Ρωσία, Ιράν, Τουρκία, Αζερμπαϊτζάν και Αρμενία συζητούν για συνεργασία

Πενταμερείς διαβουλεύσεις για ζητήματα ασφαλείας και συνεργασίας στην περιοχή του Καυκάσου είχαν στην Τεχεράνη οι Υπουργοί Εξωτερικών Αζερμπαϊτζάν, Τζεϊχούν Μπαϊράμοφ, Αρμενίας Αραράτ Μιρζογιάν, Ιράν, Χοσεΐν Αμίρ Αμπντολαχιάν, Ρωσίας, Σεργκέι Λαβρόφ και Τουρκίας, Χακάν Φιντάν στο πλαίσιο της «Συμβουλευτικής Περιφερειακής Πλατφόρμας 3+3», που προβλέπει και την συμμετοχή της Γεωργίας, η οποία δεν εκπροσωπήθηκε αυτή την φορά.

Στο

κοινό ανακοινωθέν τους, που εξέδωσε η ιρανική πλευρά, οι Υπουργοί υπογράμμισαν «τη σημασία της ανάπτυξης φιλικών σχέσεων μεταξύ των χωρών με βάση τα αμοιβαία συμφέροντα και την καλή γειτονία», καθώς και «την σημασία της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών, του σεβασμού της κυριαρχίας, της πολιτικής ανεξαρτησίας, της εδαφικής ακεραιότητας, του απαραβίαστου των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων, της μη ανάμειξης στις εσωτερικές υποθέσεις, της απαγόρευσης της απειλής ή της χρήσης βίας και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων με βάση όλες τις αρχές του Χάρτη των ΟΗΕ».

Εξέφρασαν, επίσης, την πρόθεση των κυβερνήσεών τους να «ενισχύσουν τις διμερείς και πολυμερείς διαβουλεύσεις και την συνεργασία προκειμένου να εδραιωθεί η διαρκής ειρήνη και η οικονομική ανάπτυξη στην περιοχή», αλλά και την ικανοποίησή τους «για τις συνεχιζόμενες διαδικασίες εξομάλυνσης και ανάπτυξης των σχέσεων μεταξύ όλων των χωρών της περιοχής».

Η συγκεκριμένη διαβούλευση στο σχήμα 3+3 ήταν η πρώτη μετά την επίθεση του Αζερμπαϊτζάν, την απώλεια του Ναγκόρνο Καραμπάχ (Αρτσάχ) από την Αρμενία και τον αναγκαστικό ξεριζωμό περίπου 120.000 Αρμενίων κατοίκων του θύλακα, με τους ηγέτες Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν να εκφράζουν την πρόθεσή τους να υπογράψουν έως το τέλος του χρόνου συνθήκη ειρήνης.

Σχολιάζοντας τις συνομιλίες ,ο Ρώσος Υπουργός Εξωτερικών Σ. Λαβρόφ εξέφρασε ικανοποίηση «για τις διαδικασίες εξομάλυνσης των σχέσεων μεταξύ Αζερμπαϊτζάν και Αρμενίας, Αζερμπαϊτζάν και Ιράν, Αρμενίας και Τουρκίας», τις οποίες υποστηρίζει ενεργά και θα συνεχίσει, όπως είπε, η Ρωσία.

Ερωτηθείς μάλιστα για την διένεξη μεταξύ Ερεβάν και Μπακού είπε ότι «σε γενικές γραμμές η σύγκρουση έχει επιλυθεί. Οι πλευρές συμφώνησαν ότι το Ναγκόρνο Καραμπάχ ανήκει στο Αζερμπαϊτζάν. Αυτό ήταν το κύριο άλυτο ζήτημα». Κατά τον κ. Λαβρόφ «απομένουν πρακτικά βήματα για την πλήρη εξομάλυνση των σχέσεων», τα οποία είναι, πέραν της συνθήκης ειρήνης, η οριοθέτηση των συνόρων και η εγκαθίδρυση μεταφορών και οικονομικών δεσμών χωρίς εμπόδια, διαδικασίες που υποστηρίζονται από τη Μόσχα στο πλαίσιο πολυμερών και διμερών συνεργασιών στις οποίες συμμετέχει.

