Πορεία στην άβυσσο

Τουλάχιστον 18,4% θα είναι η απώλεια του ελληνικού ΑΕΠ από το ξέσπασμα της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης το 2008 μέχρι και το τέλος του τρέχοντος έτους, εφόσον βέβαια επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις των επίσημων πιστωτών μας ότι η ύφεση του ΑΕΠ θα περιοριστεί φέτος στο 4,7% από 6,9% που έφτασε το 2011.

Σε απόλυτους αριθμούς η απώλεια εθνικού εισοδήματος από το 2008 μέχρι και το 2012, με βάση τις προβλέψεις που έχουν γίνει για την Ελλάδα, η χώρα έχει χάσει σε εθνικό εισόδημα 28,3 δισ. ευρώ, με το ΑΕΠ να αναμένεται να φτάσει στα 204,6 δισ. ευρώ φέτος από 232,9 δισ. που ήταν στο τέλος του 2008, ενώ το εισόδημα των μισθωτών μειώθηκε κατά περίπου 15%. Η επίπτωση της ύφεσης δεν καταγραφόταν έως το τέλος του 2011 ως μειώσεις στα εισοδήματα αλλά κυρίως στις θέσεις εργασίας. Η μείωση του ΑΕΠ με βάση επίσημα στοιχεία έφερε μαζί της και μια αύξηση του αριθμού των ανέργων κατά 161%: από τους 392.668 που ήταν σύμφωνα με τη Στατιστική Αρχή στο τέλος του 2008 ,στο 1.025.770 που μετρήθηκαν στο τέλος του 2011. Παράλληλα βέβαια είχαμε και μια πιο προοδευτική μείωση των εισοδημάτων για το σύνολο της οικονομίας, που ξεκίνησε ουσιαστικά από το 2010 με την ένταξη στο μνημόνιο και φτάνει, σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, το 14,3%, τη στιγμή που οι πιστωτές μας ζητούν και νέες μειώσεις μισθών ώστε να υπάρξει ταχύτερη άνοδος της παραγωγικότητας.

Χρέος και δίδυμα ελλείμματα

Η διεθνής κρίση που έφτασε στην Ελλάδα ως κρίση υψηλού χρέους και δίδυμων ελλειμμάτων (δημοσιονομικό και ισοζυγίου τρεχουσών) είχε ως αποτέλεσμα στα τέλη της άνοιξης του 2012 η Ελλάδα να διάγει την τρίτη μεγαλύτερη πολιτική κρίση μέσα σε διάστημα ενός χρόνου, με βασική αιτία τη δέσμευση για τα μέτρα του νέου μνημονίου για τη διετία 2013 - 2014. Με την ένταξη της Ελλάδας στο πρόγραμμα οικονομικής στήριξης η πορεία αυτή αναστράφηκε βίαια λόγω των περικοπών που επιβλήθηκαν στη δημόσια κατανάλωση, σε μισθούς, συντάξεις, τόσο σε άλλοτε ανελαστικές δαπάνες (μισθούς, συντάξεις, επιδόματα) όσο και σε δημόσιες επενδύσεις.

Η δημόσια κατανάλωση άρχισε να μειώνεται ουσιαστικά από το τρίτο πακέτο μέτρων που ήταν και τα πρώτα μέτρα του μνημονίου. Το 2010 καταγράφεται για πρώτη φορά έπειτα από χρόνια μεγάλη μείωση, κατά 7,2%, που έφτασε το 8,2% το 2011 και αναμένεται φέτος να φτάσει το 9%, χωρίς βέβαια να υπολογίζονται και οι ληξιπρόθεσμες οφειλές ύψους 6,3 δισ. ευρώ του Δημοσίου προς τους ιδιώτες.

Παράλληλα με τις ανελαστικές δαπάνες, το ελληνικό Δημόσιο συνέχισε να χρησιμοποιεί και το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων ως μαξιλάρι το οποίο απορροφά τις αποκλίσεις στα δημοσιονομικά μεγέθη. Με το σκεπτικό αυτό άρχισε να μειώνει το διαθέσιμο προϋπολογισμό κυρίως σε ό,τι αφορά τα έργα τα οποία χρηματοδοτούνται από εθνικούς πόρους, αλλά και τα έργα που ήταν ενταγμένα στα κίνητρα των κατά περίπτωση αναπτυξιακών νόμων. Ο προϋπολογισμός του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) άρχισε να μειώνεται οριακά κατά 0,4% το 2009 και υπέστη τη μεγαλύτερη περικοπή του το 2011, ό