Ελεγκτική Υπηρεσία: Δόθηκαν άδειες μετανάστευσης σε επενδυτές «τουρίστες»

Άδειες μετανάστευσης απέκτησαν 5.800 πολίτες τρίτων χωρών στο πλαίσιο του προγράμματος «ταχείας χορήγησης άδειας μετανάστευσης», με την Ελεγκτική Υπηρεσία να αναφέρει πως κάποιοι επισκέπτονταν την Κύπρο σπάνια, αντί να διαμένουν στο νησί όπως προβλεπόταν.

Πρόκειται για επενδυτές στους οποίους αναφέρεται ο Γενικός Ελεγκτής σε έκθεση του με την οποία έλεγξε τις «χρυσές βίζες».

Υπενθυμίζεται ότι σε σύσταση που εξέδωσε στις 28.3.2022 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, επισημαίνει ότι τα προγράμματα χορήγησης

άδειας διαμονής σε επενδυτές ενέχουν εγγενείς κινδύνους ασφάλειας, νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, φοροδιαφυγής και διαφθοράς για τα κράτη μέλη και για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) στο σύνολό της.

Η σύσταση περιλήφθηκε και στην αιτιολογική έκθεση πρότασης για την νέα Οδηγία της ΕΕ για θέματα διαφθοράς. Λαμβάνοντας υπόψη ότι κατά την εφαρμογή του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος ανάλογες συστάσεις, παραινέσεις και προειδοποιήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είχαν αγνοηθεί, ζητήσαμε από το ΤΑΠΜ να μας υποβάλει σχόλιά του.

Τα σημαντικότερα ευρήματα της Ελεγκτής Υπηρεσίας:

Το ΤΑΠΜ δεν ελέγχει την τήρηση της πρόνοιας των Κανονισμών για ακύρωση της άδειας μετανάστευσης στις περιπτώσεις που οι αλλοδαποί επενδυτές αποκτήσουν μόνιμη διαμονή σε άλλη χώρα ή παραμείνουν εκτός της Δημοκρατίας για περίοδο μεγαλύτερη από δύο έτη που στη βάση των ευρημάτων του ελέγχου, η διαμονή εκτός της Δημοκρατίας σχεδόν αποτελεί τον κανόνα.

Το ΤΑΠΜ δεν προβαίνει σε οποιουσδήποτε τακτικούς ελέγχους για διαπίστωση της τήρησης των κριτηρίων μετά την παραχώρηση της άδειας μετανάστευσης.

Διαπιστώθηκε ότι παραχωρήθηκαν άδειες μετανάστευσης για επενδύσεις που είχαν υλοποιηθεί πριν την εισαγωγή των συγκεκριμένων κριτηρίων.

Το ΤΑΠΜ παραχώρησε άδεια μετανάστευσης σε 16 άτομα με την προσκόμιση αποδεικτικών διενέργειας μίας μόνο επένδυσης, χωρίς να τηρηθεί το κριτήριο της αποκλειστικής ιδιοκτησίας του νομικού προσώπου που προέβη στην αγορά.

Από έλεγχο σε 20 περιπτώσεις με πωλητήρια έγγραφα που αφορούσαν επενδύσεις σε ακίνητα, εντοπίστηκαν περιπτώσεις ακινήτων που δεν ολοκληρώθηκε η πώλησή τους με την έκδοση τίτλων ιδιοκτησίας προς όφελος των αγοραστών καθώς και περιπτώσεις πωλητηρίων εγγράφων που αποσύρθηκαν. Για μία περίπτωση πρόθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας είναι να διαβιβάσει σχετική καταγγελία στην Αστυνομία και την Μονάδα Καταπολέμησης Αδικημάτων Συγκάλυψης (ΜΟΚΑΣ).

Διαπιστώθηκε ότι σε ορισμένες περιπτώσεις το ΤΑΠΜ αποδέχτηκε προσκόμιση μη επίσημων αποδεικτικών πληρωμής για την τεκμηρίωση των επενδύσεων που έγιναν.

Σε μία περίπτωση το ΤΑΠΜ παραχώρησε άδεια μετανάστευσης σε αιτητή στη βάση εμβάσματος από μία Κυπριακή τράπεζα σε άλλη, χωρίς να εξακριβωθεί κατά πόσο τα χρήματα προήλθαν από το εξωτερικό όπως προνοούσαν τα κριτήρια του Προγράμματος.

Το ΤΑΠΜ παραχώρησε άδεια μετανάστευσης σε αιτητή με την προσκόμιση αποδεικτικών για επένδυση που έγινε από συγγενικό του πρόσωπο και όχι από τον ίδιο.

Η Ελεγκτική Υπηρεσία εισηγείται στο Υπουργείο Εσωτερικών να εξετάσει σοβαρά το ενδεχόμενο πλήρους κατάργησης του Προγράμματος.

Ο Γενικός Ελεγκτής επικαλούμενος το δεδομένο του μεγάλου αριθμού και της σοβαρότητας των ευρημάτων στο δείγμα το οποίο έχουμε τυχαία επιλέξει, θεωρούμε ότι εύλογα μπορεί κανείς να συμπεράνει την προχειρότητα στη σύνταξη και την εφαρμογή γενικότερα του Προγράμματος και την ανεπάρκεια των μηχανισμών ελέγχου.

Διαβάστε ολόκληρη την έκθεση ΕΔΩ