Η παραπληροφόρηση αλλάζει την οπτική για τους Ουκρανούς πρόσφυγες

Από την έναρξη της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο, τα ευρωπαϊκά κράτη έχουν δεχθεί σχεδόν έξι εκατομμύρια πρόσφυγες, σύμφωνα με την υπηρεσία προσφύγων του ΟΗΕ.

Χώρες όπως η Τσεχία, η Πολωνία, η Ρουμανία και η Σλοβακία άνοιξαν τα σύνορά τους, τα σπίτα και τα πορτοφόλια τους για να βοηθήσουν όσους έφευγαν από τον πόλεμο.

Όμως, ο ψηλός πληθωρισμός, που είναι αχαλίνωτος στην ανατολική Ευρώπη, έχει δημιουργήσει μία αίσθηση οικονομικού

τρόμου που τροφοδοτεί την παραπληροφόρηση και παρουσιάζει τους πρόσφυγες ως άπορους που αποσπούν πόρους από τους ντόπιους που τους χρειάζονται.

Από τη Βαρσοβία στο Βουκουρέστι, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν πλημμυρίσει με εικόνες πολυτελών αυτοκινήτων με ουκρανικές πινακίδες και ανώνυμους ισχυρισμούς ότι Ουκρανοί που φαίνονται πλούσιοι εντοπίστηκαν να περιμένουν στη γραμμή για κυβερνητική βοήθεια.

Τα σχόλια εκφράζουν δυσαρέσκεια και θυμό ενάντια στους πολιτικούς που υποτίθεται βοηθούν τους Ουκρανούς αντί να φροντίζουν τον δικό τους λαό.

Οι ισχυρισμοί στο διαδίκτυο ποικίλουν από χώρα σε χώρα, αλλά κουβαλούν το ίδιο υποβόσκον μήνυμα: οι Ουκρανοί αντλούν πόρους "από εμάς".

Στην Πολωνία, ένα πρόσφατο άρθρο σε ένα μπλογκ γνωστό για τη διάδοση παραπληροφόρησης, ισχυρίστηκε παραπλανώντας ότι οι Ουκρανοί πρόσφυγες έπαιρναν δωρεάν κουπόνια για ψώνισμα, ενώ οι Πολωνοί που τα χρειάζονται έμειναν με άδεια χέρια.

Στη Ρουμανία, ένα ποστ στο Facebook είπε ότι "το 90% αυτών που περνούν τα σύνορα είναι από την ανώτερη τάξη, αυτοί που μπορούν να δώσουν €1000-1500 ευρώ για να δωροδοκήσουν το ουκρανικό τελωνείο για να διασχίσουν τα σύνορα".

Στην Τσεχία, η οποία έχει δεχτεί τον μεγαλύτερο αριθμό προσφύγων κατά κεφαλή, ένα ποστ που έγινε viral δήλωσε ψευδώς ότι μια ουκρανική οικογένεια τεσσάρων ατόμων λαμβάνει μέχρι και 90.000 κορώνες (περίπου €3.700) τον μήνα σε βοήθεια, πολύ περισσότερα από το εισόδημα μιας μέσης τσεχικής οικογένειας.

Αντίθετα με τα στερεότυπα που διακινούνται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, οι Ουκρανοί πρόσφυγες αρχίζουν να ψάχνουν δουλειά σχεδόν αμέσως μετά που φτάνουν στην Τσεχία και συχνά αποδέχονται χειρονακτικές εργασίες σε οικοδομή, στον τομέα της υγείας ή ως καθαριστές, σύμφωνα με στοιχεία από το γραφείο εργασίας της Τσεχίας.

Είναι δύσκολο να ταυτοποιηθούν οι κύριοι διακινητές τέτοιας παραπληροφόρησης που στοχεύουν τους Ουκρανούς πρόσφυγες, αλλά συχνά τέτοιες αναρτήσεις προέρχονται από λογαριασμούς συνδεδεμένους με κόμματα της ακροδεξιάς.

Μέχρι τώρα, ο αντίκτυπος αυτής της προπαγάνδας και της παραπληροφόρησης είναι περιορισμένος αλλά αυτό μπορεί να αλλάξει πολύ γρήγορα, καθώς χειροτερεύει η οικονομία, σύμφωνα με τον Nikola Horejs, διευθυντή διεθνών σχέσεων στο ινστιτούτο κοινωνιολογικής έρευνας STEM στην Πράγα. Η έρευνα του STEM δείχνει ότι η υποστήριξη προς την Ουκρανία, ενώ ακόμα είναι σχετικά ψηλή, μειώνεται ραγδαία τις τελευταίες βδομάδες, είπε, πέφτοντας μέχρι και κατά 100.000 ανθρώπους τη βδομάδα, στην Τσεχία των 10,7 εκ. ανθρώπων.

"Η παραπληροφόρηση έχει προσαρμοστεί. Το αφήγημα δεν είναι πλέον ότι ο Πούτιν είναι καλός ή ότι δεν υπάρχει ο πόλεμος. Το κύριο θέμα τώρα είναι ότι οι κυβερνήσεις δεν αντιμετωπίζουν τα οικονομικά προβλήματα του λαού τους, αλλά βοηθούν τους Ουκρανούς".

Πηγή: ΚΥΠΕ-Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων