Ο κρίσιμος ρόλος του χαλκού στην επανάσταση της ηλεκτροκίνησης

Καθώς η κλιματική αλλαγή πλησιάζει σ’ ένα σημείο χωρίς επιστροφή, οι παγκόσμιοι ηγέτες ψάχνουν τρόπους να την αντιμετωπίσουν εξαγγέλλοντας φιλόδοξους στόχους για τη μείωση εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και πολιτικές καθαρής ενέργειας.

Για να πετύχει όμως η πράσινη μετάβαση μέσα από τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, χρειάζονται τεράστιες ποσότητες μετάλλων, συμπεριλαμβανομένου και του χαλκού, οι οποίες δεν μπορούν να εξασφαλιστούν μόνο μέσα από την ανακύκλωση.

Με την ανάγκη αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής πιο επιτακτική από ποτέ, οι ηγέτες του κόσμου δεσμεύτηκαν

στο πλαίσιο της διάσκεψης του ΟΗΕ COP26 για το κλίμα στη Γλασκώβη τον περασμένο Νοέμβριο να μειώσουν τις εκπομπές αερίων και μεταξύ άλλων, να προωθήσουν βιώσιμους τρόπους μεταφοράς. Αν και υπήρξε μια γενική απογοήτευση για τα αποτελέσματά της, οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, και η Γερμάνια, έχουν ήδη δεσμευτεί να ξοδέψουν δισεκατομμύρια ευρώ σε «πράσινα» σχέδια δημόσιων και ιδιωτικών μεταφορών. Επίσης, το γειτονικό Ισραήλ σχεδιάζει μέχρι το 2030 να απαγορεύσει τα οχήματα που χρησιμοποιούν ορυκτά καύσιμα, ακολουθώντας το παράδειγμα της Νορβηγίας που προτίθεται να τα απαγορεύσει μέχρι το 2025.

Με τη σειρά της, η Κύπρος, αν και μέχρι στιγμής δεν έχει λάβει τέτοιες ριζοσπαστικές αποφάσεις, σκοπεύει να διαθέσει πέραν των €500 εκατομμυρίων μέχρι το 2026 σε δράσεις για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Μεταξύ άλλων, έχει αποφασίσει να προωθήσει τη χρήση καθαρότερων καυσίμων και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, αλλά και να ενθαρρύνει επενδύσεις σε πρακτικές φιλικές προς το περιβάλλον.

Περί τα τέλη του 2021, η κυβέρνηση είχε εξαγγείλει σχέδιο ύψους €8 εκ. για την αγορά ηλεκτρικών οχημάτων. Το σχέδιο αφορά στην αγορά καινούργιων και μεταχειρισμένων οχημάτων, με επιπρόσθετη επιδότηση , εάν ο δικαιούχος αποσύρει το παλαιότερο όχημά του.

Στόχος είναι να αυξηθούν οι εγγραφές ηλεκτρικών αυτοκινήτων στο 25% (γύρω στα 36,000 οχήματα) μέχρι το 2030.

Η αύξηση των ηλεκτρικών οχημάτων θα επιταχύνει τη ζήτηση χαλκού

Σε αυτό το πλαίσιο, αξίζει να υπογραμμιστεί ο ρόλος του χαλκού σε αυτή τη μετάβαση και συγκεκριμένα στην επανάσταση της ηλεκτροκίνησης. Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες, η ευρύτερη αύξηση του αριθμού των ηλεκτρικών οχημάτων αναμένεται να αυξήσει σημαντικά και τη ζήτηση για χαλκό.

Ωστόσο, ενώ είναι γνωστό ότι τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και λεωφορεία χρησιμοποιούν τέσσερις έως 16 φορές περισσότερο χαλκό από τα συμβατικά, η βραχυπρόθεσμη ζήτηση για το μέταλλο δεν θα προέλθει από την ηλεκτροκίνηση, άλλα από τους σταθμούς φόρτισης και άλλες παρεμφερείς υποδομές που είναι απαραίτητες για την προώθηση των ηλεκτρικών οχημάτων.

Σύμφωνα με την σκωτσέζικη εταιρεία έρευνας και παροχής συμβουλών Wood Mackenzie, μέχρι το 2030 θα υπάρχουν περισσότεροι από 20 εκατομμύρια σταθμοί φόρτισης, οι οποίοι θα χρειάζονται περίπου 250% περισσότερο χαλκό για τη λειτουργία τους σε σύγκριση με το 2019. Επιπλέον, οι ειδικοί εκτιμούν ότι έως το 2025, οι κορυφαίοι κατασκευαστές αυτοκινήτων στον κόσμο, θα παράγουν ήδη περισσότερα από 5 εκατομμύρια ηλεκτρικά αυτοκίνητα κάθε μήνα.

