Οι ανοιχτές πληγές του καθεστώτος Ερντογάν

Η επικείμενη επίσκεψη του Τούρκου Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Αθήνα, πραγματοποιείται σε μια χρονική συγκυρία όπου η Άγκυρα φλερτάρει με τη διεθνή απομόνωση. ΗΠΑ και Βρυξέλλες αποστασιοποιούνται σταδιακά από το αυταρχικό καθεστώς Ερντογάν, οι σχέσεις με το ΝΑΤΟ εκτροχιάζονται, η οικονομία

ταλανίζεται από προβλήματα, τα εσωτερικά σκάνδαλα διογκώνονται και η κουρδική πληγή συνεχίζει να «αιμορραγεί» επικίνδυνα. Την ίδια ώρα, η Άγκυρα βλέπει το ενεργειακό παιχνίδι στην Ανατολική Μεσόγειο να χάνεται από τα χέρια της, αφού όλα τα υπόλοιπα κράτη, Κύπρος, Ελλάδα, Ισραήλ, Λίβανος και Αίγυπτος, σχεδιάζουν την επόμενη μέρα χωρίς αυτή.

Η υπόθεση Ζαράμπ

Το τελευταίο διάστημα, ο Ερντογάν έχει χάσει τον ύπνο του εξαιτίας του σκανδάλου που έχει ξεσπάσει με αφορμή τις μαρτυρίες του Τουρκοϊρανού Ρεζά Ζαράμπ, ο οποίος ουσιαστικά τον «κάρφωσε» ότι είχε εγκρίνει αυτοπροσώπως μια συναλλαγή εκ μέρους της Τεχεράνης, παρακάμπτοντας τις αμερικανικές κυρώσεις σε βάρος του Ιράν. Με αυτά τα δεδομένα, δεν αποκλείεται ο Τούρκος πρόεδρος να κληθεί να καταθέσει για αυτή του την ενέργεια. Από την πλευρά του, ο Ερντογάν χαρακτηρίζει τις διώξεις εναντίον Τούρκων από την αμερικανική δικαιοσύνη ως μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου που αποσκοπεί στον διχασμό της τουρκικής κοινωνίας. Σύμφωνα με τη δική του αντίληψη, τον κατηγορούν για την ανεξάρτητη πολιτική του, την οποία παρεμπιπτόντως επαινεί το άλλο αυταρχικό καθεστώς της Β. Κορέας. Μιλώντας ενώπιον των μελών του ΑΚΡ, ο Τούρκος Πρόεδρος ισχυρίζεται ότι οι ΗΠΑ δρουν στην Τουρκία με τη βοήθεια του κινήματος Γκιουλέν (FETO), που η Άγκυρα αποκαλεί τρομοκρατική Οργάνωση. Επιπλέον, ο Ερντογάν κατήγγειλε ότι η Ουάσινγκτον υποστηρίζει την αυτονομιστική ένοπλη οργάνωση Εργατικό Κόμμα Κουρδιστάν (PKK).

To φάντασμα της CIA

Αναζητώντας αποδιοπομπαίους τράγους για να στοιχειοθετήσει τη «διεθνή συνωμοσία» εναντίον της, η Κυβέρνηση Ερντογάν στοχοποίησε και τη CIA. Συγκεκριμένα, ο Γενικός Εισαγγελέας της Κωνσταντινούπολης εξέδωσε ένταλμα σύλληψης για τον 81χρονο Γκράχαμ Φούλερ, ο οποίος χαρακτηρίστηκε από τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης ως «πρώην υπάλληλος της CIA» ή, πιο προκλητικά, ως «πράκτορας της CIA». Ο Φουλέρ κατηγορήθηκε για «προσπάθεια ανατροπής της κυβέρνησης και της παρεμπόδισης «της αποστολής της Τουρκικής Δημοκρατίας». Με άλλα λόγια, κατηγορήθηκε ότι είχε χέρι στην αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος του Ιουλίου του 2016 εναντίον της κυβέρνησης του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Φουλέρ ήταν πάντα μια αγαπημένη φιγούρα στις άφθονες θεωρίες συνωμοσίας σχετικά με τον ρόλο της CIA στην Τουρκία. Η τουρκική αριστερά τον μίσησε ιδιαιτέρως για την προώθηση του «μετριοπαθούς Ισλάμ» αντί για τον άκαμπτο κοσμικό χαρακτήρα και τα κείμενά του για το κουρδικό ζήτημα έχουν επίσης εκνευρίσει εθνικιστές.