Αναφερόμενος ειδικότερα στη συμφωνία Ερεβάν και Μπακού «να συστήσουν μια επιτροπή οριοθέτησης [των συνόρων], στις εργασίες της οποίας η ρωσική πλευρά θα συμμετείχε ως σύμβουλος», ο Ρώσος Υπουργός Εξωτερικών δήλωσε ότι «δυστυχώς, η επιτροπή δεν συνεδρίασε για μεγάλο χρονικό διάστημα. Αν και κατά το τελευταίο έτος υπήρξαν (και συνεχίζονται) προσπάθειες από την πλευρά των ΗΠΑ και, κυρίως, της ΕΕ να εμπλακούν στη διαδικασία οριοθέτησης».

«Η Ρωσία δεν είναι αντίθετη σε οποιεσδήποτε επαφές που οι Αρμένιοι και οι Αζέροι θεωρούν χρήσιμες, αλλά οι εμπειρογνώμονες γνωρίζουν πολύ καλά ότι η Ρωσική Ομοσπονδία διαθέτει μόνη της όλα τα απαραίτητα για να συζητήσει και να συμφωνήσει σχετικά με την οριοθέτηση, συμπεριλαμβανομένων των χαρτών που έχουν απομείνει από τη σοβιετική εποχή. Οι εταίροι το κατανοούν αυτό. Δεν προσπαθούμε να το κάνουμε μεγάλο θέμα. Ας δοκιμάσουν την τύχη τους στις Βρυξέλλες, αν έχουν την επιθυμία να το κάνουν. Αλλά είμαστε πάντα έτοιμοι να βοηθήσουμε πραγματικά να ξεκινήσει η πρακτική οριοθέτηση», παρατήρησε ο Σ. Λαβρόφ.

Παραμονές της 2ης αυτής διαβούλευσης στην Τεχεράνη, ρωσικές διπλωματικές πηγές είχαν σχολιάσει αρνητικά την ομιλία του Αρμένιου Πρωθυπουργού Νικόλ Πασινιάν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πριν από μία εβδομάδα, χαρακτηρίζοντας «ανεύθυνα και προκλητικά» τα λεγόμενά του όσον αφορά τις ρωσο-αρμενικές σχέσεις.

«Βλέπουμε πώς η Αρμενία προσπαθεί να μετατραπεί σε Ουκρανία νούμερο τρία (αν υπολογίσουμε τη Μολδαβία ως Ουκρανία νούμερο δύο) και ο Νικόλ Πασινιάν ακολουθεί το μονοπάτι του Βλαντίμιρ Ζελένσκι με βήματα επτά μιλίων», δήλωσε υψηλόβαθμη πηγή στο ρωσικό δίκτυο RT.

Αναφερόμενος προφανώς στη Ρωσία, ο Αρμένιος Πρωθυπουργός είχε δηλώσει ότι «εξωτερικές δυνάμεις προσπαθούν να προκαλέσουν εσωτερική αστάθεια στην δημοκρατία και κατηγόρησε τους "συμμάχους στον τομέα της ασφάλειας" ότι δεν βοηθούν την χώρα και "εκφωνούν ακόμη και εκκλήσεις για αλλαγή εξουσίας"».

Με δηλώσεις του ο Πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν έχει απορρίψει την κριτική Ν. Πασινιάν περί «αδράνειας των ρωσικών ειρηνευτικών δυνάμεων στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ», σημειώνοντας ότι η συμφωνημένη με όλα τα μέρη εντολή τους αφορούσε μόνο στην επιτήρηση της κατάπαυσης πυρός στον θύλακα, που «ο Αρμένιος Πρωθυπουργός αναγνώρισε δύο φορές εγγράφως ως έδαφος του Αζερμπαϊτζάν».

Πηγή: ΚΥΠΕ