδισε πάντοτε όταν ταυτίσθηκε με τις σωστές διεθνείς συμμαχίες και έχασε όταν δεν τις εκτίμησε σωστά ή αποφάσισε να τις αγνοήσει. Στη σημερινή φάση είναι κρίσιμος ο στόχος της παραμονής μας στο δυτικό στρατόπεδο, όσο μεγάλος και αν είναι ο θυμός εναντίον του Βερολίνου ή των Βρυξελλών. Ακόμη και οι μεγάλοι μας φίλοι που δεν ανήκουν στο μπλοκ αυτό, όπως οι Κινέζοι, μας βλέπουν ως σημαντικούς παίκτες όσο είμαστε στην Ευρωζώνη και την Ευρωπαϊκή Ενωση. Η Ελλάδα μόνη της, «ορφανή» από γεωπολιτική άποψη, θα ήταν ο εύκολος στόχος για επιθετικούς γείτονες και σκληρούς διεθνείς κυνηγούς ευκαιριών. Μια συμμαχία, βεβαίως, θέλει πάντοτε δύο μέρη. Οι εταίροι μας πρέπει να αντιληφθούν τα όρια της κοινωνίας και να βάλουν νερό στο κρασί τους, αν δεν θέλουν την Ελλάδα να εξελιχθεί σε ένα διαλυμένο αποτυχημένο κράτος (failed state). Οσο για εμάς, πρέπει επιτέλους να βρούμε την αξιοπρέπεια, το κουράγιο, την ηγεσία όχι μόνο για να διαμαρτυρόμαστε και να μοιρολογούμε, αλλά για να δώσουμε στην πατρίδα μας αυτά που της αξίζουν.