Καίνε ακόμα τα «κόκκινα» δάνεια

Σε ανακοίνωσή του το ΔΝΤ επισημαίνει ως ύψιστη ανάγκη για το τραπεζικό σύστημα τη μείωση των ΜΕΔ

Μήνυμα σταθερότητας και ελέγχου της κατάστασης επιχειρεί να στείλει προς πάσα κατεύθυνση ο Υπουργός Οικονομικών μετά την όγδοη αξιολόγηση

Ο ΝΟΜΟΣ για τις πωλήσεις δανείων δεν μεταβάλλει τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του δανειολήπτη, λέει ο Χ. Γεωργιάδης

Σε ετοιμότητα ελέγχου βρίσκονται Κυβέρνηση και Υπουργείο Οικονομικών για την ομαλή εφαρμογή

της νομοθεσίας που αφορά στην πώληση δανείων, σύμφωνα με τον Υπουργό Οικονομικών, Χάρη Γεωργιάδη.

Παράλληλα, ο Υπουργός εξέφρασε την άποψη ότι η Κυβέρνηση διαχειρίζεται τις διαπραγματεύσεις με την Τρόικα με τρόπο διαχειρίσιμο, έτσι ώστε να μη φορτώνεται το κράτος υπερβολικές υποχρεώσεις και απαιτήσεις.

Την ίδια ώρα, μετά την αποχώρηση των κλιμακίων από την Κύπρο, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εξέδωσε ανακοίνωση εκ μέρους του συνόλου της Τρόικας -όπως κάνει πάντα- με τα πρώτα συμπεράσματα από την αξιολόγηση. Στην ανακοίνωση αναφέρεται ότι, παρά τα θετικά μηνύματα που εκπέμπει για την πορεία της κυπριακής οικονομίας, εφιστάται η προσοχή στο μεγάλο ζήτημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων και σε μια σειρά άλλων μεταρρυθμίσεων.

Όπως αναφέρεται, τα τεχνικά κλιμάκια έχουν καταλήξει σε συμφωνία σχετικά με τις πολιτικές που θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως βάση για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, γεγονός που αντικατοπτρίζει την πρόοδο, αλλά και τις δεσμεύσεις της Κυβέρνησης στο πλαίσιο του προγράμματος. Η οικονομική δραστηριότητα συνέχισε τη θετική τάση που είχε από τις αρχές του 2015, ενώ το τραπεζικό σύστημα εξακολουθεί να κινείται σε ρυθμούς εξυγίανσης. Όπως γίνεται γνωστό από την ανακοίνωση, αν και υπάρχουν ενδείξεις ότι ο αργός ρυθμός των αναδιαρθρώσεων έχει επιταχυνθεί, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (ΜΕΔ) παραμένουν σε υψηλά επίπεδα και η χορήγηση δανείων στην πραγματική οικονομία παραμένει υποτονική.

Πάνω απ’ όλα τα ΜΕΔ

Ύψιστη προτεραιότητα για την κυπριακή οικονομία αποτελεί η μείωση του υπερβολικά υψηλού ποσοστού των ΜΕΔ, η οποία αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για τη «βιώσιμη σταθεροποίηση» του τραπεζικού συστήματος και το άνοιγμα της κάνουλας των χρηματοδοτήσεων προς την πραγματική οικονομία. Σε αυτό το πλαίσιο, εντάσσεται η πρόσφατη έγκριση του νόμου για τη διευκόλυνση της πώλησης των δανείων, που αποτελούσε δέσμευση του προγράμματος, και ο οποίος, σύμφωνα με τις προκαταρκτικές εκτιμήσεις, περιλαμβάνει μια σειρά ευνοϊκών παραμέτρων.

Η τελική αξιολόγηση θα βασίζεται στην ενοποιημένη επίσημη εκδοχή και την εφαρμογή των κανονισμών. Η Κυβέρνηση θα πρέπει να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για την αποτελεσματική εφαρμογή της νομοθεσίας, καθώς και του νόμου περί αφερεγγυότητας, προκειμένου να μειώσει αποφασιστικά τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια.

Επιπλέον, η ανακοίνωση συνεχίζει τονίζοντας την ανάγκη περαιτέρω εξυγίανσης των δημόσιων οικονομικών, προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι το δημόσιο χρέος επιστρέφει σε ικανοποιητικό επίπεδο, ενώ επιτάσσεται οι δημόσιες δαπάνες να στραφούν προς αναπτυξιακές κατευθύνσεις. Τέλος, σύμφωνα με την Τρόικα, απαιτείται αποφασιστικότητα για διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, με βασικότερη όλων τη διαδικασία ιδιωτικοποίησης στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας (ΑΗΚ). Τέλος, ιδιαίτερο βάρος δίνεται στη δημιουργία θέσεων εργασίας.

Διασφαλίσεις σε όσους δικαιούνται

Από την πλευρά του, ο Υπουργός Οικονομικών, σε δηλώσεις που έκανε στο Τρίτο Πρόγραμμα του ΡΙΚ, αφού αναφέρθηκε στη θετική έκβαση της όγδοης αξιολόγησης, λέγοντας ότι υπάρχει ακόμα δρόμος να διανυθεί, πρόσθεσε ότι «στόχος των προσπαθειών είναι η επανεκκίνηση της πραγματικής οικονομίας, να κινηθεί η αγορά, να υπάρξει μεγέθυνση της οικονομικής δραστηριότητας, δημιουργώντας έτσι θέσεις εργασίας, επιχειρηματικές ευκαιρίες και αντιμετώπιση όλων των προβλημάτων που έχει αφήσει πίσω της αυτή η παρατεταμένη ύφεση που ξεκίνησε το 2009».

Ο κ. Γεωργιάδης ανέφερε ότι η νέα νομοθεσία αποτελεί ένα καλό εργαλείο για τη διαχείριση του προβλήματος του υπερδανεισμού από τις τράπεζες και εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι έχουν δοθεί όλες τις διασφαλίσεις προς αυτούς «που πρέπει να έχουν διασφάλιση», αποφορτίζοντας τη δημόσια συζήτηση από τους φόβους που έχουν ανακύψει όσον αφορά τις μαζικές εκποιήσεις κατοικιών. Εξέφρασε, τέλος, την άποψη ότι διαχειρίζονται τις διαπραγματεύσεις με την Τρόικα με τρόπο που δεν φορτώνει υπερβολικές υποχρεώσεις και απαιτήσεις, αλλά με τρόπο διαχειρίσιμο.

Εκκρεμεί η τελική έγκριση

Επιπλέον, όπως είπε ο κ. Γεωργιάδης, δεν θα υπάρξει κανένα πρόβλημα από πλευράς της Τρόικας για την ψήφιση νομοθετήματος από τη Βουλή για πώληση των δανείων για τα μεγάλα δάνεια και για τα νοικοκυριά, αν και ακόμα εκκρεμεί η τελική έγκριση των εταίρων. Για το θέμα του υπερδανεισμού και των «κόκκινων» δανείων, ο Υπουργός υπογράμμισε ότι «αυτό που καθιστά, δυστυχώς, την Κύπρο παγκόσμια πρωτοτυπία, είναι το ύψος του ιδιωτικού δανεισμού, ο οποίος συσσωρεύτηκε και λόγω κακών τραπεζικών πρακτικών και λόγω ελλιπούς εποπτείας, αλλά και λόγω λανθασμένων επιχειρηματικών προσεγγίσεων», προσθέτοντας ότι το σοβαρό πρόβλημα εντοπίζεται στα μεγάλα επιχειρηματικά δάνεια και όχι στους μεσαίους και μικρούς δανειολήπτες με στεγαστικά. Ο κ. Γεωργιάδης ανέφερε ότι αυτό το εργαλείο της πώλησης δανείων θα επηρεάσει από λίγο έως καθόλου τον δανειολήπτη, τονίζοντας ότι «σε άλλες χώρες, όταν υπάρχει πώληση δανείου, ο δανειολήπτης -επιχειρηματίας ή ιδιώτης-, καλά-καλά, δεν το παίρνει είδηση».

Χρήσιμο εργαλείο

Η πακετοποίηση και η πώληση δανείων σε τρίτους, σύμφωνα με τον Υπουργό, είναι ένα χρήσιμο και αναγκαίο εργαλείο που υπάρχει σε όλες τις σύγχρονες οικονομίες, το οποίο, όπως διευκρίνισε, δεν μεταβάλλει τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του δανειολήπτη, ο οποίος καλείται να συνεχίσει να εξυπηρετεί το δάνειό του ή να αναζητεί την αναδιάρθρωση? ωστόσο το νέο εργαλείο θα επηρεάσει κυρίως το χαρτοφυλάκιο και τους ισολογισμούς των τραπεζών, σημείωσε ο Υπουργός. «Πριν γίνει κριτική, το εργαλείο της πώλησης δανείων θα πρέπει να εξεταστεί σε συνάρτηση με το σύνολο των νομοθετικών ρυθμίσεων που έχουν θεσπιστεί τους τελευταίους μήνες, φέτος, όπως οι εκποιήσεις ενυπόθηκων ακινήτων, το πλαίσιο αφερεγγυότητας και ο θεσμός της τραπεζικής διαμεσολάβησης», πρόσθεσε.

