KE: Χρονικό ορόσημο οι εκλογές στην Τουρκία για το Κυπριακό

 «Οι εκλογές στην Τουρκία εκ των πραγμάτων αποτελούν ένα χρονικό ορόσημο και για τις εντατικές προσπάθειές μας για άμεση επανέναρξη των διαπραγματεύσεων προς επίλυση του κυπριακού προβλήματος», σημείωσε το Σάββατο ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης, κατά τον χαιρετισμό του σε ημερίδα για τις τουρκικές εκλογές από το Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών και το Τμήμα Τουρκικών και Μεσανατολικών Σπουδών του

Στην ημερίδα, Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι δημοσιογράφοι, καθώς και ακαδημαϊκοί του Πανεπιστημίου Κύπρου και του Πανεπιστημίου Kadir Has στην Κωνσταντινούπολη, παρουσίασαν αναλύσεις και προσεγγίσεις στο πολιτικό σκηνικό της Τουρκίας, κατά την πορεία της χώρας προς τις εκλογές της 14ης Μαΐου. Μεταξύ των ομιλητών βρίσκονταν η δημοσιογράφος Άννα Ανδρέου, ανταποκρίτρια του ΚΥΠΕ στην Κωνσταντινούπολη, και ο καθηγητής Δημήτρης Τριανταφύλλου, οι οποίοι παρουσίασαν τα τέσσερα κύρια διακυβεύματα των τουρκικών εκλογών του 2023. Ο Νίκος Μούδουρος, Λέκτορας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, αναφέρθηκε στον τρόπο που τα «τρία έθνη» της Τουρκίας επηρεάζουν το εκλογικό αποτέλεσμα.

Στον χαιρετισμό του κατά την έναρξη της ημερίδας, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι το συναπάντημα ακαδημαϊκής και δημοσιογραφικής κοινότητας είναι και χρήσιμο και ωφέλιμο, επισημαίνοντας τη σημασία της παρακολούθησης και ανάλυσης των εξελίξεων στην Τουρκία, σε σχέση με το κυπριακό πρόβλημα.

«Τέτοιες ημερίδες, όπως η σημερινή, αποδεικνύουν και αναδεικνύουν τη σημασία που αποκτά στην εποχή μας η πληροφόρηση» είπε ο κ. Λετυμπιώτης και πρόσθεσε ότι «μπορεί το αποτέλεσμα των εκλογών να μην εξαρτάται από εμάς, έχουμε όμως την υποχρέωση να έχουμε ενώπιόν μας τα δεδομένα της επόμενη μέρας». Σημείωσε, ότι  «οι εκλογές στην Τουρκία εκ των πραγμάτων αποτελούν ένα χρονικό ορόσημο και για τις εντατικές προσπάθειές μας για άμεση επανέναρξη των διαπραγματεύσεων προς επίλυση του κυπριακού προβλήματος».

Ο κ. Λετυμπιώτης διαβεβαίωσε ότι «όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα των τουρκικών εκλογών, η πλευρά μας παραμένει αποφασισμένη να εντείνει τις προσπάθειες επανέναρξης των διαπραγματεύσεων για εξεύρεση λύσης στο Κυπριακό, στη βάση των αποφάσεων και ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ, και με πλήρη σεβασμό στις αρχές και αξίες της ΕΕ, της οποίας η Κυπριακή Δημοκρατία είναι πλήρες μέλος». Πρόσθεσε, ακόμα, ότι «προς αυτή ακριβώς την κατεύθυνση που στοχεύει και διπλωματική προσπάθεια του Προέδρου της Δημοκρατίας για ενεργότερη εμπλοκή της ΕΕ, πάντοτε εντός του πλαισίου των ΗΕ, για την επίτευξη μίας αμοιβαία επωφελούς κατάστασης πραγμάτων».

Η ημερίδα «Εκλογές 2023 – Η Τουρκία στην Κάλπη – Δίλημμα: Αλλαγή ή Συνέχεια;» είναι η δεύτερη που διοργανώνει ο Κλάδος Τουρκικών Θεμάτων του ΓΤΠ και η πρώτη που συνδιοργανώνει με το Τμήμα Τουρκικών και Μεσανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κύπρου, όπως ανέφερε στον χαιρετισμό της η Διευθύντρια του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών, Αλίκη Στυλιανού. Η ίδια πρόσθεσε ότι Θα ακολουθήσουν και άλλα θέματα που εμπίπτουν στη σφαίρα ενασχόλησης του κλάδου και ενδιαφέρουν την κοινωνία γενικότερα. 

