Ανασκόπηση: «Μύριζε» σκάνδαλα και το 2018

Έντονη «μυρωδιά» σκανδάλων επιφύλασσε και το 2018. Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος, οι πολίτες έμειναν ουκ ολίγες φορές αποσβολωμένοι στο άκουσμα σοβαρών καταγγελιών για κακοδιαχείριση, διαφθορά, κατάχρηση εξουσίας, διασπάθιση δημοσίου χρήματος κ.ά. Αρκετές από αυτές τις υποθέσεις βρίσκονται σήμερα υπό το μικροσκόπιο ερευνών, για να διαφανεί αν έχουν διαπραχθεί αδικήματα από δημόσιους λειτουργούς και άλλα πρόσωπα.

Μεταξύ των σημαντικότερων καταγγελιών κατά το 2018 ήταν η οικολογική καταστροφή στις Θαλασσινές Σπηλιές από τις ανεξέλεγκτες και παράνομες

οικιστικές αναπτύξεις, τα «αμαρτωλά» δάνεια εκατομμυρίων και η διαχρονική κακοδιαχείριση στον Συνεργατισμό, αλλά και οι σκανδαλώδεις αδειοδοτήσεις από την Αρχή Λιμένων στο Λιμάνι Λεμεσού, υπόθεση που έφερε στο φως της δημοσιότητας η τηλεόραση του «ΣΙΓΜΑ» και η «Σημερινή της Κυριακής».

Ιδιαίτερη αίσθηση προκάλεσαν και οι απίστευτες προχειρότητες από μέρους δημόσιων λειτουργών, που είχαν ως αποτέλεσμα την απώλεια του εμπορικού σήματος της Δημοκρατίας για το χαλλούμι στο Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς και οι «μετωπικές συγκρούσεις» του Γενικού Ελεγκτή της Δημοκρατίας Οδυσσέα Μιχαηλίδη με λειτουργούς, υπουργούς, και άλλους θεσμούς του κράτους για θέματα οικονομικής διαχείρισης, χρηστής διοίκησης και τήρησης κανονισμών και νομοθεσιών. Ειδικότερα, υπενθυμίζουμε μερικές από τις σοβαρότερες υποθέσεις με οσμή σκανδάλου, που απασχόλησαν την ειδησεογραφική επικαιρότητα κατά το 2018:

Παράνομες αναπτύξεις στις Θαλασσινές Σπηλιές

Φεβρουάριος 2018. Εντείνονται οι καταγγελίες από πολίτες και περιβαλλοντικές οργανώσεις περί μεγάλης περιβαλλοντικής ζημιάς στις Θαλασσινές Σπηλιές από τις ανεξέλεγκτες οικιστικές αναπτύξεις. Πρόκειται για περιοχή με ιδιαίτερη οικολογική αξία, η οποία αποτελεί ενδιαίτημα της μεσογειακής προστατευόμενης φώκιας Monachus monachus. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, με το σχέδιο Natura, αλλά και την εκπόνηση τοπικού σχεδίου για τον Δήμο Πέγειας, σε συνδυασμό με τα νομοθετικά κενά, η οικιστική ανάπτυξη στις Θαλασσινές Σπηλιές εντάθηκε για την εξυπηρέτηση οικονομικών συμφερόντων. Η Ελεγκτική Υπηρεσία διερεύνησε τις καταγγελίες και παρέδωσε ειδική έκθεση στη Βουλή, η οποία διαπίστωνε, μεταξύ άλλων, κρούσματα κακοδιαχείρισης, αδυναμίες και σκάνδαλα για να ευνοηθούν μεγάλες εταιρείες ανάπτυξης γης σχετικά με την αλλαγή των πολεοδομικών ζωνών του Δήμου Πέγειας.

Οι ελεγχόμενες θεσμικές οντότητες της έκθεσης περιελάμβαναν το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως (ΤΠΟ), το Τμήμα Περιβάλλοντος και το Τμήμα Αλιείας και Θαλάσσιων Ερευνών (ΤΑΘΕ). Ο έλεγχος της Ελεγκτικής Υπηρεσίας ανέδειξε αρκετές αδυναμίες στις διαδικασίες που ακολουθήθηκαν, τόσο σε σχέση με την αλλαγή των πολεοδομικών ζωνών, όπως προέκυψε από την ικανοποίηση των ενστάσεων που υποβλήθηκαν, όσο και σε σχέση με την αδειοδότηση αναπτύξεων στην περιοχή.

Στο πλαίσιο της προσπάθειας της Κυβέρνησης για απάμβλυνση του περιβαλλοντικού προβλήματος, οι υπουργοί Γεωργίας και Εσωτερικών, μετά από διαβούλευση των διευθυντών όλων των εμπλεκόμενων τμημάτων, ανακοίνωσαν συνολικά 20 μέτρα. Μεταξύ αυτών ήταν η εκπόνηση μελέτης για τις επιπτώσεις στο περιβάλλον, νομοθετικές αλλαγές, απομάκρυνση όλων των παράνομων κατασκευών και αποκατάσταση των παράνομων επεμβάσεων στην περιοχή των Θαλασσινών Σπηλιών.

