Ποιοί θα είναι οι επόπτες-ελεγκτές των Τραπεζών;

Του Γιαννη Παπαδογιαννη

Σήμερα θα υποβάλουν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή τις προτάσεις τους οι μεγάλες εμπορικές τράπεζες για ανεξάρτητους ελεγκτές, οι οποίοι θα αναλάβουν την επιτήρηση και παρακολούθηση του συνόλου σχεδόν των λειτουργιών των τραπεζών, καθώς και τη σχετική ενημέρωση της τρόικας.
Η επιτροπεία αφορά τις τράπεζες που έχουν λάβει κρατική βοήθεια δηλαδή, στην περίπτωση της Ελλάδας, όλες τις μεγάλες τράπεζες. Οι προτάσεις των τραπεζών δεν είναι απαραίτητο ότι θα γίνουν δεκτές, αλλά θα αποτελέσουν τη βάση συζήτησης. Για την επιλογή των υποψηφίων ελεγκτών η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει θέσει αυστηρό πλαίσιο και κανόνες που ουσιαστικά αποκλείουν όλες τις ελεγκτικές εταιρείες με έδρα την Ελλάδα καθώς και όλες όσες παρέχουν ήδη υπηρεσίες σε ελληνικές τράπεζες. Τις προηγούμενες εβδομάδες οι διοικήσεις των τεσσάρων συστημικά σημαντικών τραπεζών είχαν μπαράζ επαφών με εκπροσώπους ελεγκτικών εταιρειών. Οπως σημειώνουν επιτελικά στελέχη τραπεζών έχουν έρθει εκπρόσωποι εταιρειών από όλη την Ευρώπη και τις ΗΠΑ, ωστόσο, τη μεγαλύτερη εμπειρία σε τέτοιου είδους εργασίες έχουν κυρίως λονδρέζικοι οίκοι.
Μετά την κατάθεση των προτάσεων των τραπεζών η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα μελετήσει τα δεδομένα και θα ανακοινώσει πιθανότατα πριν από το τέλος του έτους ποιες εταιρείες θα αναλάβουν την επιτήρηση των εγχωρίων τραπεζών. Οι νέοι ελεγκτές, που θα υποβάλλουν σε τακτική βάση αναλυτικές εκθέσεις για την πρόοδο και τις επιδόσεις, των τραπεζών θα είναι πανίσχυροι. Οπως είχε παρουσιάσει αναλυτικά η «Κ» (16.11.12) στο πλαίσιο του απόλυτου ελέγχου που θα ασκείται στα θέματα πιστωτικής πολιτικής, ο επίτροπος θα έχει λόγο έως και για τα... έξοδα διαφήμισης και προώθησης των πιστωτικών ομίλων. Εξονυχιστικός θα είναι επίσης ο έλεγχος στα θέματα δανειοδότησης, ακόμη και των μελών του διοικητικού συμβουλίου, των στελεχών της τράπεζας, καθώς και των συγγενών τους. Μπαίνει σαφές όριο, του οποίου η παραβίαση απαγορεύεται. Ο έλεγχος της επιτροπής εποπτείας στην καθημερινή λειτουργία της τράπεζας θα είναι καθολικός, αφού, όπως προβλέπει η σύμβαση, η τράπεζα θα πρέπει «να θέσει στη διάθεση της εποπτείας πλήρη πρόσβαση στα βιβλία και τα στοιχεία, τα έγγραφα και κάθε τεχνική πληροφορία, αναγκαία για να εκτελέσει τα καθήκοντά της».

Τακτοποιούνται όλα ακόμα και στην παραμικρή λεπτομέρεια, αφού, όπως προβλέπεται στο κείμενο, «για την επίτευξη του σκοπού αυτού η τράπεζα θα πρέπει να διαθέσει ένα ή περισσότερα γραφεία στην έδρα της, έτσι ώστε να διευκολύνονται οι συνεδριάσεις μετά αίτηση της επιτροπής». Κατά συνέπεια, όλα τα στοιχεία που θα αφορούν τη λειτουργία της τράπεζας θα είναι άμεσα διαθέσιμα και προσβάσιμα ανά πάσα στιγμή. Πρόβλεψη υπάρχει βεβαίως και για τα επιχειρηματικά δάνεια, η ροή των οποίων θα μπορεί να διακόπτεται από την επιτροπεία, όποτε αυτή το κρίνει απαραίτητο. Για τον σκοπό αυτό μπαίνουν ειδικά κριτήρια. Επίσης, στο μικροσκόπιο θα μπει και η πολιτική καταθέσεων της κάθε τράπεζας, όπερ σημαίνει ότι οι επιτοκιακές κινήσεις θα ελέγχονται εξονυχιστικά. Εννοείται ότι το ίδιο θα γίνει και με την πολιτική που θα ακολουθούν οι θυγατρικές τους.

Στελέχη τραπεζών υπογραμμίζουν ότι αν και ο καθορισμός επιτρόπου είναι σύνηθες φαινόμενο που επιβάλλεται στο πλαίσιο της κοινοτικής νομοθεσίας, σε περιπτώσεις κρατικής στήριξης ωστόσο το εύρος των καθηκόντων του επιτρόπου στην ελληνική περίπτωση είναι πρωτοφανές για χώρα-μέλος, όταν σε αντίστοιχες περιπτώσεις ισπανικών τραπεζών με τεράστια θέματα εταιρικής διακυβέρνησης στο παθητικό τους, το μόνο που απαιτείται είναι ο επίτροπος να έχει πρόσβαση στα οικονομικά στοιχεία και τα διευθυντικά στελέχη των τραπεζών.

[email protected]