Σημείωσε, ακόμα, ότι οι εξελίξεις στην Τουρκία και εντός της τουρκοκυπριακής κοινότητας πάντοτε αποτελούσαν έναν από τους τομείς ενασχόλησης του ΓΤΠ, εξ ου και ο Κλάδος Τουρκικών Θεμάτων, ο οποίος εξυπηρετεί Τουρκοκύπριους και Τούρκους δημοσιογράφους που επιθυμούν να καλύψουν θέματα δημοσιογραφικού ενδιαφέροντος ή να συναντηθούν με κυβερνητικούς ή κρατικούς αξιωματούχους στις ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές.

Από την πλευρά του, ο Πρύτανης Πανεπιστημίου Κύπρου, Τάσος Χριστοφίδης, χαιρετίζοντας την έναρξη των εργασιών της ημερίδας, επεσήμανε το γεγονός ότι «παρόλο που η χώρα μας, επηρεάζεται καθοριστικά από τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και ειδικότερα στην Τουρκία, δυστυχώς φαίνεται να υστερεί σε ότι αφορά στην επιστημονική ανάλυση αυτών των εξελίξεων».

Πρόσθεσε, ακολούθως, ότι μπροστά στην ανάγκη για «ψύχραιμες και επιστημονικά τεκμηριωμένες αναζητήσεις» κινητοποιείται και το Πανεπιστήμιο Κύπρου και ειδικότερα το Τμήμα Τουρκικών και Μεσανατολικών Σπουδών. «Η πολυεπίπεδη και ουσιαστική κατανόηση των εξελίξεων στην Τουρκία, ιδιαίτερα ενώπιον των επικείμενων εκλογών, είναι μια πρόκληση στην οποία επιδιώκουμε να ανταποκριθούμε», σημείωσε ο κ. Χριστοφίδης, επισημαίνοντας ότι το αποτέλεσμα των εκλογών στην Τουρκία δεν μπορεί παρά να επηρεάσει έμμεσα ή άμεσα και το πολιτικό πρόβλημα στην Κύπρο.

Εξάλλου, στον δικό του χαιρετισμό ο Πρόεδρος του Τμήματος Τουρκικών και Μεσανατολικών Σπουδών, Χάρης Σταυρίδης, ανέφερε ότι για πρώτη φορά τις τελευταίες δύο δεκαετίες προβάλλει ως πιθανό σενάριο η αλλαγή πολιτικού σκηνικού στην Τουρκία. Σημείωσε, ακόμα, ότι «η γνώση της τουρκικής ιστορίας και παρακολούθηση των εξελίξεων στην Τουρκία είναι απαραίτητη, καθώς το ζητούμενο για την Κύπρο, είναι η χάραξη πολιτικής βασισμένη στη βαθιά γνώση και κατανόηση της υφιστάμενης κατάστασης στη γειτονικής χώρα, μία γνώση που θα μας επιτρέψει μακριά από προκαταλήψεις και ευσεβείς πόθους, να διαμορφώσουμε ρεαλιστικές πολιτικές και να αποφύγουμε λάθη του παρελθόντος».

Στα 4 διακυβεύματα των τουρκικών εκλογών, αναφέρθηκαν Α. Ανδρέου και Δ. Τριανταφύλλου

Σε μία διαλεκτική παρουσίαση των βασικών διακυβευμάτων των τουρκικών εκλογών προχώρησαν η δημοσιογράφος Άννα Ανδρέου και ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Kadir Has της Κωνσταντινούπολης, Δημήτρης Τριανταφύλλου, στο μοντέλο της εκπομπής «Εδώ Τουρκία» που παρουσιάζουν τακτικά οι δύο μέσω YouTube.

Όπως ανέφεραν, ένα από τα τέσσερα διακυβεύματα έχει να κάνει με το ποιος πραγματικά είναι ο εκπρόσωπος της «νέας Τουρκίας», ο Ερντογάν και η πολιτική συμμαχία του κόμματος AKP, ή συμμαχία της αντιπολίτευσης και ο ανθυποψήφιος του Ταγίπ Ερντογάν, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου.

Ως σημαντική παράμετρο της πορείας προς τις κάλπες, ανέδειξαν επίσης την εικόνα της Τουρκίας πριν και μετά τους σεισμούς, τον αντίκτυπο της κρίσης που αυτοί προκάλεσαν, καθώς και τη στάση που τήρησαν κυβέρνηση και αντιπολίτευση στην κρίση αυτή.