Όχι σε μαζικές εκποιήσεις

Επιπροσθέτως, ο κ. Γεωργιάδης, προσπάθησε να αποσυνδέσει το νέο αυτό εργαλείο με το ενδεχόμενο να ξεκινήσει ένας μαζικός προσανατολισμός από τους μηχανισμούς των τραπεζών προς τις εκποιήσεις. Όπως είπε χαρακτηριστικά, μέχρι σήμερα, κανένας από τους φόβους και τις υπερβολές που έχουν εκφραστεί σε σχέση με τις εκποιήσεις σπιτιών δεν έχουν επιβεβαιωθεί και δεν θεωρώ ότι θα επιβεβαιωθούν. «Εδώ είμαστε να δούμε πώς και με ποιο τρόπο θα το ελέγξουμε, να είμαστε σε ετοιμότητα ελέγχου πώς ακριβώς αυτά τα εργαλεία, τα οποία η πολιτεία έχει θεσπίσει, θα χρησιμοποιηθούν», ανέφερε και εξέπεμψε μηνύματα εγγυήσεων προς τους δανειολήπτες που συνεργάζονται με τους δανειοδότες.

«Έχουμε δώσει όλες τις διασφαλίσεις προς αυτούς που πρέπει να έχουν διασφάλιση. Δεν συμφωνώ με την προσέγγιση ότι τα έχουμε δώσει όλα στις τράπεζες, τη στιγμή που αυτό που έχουμε θεσπίσει είναι διασφαλίσεις, ασφαλιστικές δικλίδες, επαρκής χρόνος και περιθώρια γι' αυτόν τον δανειολήπτη, ο οποίος θέλει να ανταποκριθεί και αντιμετωπίζει πρόσκαιρες δυσκολίες. Έχουν δοθεί όλες οι διασφαλίσεις και είναι δεμένα τα χέρια των τραπεζών και δεν μπορούν να κινηθούν εναντίον αυτών των περιπτώσεων», πρόσθεσε ο κ. Γεωργιάδης.

Αυξάνεται ο ρυθμός των αναδιαρθρώσεων

Επίσης, εκτίμησε ότι οι τράπεζες έχουν ξεκινήσει ήδη τις αναδιαρθρώσεις, καθώς υπάρχει, όπως είπε, «μια ταχύτατη αύξηση στον ρυθμό των αναδιαρθρώσεων, βάσει στοιχείων τα οποία πρόσφατα έχουν δημοσιοποιηθεί από την Κεντρική Τράπεζα». Επικαλούμενος τα στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας, ο Υπουργός ανέφερε ότι ο ρυθμός των αναδιαρθρώσεων αυξάνεται, γεγονός που συσχέτισε με τον ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας. «Ενόσω η οικονομία θα παίρνει μπρος, θα ενισχύεται και η δυνατότητα των δανειοληπτών να εξυπηρετούν τα δάνειά τους και να πετυχαίνουν βιώσιμες αναδιαρθρώσεις. Και επαναλαμβάνω πως το τελευταίο διάστημα υπάρχει μια σημαντική πρόοδος, η οποία πρέπει να έχει συνέχεια και να επιταχυνθεί ακόμη περισσότερο αυτή η προσπάθεια», υπογράμμισε.

Οι τράπεζες ελέγχονται πανευρωπαϊκά

ΕΞΑΛΛΟΥ, όπως είπε ο κ. Γεωργιάδης, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, στην επικείμενη συνάντηση που θα έχει την Πέμπτη με τους εκπροσώπους των τραπεζών, θα ζητήσει την επιτάχυνση των αναδιαρθρώσεων, δεδομένου ότι πλέον έχουν θεσπιστεί νομοθεσίες και εργαλεία που είναι στη διάθεση τόσο των τραπεζών, όσο και των δανειοληπτών. Τα εργαλεία αυτά, εξήγησε, «θα πρέπει να τύχουν αξιοποίησης και να εφαρμοστούν από τις τράπεζες, αποσκοπώντας στις γρήγορες, αποτελεσματικές και βιώσιμες αναδιαρθρώσεις, με ευελιξία από την πλευρά των τραπεζών, αλλά και με συνειδητοποίηση από την πλευρά των δανειοληπτών ότι δεν μπορεί οι υποχρεώσεις που έχουμε αναλάβει ως δανειολήπτες να διαγραφούν έτσι απλά», είπε.

Κλείνοντας, ο Υπουργός είπε ότι οι τράπεζες υπόκεινται σε ευρωπαϊκούς κανόνες εποπτείας. «Η τράπεζα έχει την πίεση, ενώ ένα επενδυτικό ταμείο, ενδεχομένως, να έχει χρονικό επενδυτικό ορίζοντα. Αν επιδιώξουν το γρήγορο κέρδος, θα κινδυνέψουν να υποστούν γρήγορη ζημιά. Επειδή το ζητούμενο είναι να βρεθεί αγοραστής, ο οποίος θα είναι διατεθειμένος να δώσει υψηλότερη τιμή. Αν κάποιος βιαστεί, ενδεχομένως να υποστεί γρήγορη ζημιά», συμπλήρωσε.