Τα «αμαρτωλά» δάνεια στον Συνεργατισμό

Αύγουστος, Σεπτέμβριος και Οκτώβριος 2018. Πράματα και θάματα ακούστηκαν κατά την ακροαματική διαδικασία, που άρχισε τον περασμένο Αύγουστο και ολοκληρώθηκε τον Δεκέμβριο, για την κατάρρευση του Συνεργατισμού. Από το Συνεδριακό Κέντρο «Φιλοξενία», έδρα της τριμελούς Ερευνητικής Επιτροπής, η οποία είχε διοριστεί από τον Γενικό Εισαγγελέα, Κώστα Κληρίδη, παρέλασαν σωρεία πρώην και νυν στελεχών της πρώην τράπεζας και άλλοι φορείς που είχαν εμπλοκή στα θέματα του Οργανισμού. Καταγγέλθηκαν, μεταξύ άλλων, περιπτώσεις που αφορούσαν κυρίως την προ του 2013 περίοδο σε σχέση με παράτυπες παραχωρήσεις δανείων εκατομμυρίων, χωρίς εξασφαλίσεις, από Συνεργατικά Πιστωτικά Ιδρύματα σε πολίτες, αλλά και στελέχη των ιδίων των ιδρυμάτων, μέχρι και δάνεια σε νεκρούς. Καταγγέλθηκε, επίσης, έντονη κομματική εμπλοκή στη λήψη αποφάσεων και στους διορισμούς στις γραμματείες και Επιτροπείες.

Η απόδοση ευθυνών αγγίζει και τη μετά το 2013 εποχή και ειδικότερα όσους συμμετείχαν στη λήψη αποφάσεων για τη διάσωση της τράπεζας, μία προσπάθεια που τελικά απέτυχε, αφού η Συνεργατική ουσιαστικά «ξεπουλήθηκε» και τερμάτισε τις εργασίες της. Την ερχόμενη άνοιξη, η Ερευνητική Επιτροπή αναμένεται να παραδώσει στον Γενικό Εισαγγελέα πόρισμα, στο οποίο θα καταγράφονται λεπτομερώς τα γεγονότα που οδήγησαν στην κατάρρευση της Συνεργατικής, αλλά και οι απόψεις και εισηγήσεις των ερευνητών για το θέμα της απόδοσης ευθυνών.

Ύποπτες αδειοδοτήσεις της Αρχής Λιμένων

Οκτώβριος 2018. Το κεντρικό δελτίο ειδήσεων της τηλεόρασης ΣΙΓΜΑ, «Τομές στα Γεγονότα», αποκαλύπτει στη βάση επιστολών, ηλεκτρονικής αλληλογραφίας και επώνυμων δηλώσεων από εμπλεκόμενους φορείς, υπόθεση που αφορά καταγγελλόμενες σκανδαλώδεις αδειοδοτήσεις ιδιωτών, από την Αρχή Λιμένων, στην περιοχή του Λιμανιού Λεμεσού. Επιβεβαιώνοντας τις σχετικές πληροφορίες, ο Γενικός Ελεγκτής, Οδυσσέας Μιχαηλίδης, αναφέρθηκε σε μία συγκεκριμένη «σκανδαλώδη αδειοδότηση», η οποία, όπως είπε, έγινε χωρίς την προκήρυξη διαγωνισμού, καταγγέλλοντας εμπλοκή της Αρχής σε ενδεχόμενες παράνομες συναλλαγές με εταιρείες.

Έθεσε μάλιστα θέμα διεξαγωγής ποινικών και πειθαρχικών ερευνών, αλλά και θέμα παύσης των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου της Αρχής Λιμένων. Ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Μεταφορών, Αλέκος Μιχαηλίδης, δήλωσε πως η Αρχή αρνήθηκε να προσκομίσει στο Υπουργείο του στοιχεία για σκοπούς ελέγχου της αδειοδότησης που κατήγγειλε ο Γενικός Ελεγκτής, αλλά και δεύτερης αδειοδότησης που αφορούσε και αυτήν την περιοχή του Λιμανιού Λεμεσού. Με διαδοχικά ρεπορτάζ το ΣΙΓΜΑ έφερε στην επιφάνεια το περιεχόμενο επιστολών και ηλεκτρονικής αλληλογραφίας που αντάλλαξαν στελέχη της Αρχής Λιμένων με τις εμπλεκόμενες εταιρείες. Όπως φαινόταν μέσα από τα στοιχεία, η Αρχή Λιμένων έθετε πρωτοφανείς όρους και απαιτήσεις προς τις ενδιαφερόμενες για την άδεια, εταιρείες.