Ως σημαντικό διακύβευμα αναδείχθηκε επίσης το δίλημμα «δημοκρατία ή αυταρχία», λόγω του δημοκρατικού ελλείμματος στην Τουρκία, ενώ ένα τέταρτο διακύβευμα θεωρείται η διατήρηση του υπάρχοντος πολιτικού συστήματος ή το ενδεχόμενο μίας ενισχυμένης κοινοβουλευτικής δημοκρατίας.

Ανδρέου και Τριανταφύλλου επεσήμαναν ότι κανείς δεν μπορεί να ξέρει ποιος θα κερδίσει τις εκλογές αυτές, καθώς διαπιστώνουν πως οι δημοσκοπήσεις δεν είναι έγκυρες στην Τουρκία, αφού οι εταιρείες δημοσκοπήσεων υπάγονται σε κόμματα, πολλές προς το κυβερνών κόμμα, αλλά ακόμα περισσότερες στην αντιπολίτευση. Εξέφρασαν ανησυχία για το ενδεχόμενο να ενταθεί το κλίμα στη χώρα, όσο πλησιάζει η ημερομηνία των εκλογών.

Τα «τρία έθνη» της Τουρκίας που συνθέτουν τους εκλογικούς χάρτες της χώρας παρουσίασε ο Ν. Μούδουρός

Ο Νίκος Μούδουρος, Λέκτορας στο Τμήμα Τουρκικών και Μεσανατολικών Σπουδών, αναφέρθηκε στα «τρία έθνη» της Τουρκίας, που ουσιαστικά αποτελούν κοινωνικές ομάδες καθορισμένες με πολιτισμικούς όρους, και στον τρόπο με τον οποίο αυτές έχουν επηρεάσει τα αποτελέσματα των εκλογών την τελευταία εικοσαετία.

«Υπάρχουν στην Τουρκία μετά από 20 χρόνια όλες οι οικονομικές, πολιτισμικές, κοινωνικές, πολιτικές  συνθήκες που οδηγούν στο συμπέρασμα ότι μάλλον θα αλλάξει η εξουσία, όμως αυτό δεν μπορεί να οδηγήσει αυτόματα στο συμπέρασμα ότι οι συνθήκες θα αντικατοπτριστούν άμεσα στην κάλπη της  14ης Μάη», εξήγησε ο κ. Μούδουρος.

Παραπέμποντας στους εκλογικούς χάρτες των ετών 2002, 2015 και 2018, ο κ. Μούδουρος εξήγησε ότι στη δυτική Τουρκία, όπου επικρατούν οι δυνάμεις της αντιπολίτευσης, εντοπίζονταν κυρίως κοινωνικές ομάδες που τις χαρακτηρίζει η κοσμικότητα, η δυτικότροπη ζωή και αξίες, ενώ τείνουν πολιτικά στη σοσιαλδημοκρατία.

Αντίθετα, πρόσθεσε, στην κεντρική Ανατολία, που αποτελεί το μεγαλύτερο κομμάτι της χώρας, επικρατούν οι δυνάμεις του AKP και εντοπίζονται κοινωνικές ομάδες που ακολουθούν πιο παραδοσιακές αξίες και συντηρητικό τρόπο ζωής, πιστές στο ισλάμ, ενώ ανθεί μεταξύ τους και ο εθνικισμός και η ακροδεξία. Όσον αφορά το ανατολικότερο τμήμα της χώρας, που παρουσιάζει και τη λιγότερη οικονομική ανάπτυξη, εξήγησε ότι επικρατούν κυρίως φιλοκουρδικά κόμματα και αριστερές συμμαχίες.

«Από το 2018 η οικονομική κρίση άλλαξε σε τέτοιο βαθμό της οικονομικές και κοινωνικές ισορροπίες στην Τουρκία, εξαναγκάζοντας την αντιπολίτευση να φύγει από το ζήτημα των πολιτισμικών κωδίκων με τους οποίους παραδοσιακά εξηγούσε την κοινωνία, και να συναινέσει σε συμμαχίες με κεμαλιστές, ισλαμιστές, αλεβίτες κλπ», είπε ο κ. Μούδουρος, εξηγώντας γιατί υπάρχουν περιθώρια πολιτικής αλλαγής στην Τουρκία.

Πηγή: ΚΥΠΕ