Την ίδια ώρα, οι Ευρωπαίοι καταναλωτές προσπαθούν να εντάξουν βιώσιμες πρακτικές στην καθημερινότητά τους. Σύμφωνα με έρευνα της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, το 67% των πολιτών δηλώνουν ότι σκοπεύουν στο μέλλον να επιλέξουν υβριδικό ή ηλεκτρικό αυτοκίνητο.

Η Κύπρος μπορεί να αναδειχθεί σε βασικό παραγωγό χαλκού στην Ευρώπη

Τα παγκόσμια αποθέματα χαλκού, ωστόσο, λιγοστεύουν επικίνδυνα, ενώ η ζήτηση αυξάνεται κατακόρυφα.

Επιπρόσθετα, το 2020 έπεσε και ο ρυθμός παραγωγής, με τους εμπειρογνώμονες να προβλέπουν ότι το έλλειμα θα σημειώσει σταθερή αύξηση τα επόμενα χρονιά. Πέρσι, ο διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου Εταιρειών Glencore, κ. Ivan Glasenberg, δήλωσε στο Οικονομικό Φόρουμ του Κατάρ ότι οι προμήθειες χαλκού θα πρέπει να αυξηθούν κατά ένα εκατομμύριο τόνους ετησίως μέχρι το 2050 για να καλύψουν την προβλεπόμενη ζήτηση, που αναμένεται να ανέλθει στα 60 εκατομμύρια τόνους ετησίως.

«Σήμερα ο κόσμος καταναλώνει 30 εκατομμύρια τόνους χαλκού τον χρόνο, ενώ μέχρι το 2050 θα πρέπει να παράγουμε 60 εκατομμύρια τόνους ετησίως», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Η ανάγκη αυτή κρίνεται ακόμα πιο επιτακτική στην ΕΕ, καθώς είναι πλήρως προσηλωμένη στην επανάσταση της πράσινης ενέργειας. Σύμφωνα με τη βάση δεδομένων COMTRADE των Ηνωμένων Εθνών για το διεθνές εμπόριο, εντός του 2020 η ΕΕ εισήγαγε χαλκό συνολικής αξίας $10.11 δις.

Σύμφωνα με τον Peter van der Borgh, γεωλόγο και Διευθύνοντα Σύμβουλο της Venus Minerals, μιας μεταλλευτικής εταιρείας με έδρα την Κύπρο, «η ΕΕ αναγνωρίζει ολοένα και περισσότερο ότι ο Ευρωπαϊκός μεταλλευτικός τομέας είναι ζωτικής σημασίας για την εξασφάλιση των κρίσιμων πρώτων υλών που απαιτούνται για την επίτευξη των φιλόδοξων στόχων της Νέας Πράσινης Συμφωνίας. Ενδεικτική αυτής της τάσης ήταν η πρόσφατη δημοσίευση μιας σειράς προαιρετικών ”Αρχών της ΕΕ για βιώσιμες πρώτες ύλες” από τους ενδιαφερόμενους φορείς της βιομηχανίας και την Κομισιόν, οι οποίες έχουν ως στόχο να ενισχύσουν τη βιώσιμη ανάπτυξη του κλάδου».

Σημείωσε, επίσης, ότι σύγχρονες μεταλλευτικές εταιρείες όπως η Venus Minerals, η οποία πρωταγωνιστεί στην αναβίωση της αξιόλογης κυπριακής μεταλλευτικής παράδοσης, μπορούν να συνεισφέρουν στη βιώσιμη εξόρυξη των κρίσιμων πρώτων υλών που θα επιτρέψουν στην Ευρώπη να πετύχει τους στόχους της Πράσινης Συμφωνίας.

Σύμφωνα με τον κ. van der Borgh, εν μέσω της συνεχώς αυξανομένης ζήτησης και της μειωμένης προσφοράς, «η Κύπρος μπορεί να αναδειχθεί σε βασικό παραγωγό χαλκού στην Ευρώπη, καθώς διαθέτει σημαντικά ανεκμετάλλευτα κοιτάσματα ορυκτών πρώτων υλών».

Σε αυτό το πλαίσιο, η Venus Minerals διαχειρίζεται σήμερα ένα χαρτοφυλάκιο ερευνητικών έργων στην περιοχή του Τροόδους, ενώ θα συμμετάσχει στην ανάπτυξη του πρώτου νέου μεταλλείου χαλκού της Κύπρου από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, που βρίσκεται στο Απλίκι.