Η Ιστορική συνέντευξη του Αρχιεπισκόπου Α ναστασίου Αλβανίας στον Σταύρο Λυγερό

Στα πλαίσια της 20ης επετείου απ’ την εκλογή του Αρχιεπισκόπου Αναστασίου στο θρόνο της Ορθοδόξου Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Αλβανίας και για να θυμούμαστε τα γεγονότα, αναπαράγουμε την ακόλουθη συνέντευξή του. Το κείμενο είναι απ’ το βιβλίο που πρόσφατα κυκλοφόρησαν οι εκδόσεις Λιβάνη, με τον τίτλο «Στην Αλβανία: Σταυρός και Ανάσταση», ως συλλογή συνεντεύξεων και άρθρων του Αρχιεπισκόπου Αναστασίου στα 20 και πλέον χρόνια.

ΤΙ ΜΟΥ ΕΙΠΕ

Ο ΜΠΕΡΙΣΑ
Συνέντευξη στον Σταύρο Λυγερό,
«Επενδυτής», 31 Ιουλίου – 1 Αυγούστου 1993.
Την εν μέσω συμπληγάδων πορεία της ανασυγκρότησης της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αλβανίας εξιστορεί ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος στην αποκλειστική συνέντευξη του στον «Ε». Ο Αρχιεπίσκοπος αναφέρεται στα τεράστια εμπόδια που εγείρουν στο έργο του οι αλβανικοί εθνικιστικοί κύκλοι αλλά και στις μεγάλες προόδους που έχουν συντελεσθεί. Επίσης αναφέρεται στην απέλαση του Αρχιμανδρίτη Χρυσοστόμου και στην έκκληση του για εκτόνωση της κρίσης που προκάλεσε στις σχέσεις Αθήνας – Τιράνων η παραβίαση κάθε έννοιας νομιμότητας και θρησκευτικών ελευθεριών εκ μέρους των αλβανικών Αρχών.
Μακαριώτατε, από την πρώτη στιγμή που ορισθήκατε από το Οικουμενικό Πατριαρχείο Έξαρχος της Αυτοκεφάλου Ορθοδόξου Εκκλησίας της Αλβανίας , η κυβέρνηση αυτής της χώρας σας αντιμετώπισε τουλάχιστον με δυσπιστία. Πως το ερμηνεύετε αυτό;

«Η δυσπιστία δεν στρεφόταν ειδικά στο πρόσωπο μου, αλλά στο γεγονός ότι ορίσθηκε Πατριαρχικός Έξαρχος στην Αλβανία Έλληνας ιεράρχης. Το θεώρησαν επικύνδυνο για το Αυτοκέφαλο της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Αλβανίας. Από το 1922 είχε γίνει ένας σκληρός αγώνας εναντίον των Ελλήνων ιεραρχών εκ μέρους των εθνικιστικών αλβανικών κύκλων. Με την ανακήρυξη του Αυτοκεφάλου της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Αλβανίας το 1937 από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, ηρέμησαν τα πράγματα. Όμως, δύο χρόνια κατόπιν ήρθε η ιταλική κατοχή, μετά ο Β Παγκόσμιος Πόλεμος, ο θρησκευτικός διωγμός από το κομμουνιστικό κόμμα. Στα 80 χρόνια υπάρξεως του αλβανικού κράτους, ουσιαστικά μόνο δύο χρόνια (1937-1939) οι σχέσεις Οικουμενικού Πατριαρχείου και Αλβανικής Εκκλησίας ήσαν αρμονικές. Για πολλές δεκαετίες καλλιεργήθηκε η αντίληψη ότι εχθρός της Αλβανίας είναι η Ορθόδοξη Ελλάδα. Όταν λοιπόν ακούσθηκε ότι ορίσθηκε Έλληνας ιεράρχης, για να αναδιοργανώσει την Ορθόδοξο Αυτοκέφαλο Εκκλησία της Αλβανίας, πολλοί ανησύχησαν».
Λίγο πριν και κατά της διάρκεια της ενθρονίσεως σας ως Αρχιεπισκόπου Τιράνων και πάσης Αλβανίας, ορισμένοι εθνικιστικοί κύκλοι επιχείρησαν όχι μόνο να αμφισβητήσουν τη νομιμότητα της εκλογής σας, αλλά και να εμποδίσουν την ενθρόνιση, με βίαιο και αυθαίρετο τρόπο. Ποιοι πιστεύετε ότι σχεδίασαν όλα αυτά τα επεισόδια και με ποιόν σκοπό;

«Όταν έγινε η εκλογή μου (24.6.92) ως Αρχιεπισκόπου, καθώς και η εκλογή τριών ακόμη Μητροπολιτών, ζήτησα να δω τον Πρόεδρο Σαλί Μπερίσα. Ο Πρόεδρος, τόσο σε μένα (30.6.92), όσο και στην τριμελή Πατριαρχική Αντιπροσωπεία που τον επισκέφθηκε ευθύς αμέσως (4.7.92), δήλωσε με σαφήνεια ότι δ