Η αναγκαία Δομική Μεταμόρφωση της Ευρωζώνης.

Του Ηλία Καραβόλια, 19/6/12

Πολλές φορές αναγκαζόμαστε να λέμε τα ίδια πράγματα, προκειμένου να φανεί ότι αναλύσαμε τα δρώμενα Όμως , τα απαιτούμενα αυτονόητα και τα βασικά ζητούμενα σε εποχή οικονομικής κρίσης, δεν είναι πάντα κοινώς αποδεκτά.
Πχ, πολλοί επιμένουν ότι αυτό που λέει η Τρόικα είναι σωστό : μπορούμε και πρέπει να αναδιοργανώσουμε Κράτος ,να εισπράξουμε φόρους και κρατικά έσοδα, να περιορίσουμε έλλειμμα, να αυξήσουμε ανταγωνιστικότητα και ΑΕΠ, ώστε να ανακάμψουμε και να ξεπληρώσουμε το χρέος μας. Συμφωνούμε όλοι ότι πρέπει, και πιο συγκεκριμένα έπρεπε να είχαν ήδη γίνει όλα αυτά . Το μεγάλο ερώτημα όμως είναι αν μπορούμε, και ειδικά αν
μπορούμε σήμερα!
Το πρόβλημα της υπερχρέωσης της Ελλάδας και των άλλων χωρών του «Νότου» της Ευρωζώνης επαναφέρει στην επικαιρότητα θεωρητικές αναλύσεις και μια πλούσια βιβλιογραφία σχετικά με τις παγκόσμιες κρίσεις χρέους που χαρακτήρισαν το πρώτο μισό του περασμένου αιώνα. Από τη θεωρία αλλά και την ιστορική εμπειρία είναι εμφανές ότι ‘βιώσιμη τροχιά εθνικού δανεισμού’ έχουμε μόνο όταν ο ρυθμός αύξησης του ονομαστικού Εθνικού εισοδήματος( y ) είναι υψηλότερος από το επιτόκιο του χρέους(i), σταθμισμένο όμως από τον λόγο του χρέους( D) προς το ονομαστικό εθνικό εισόδημα( Y). Δηλαδή ισχύει y ≥ i (D/Y)
Έτσι, σε μια περίπτωση όπου το y είναι πχ 5%, το επιτόκιο είναι πχ 3% και το χρέος είναι πχ 60% του ονομαστικού εθνικού εισοδήματος, τότε έχουμε το 5> 1.8. Το πρόβλημα προκύπτει όταν ο ρυθμός της ανάπτυξης είναι κατώτερος του επιτοκίου. Ότι ισχύει δηλαδή για την Ελλάδα. Σ΄ αυτές τις περιπτώσεις ,η μοναδική βιώσιμη λύση επιτυγχάνεται με μέτρα που εξασφαλίζουν την σταδιακή επαναφορά της οικονομίας σε υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης. Η τρόικα όμως και οι φωστήρες της, είναι υπέρμαχοι της διεθνούς πρακτικής που επικρατεί, και στηρίζεται σε μια κοντόφθαλμη επιβολή μέτρων λιτότητας και είσπραξης τοκοχρεολυσίων , η οποία ακυρώνει την αναπτυξιακή προοπτική και βυθίζει τις οικονομίες σε ένα σπιράλ απαξίωσης πλούτου και αντι-αναπτυξιακού αδιεξόδου.
Η δραματική διαφορά ανάμεσα σε μια αναπτυξιακή προσέγγιση και σε μια πολιτική λιτότητας φαίνεται φυσικά με την εμπειρία της Γερμανίας, αμέσως μετά τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο, οπότε και οι συμμαχικές δυνάμεις επέβαλαν σκληρούς όρους αποπληρωμής του χρέους και καταβολής αποζημιώσεων. Αποτέλεσμα αυτών των μέτρων ήταν υπερπληθωρισμός, μαζική ανεργία και άνοδος του Ναζισμού.
Όταν όμως μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, οι σύμμαχοι ακολούθησαν εντελώς διαφορετική πολιτική, βασισμένη στην αναπτυξιακή προσέγγιση και φυσικά σε αναγκαστικό «κούρεμα» του Γερμανικού χρέους, τότε έδωσαν στην Γερμανία οξυγόνο( εξαιρετικά ευνοϊκούς όρους αποπληρωμής του υπόλοιπου χρέους ) και ουσιαστικά υποστήριξαν την αναπτυξιακή διαδικασία με ρευστότητα και πόρους από το Σχέδιο Μάρσαλ. Αυτή η πολιτική και ο οικονομικός σχεδιασμός με βάση την παροχή ‘οξυγόνου’ στην Οικονομία, είναι η βάση για το λεγόμενο «γερμανικό θαύμα» της μεταπολεμικής περιόδους
Κα