Καταρρέει η οικονομία

Την ίδια ώρα, η οικονομική κατάσταση στην Τουρκία επιδεινώνεται γρήγορα με απρόβλεπτες συνέπειες. Ήδη η χώρα πλήττεται από υψηλό πληθωρισμό, μεγάλα εμπορικά ελλείμματα και απώλεια της αξίας της τουρκικής λίρας. Αναλυτές στο middleeasteye, εκτιμούν πως τώρα, με τη δίκη στις ΗΠΑ αναφορικά με κακομεταχείριση και διαφθορά της Κυβέρνησης ΑΡΚ να βρίσκεται σε εξέλιξη, η κατάσταση επιδεινώνεται και οι επενδυτές θα απομακρύνονται από τη χώρα. Επιπλέον, η δίκη Ζαράμπ θα επηρεάσει τις χρηματοπιστωτικές αγορές της Τουρκίας με δύο τρόπους: ενδεχόμενα πρόστιμα από τον αμερικανικό τραπεζικό τομέα και παράλληλα επιδείνωση των οικονομικών σχέσεων μεταξύ των ΗΠΑ και της Τουρκίας.

Πηγή: Bloomberg

Το κάρφωμα της αντιπολίτευσης

Την προηγούμενη βδομάδα, ο αρχηγός της τουρκικής αξιωματικής αντιπολίτευσης Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου εξόργισε τον Ερντογάν, αφού από το Βήμα της Κοινοβουλευτικής ομάδας του κόμματός του, έδωσε στη δημοσιότητα έγγραφα και αποκάλυψε πληροφορίες που εμπλέκουν συγγενείς και συνεργάτες του Τούρκου Προέδρου να διατηρούν offshore οικονομικές δραστηριότητας και λογαριασμούς στη Νήσο Μαν της Μεγάλης Βρετανίας. Νωρίτερα, ο Ερντογάν προκάλεσε το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) να δώσει αυτά τα στοιχεία στη δημοσιότητα, τονίζοντας ότι είναι πρόθυμος να παραιτηθεί. Η αποκάλυψη που ακολούθησε προκάλεσε νευρικότητα στην Κυβέρνηση, με τον Ερντογάν να μένει εκ νέου εκτεθειμένος.

Το ΝΑΤΟ προειδοποιεί

Μπορεί ο Τούρκος υπουργός Άμυνας της Τουρκίας να ανακοίνωσε στις 11 Νοεμβρίου ότι η πώληση των s-400 από τη Μόσχα έχει συμφωνηθεί, εντούτοις η κίνηση αυτή δεν μπορεί να παραμείνει απαρατήρητη. Αξιωματούχοι του ΝΑΤΟ διαμηνύουν αφενός ότι η κυβέρνηση Ερντογάν είναι ελεύθερη να προμηθεύεται στρατιωτικό εξοπλισμό από οπουδήποτε επιθυμεί, αλλά τόνισαν πως δεν βλέπουν με απόλυτα καθαρό μάτι την απόφασή του να το πράξει από τη Ρωσία. Σε αυτό το πλαίσιο, ο πρόεδρος της στρατιωτικής επιτροπής του ΝΑΤΟ, Petr Pavel, έκανε λόγο πρόσφατα για απροσδιόριστες «συνέπειες εάν η Τουρκία προχωρήσει στην αγορά».

H Ευρώπη απομακρύνεται

Με τη σειρά της, η Ε.Ε. προχώρησε στην αποκοπή κονδυλίων προς την Άγκυρα, γεγονός που αντανακλά το γενικότερο πάγωμα της ενταξιακής διαδικασίας. Ο Τούρκος υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων και επικεφαλής των ενταξιακών διαβουλεύσεων Ομέρ Τσελίκ χαρακτήρισε τη συγκεκριμένη απόφαση της Ε.Ε. ως «τραγωδία». «Οι σχέσεις της Τουρκίας με διάφορα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα υποφέρουν λόγω του αυξανόμενου λαϊκισμού στην Ευρώπη. Υπάρχει μια νεότερη γενιά πολιτικών που επηρεάζονται από τον λαϊκισμό και υιοθετούν απόψεις που έρχονται σε αντίθεση με τις ευρωπαϊκές αξίες στην Ευρώπη. Εν τω μεταξύ, υπάρχει επίσης μια ομάδα μεσήλικων πολιτικών, που αντιλαμβάνονται τη σημασία της Τουρκίας. Η Τουρκία θα μπορούσε να έχει μια καλή συζήτηση με τους δεύτερους, ενώ είναι σχεδόν αδύνατο να υπάρξει μια ποιοτική συζήτηση με τους πρώτους», δήλωσε ο αναπληρωτής Πρόεδρος του ΑΚΡ και πρώην επικεφαλής της τουρκικής αντιπροσωπείας στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης (PACE) Talip Kucukcan.