Ειδικότερα, σε ηλεκτρονικό μήνυμα ημερομηνίας 19 Οκτωβρίου 2018, υπήρχε όρος οι ενδιαφερόμενοι να καλύψουν πλήρως τις οφειλές δύο άλλων εταιρειών, ύψους σχεδόν 1 εκατ. ευρώ. Επίσης, υπήρχε όρος να εξοφλήσουν «κάθε οφειλόμενο ποσό, περιλαμβανομένων δικηγορικών εξόδων σε δύο εκκρεμούσες αγωγές της Αρχής». Επιπρόσθετα, φαίνεται να εξανάγκαζαν τους ενδιαφερόμενους να μπουν σε μια διαδικασία οικονομικού παζαρέματος και πάλι με αυτές τις δύο εταιρείες, για να εξασφαλίσουν έγγραφη βεβαίωση ότι «δεν διατηρούν οποιαδήποτε απαίτηση εναντίον της Αρχής». Σε ανακοίνωση που εξέδωσε η Αρχή Λιμένων απέρριψε όλες τις καταγγελίες, αναφέροντας πως τήρησε όλες τις νόμιμες διαδικασίες. Στις 13 Νοεμβρίου 2018, το Υπουργικό ενέκρινε τη σύσταση από την Υπουργό Μεταφορών, Ερευνητικής Επιτροπής για τη διερεύνηση των καταγγελιών. Πέραν της έρευνας της Επιτροπής, βρίσκεται σε εξέλιξη δεύτερη έρευνα από την Ελεγκτική Υπηρεσία.

Το φιάσκο με το χαλλούμι

Δεκέμβριος 2018. Απίστευτης γκάμας προχειρότητες οδήγησαν στην απώλεια του εμπορικού σήματος της Δημοκρατίας για το χαλλούμι στο Ηνωμένο Βασίλειο. Σύμφωνα με ρεπορτάζ του ΣΙΓΜΑ, το Υπουργείο Εμπορίου αγνόησε όλες τις κλήσεις των Αρχών του Ηνωμένου Βασιλείου, προκειμένου να υπερασπιστεί το εμπορικό σήμα. Την προχειρότητα των χειρισμών λειτουργών του Υπουργείου Εμπορίου εξέθεσε το ανώτατο δικαστήριο του Ηνωμένου Βασιλείου. Όλα ξεκίνησαν όταν στις 22 Δεκεμβρίου 2017 οι John &Pascalis Limited αιτήθηκαν την ακύρωση ή την ανάκληση του εμπορικού σήματος του χαλλουμιού από το γραφείο πνευματικής ιδιοκτησίας του Ηνωμένου Βασιλείου.

Τον Μάιο του 2018, το εμπορικό σήμα του χαλλουμιού είχε ακυρωθεί και το Υπουργείο Εμπορίου δεν είχε πάρει χαμπάρι. Το Υπουργείο Εμπορίου αντέδρασε κατόπιν εορτής και συγκεκριμένα στις 14 Μαΐου. Μέχρι τότε, το γραφείο πνευματικής ιδιοκτησίας είχε αναζητήσει το Υπουργείο Εμπορίου τρεις φορές προκειμένου να του παραθέσει έκθεση γεγονότων, ώστε να υπερασπιστεί το εμπορικό σήμα.

Ο Υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας ενημέρωσε το Υπουργικό Συμβούλιο για το θέμα της απώλειας του εμπορικού σήματος του χαλλουμιού στο Ηνωμένο Βασίλειο, δήλωσε η Αναπληρώτρια Κυβερνητική Εκπρόσωπος Κλέλια Βασιλείου, προσθέτοντας ότι έχει διαταχθεί εσωτερική έρευνα στο Υπουργείο για το θέμα.

Οι αντιπαραθέσεις του Οδυσσέα

Έντονα απασχόλησαν την ειδησεογραφία του 2018 και οι δημόσιες συγκρούσεις του Γενικού Ελεγκτή της Δημοκρατίας Οδυσσέα Μιχαηλίδη με λειτουργούς, υπουργούς, και άλλους θεσμούς του κράτους για θέματα οικονομικής διαχείρισης, χρηστής διοίκησης και τήρησης κανονισμών και νομοθεσιών. Ξεχώρισαν οι αντιπαραθέσεις του με τον Υπουργό Οικονομικών Χάρη Γεωργιάδη για τον Συνεργατισμό, με τον τέως Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Μεταφορών, Αλέκο Μιχαηλίδη, για τις υπερπληρωμές στα λεωφορεία, με την Επίτροπο Νομοθεσίας και Επίτροπο Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού, Λήδα Κουρσουμπά, για διάφορα θέματα, όπως εκείνο που αφορούσε τραπεζικό δάνειο στον σύζυγό της. Αίσθηση προκάλεσε και η αντιπαράθεση Οδυσσέα Μιχαηλίδη με τις εκπαιδευτικές οργανώσεις σε σχέση με τα μισθολογικά των εκπαιδευτικών, αλλά και η αντιπαράθεση του Γενικού Ελεγκτή με την Επίτροπο Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, Ειρήνη Λοϊζίδου Νικολαΐδη, σε σχέση με τα προσωπικά δεδομένα συγκεκριμένου πολίτη-πληροφοριοδότη.

Αναδημοσίευση από την εφημερίδα «Σημερινή» της Κυριακής