Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΓΗΓΕΝΩΝ ΜΑΚΕΔΟΝΩΝ ΣΤΟΥΣ ΕΘΝΙΚΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ

Παπαλαζάρου Ιωάννη

Εκπαιδευτικού

Όταν αναφερόμαστε στην εθνική ταυτότητα ενός τόπου δεν είναι επιτρεπτό να αγνοήσουμε ή να παραβλέψουμε, ότι ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες που τη διαμορφώνουν και την καθιερώνουν είναι η συμπεριφορά των κατοίκων του.

Έτσι  όταν ομιλούμε για  την  ελληνικότητα της  Μακεδονίας, το πρώτο  κριτήριο που  θα πρέπει να λάβουμε  υπ’  όψιν μας  είναι η  συμπεριφορά  των Μακεδόνων, από την εγκατάστασή  τους στον ελλαδικό χώρο μέχρι σήμερα, η θέση και η στάση τους απέναντι στην πορεία του Ελληνικού Έθνους, η συμμετοχή

και η προσφορά τους στους κοινούς αγώνες και στις κοινές εθνικές επιδιώξεις των Ελλήνων.

Από τα αρχαιότατα χρόνια οι Μακεδόνες ένιωθαν ομόγλωσσοι και ομόθρησκοι των Ελλήνων. Στάθηκαν πρόμαχοι του Ελληνισμού όσες φορές χρειάστηκε, θεωρώντας κοινή την τύχη και τα πεπρωμένα τους με αυτά των λοιπών Ελλήνων.  Στα χρόνια των μεγάλων βασιλέων Φιλίππου και Αλεξάνδρου έκαναν πράξη την πανελλήνια ιδέα, το ομόθυμον και ομότροπον απέναντι του προαιώνιου κοινού κινδύνου  και δίκαια χαρακτηρίζονται προασπιστές και αμύντορες της ελευθερίας των Ελλήνων και του ελληνικού πολιτισμού.

Στην  επανάσταση του Γένους για την απελευθέρωση από την οθωμανική δουλεία δεν έμειναν αμέτοχοι οι Μακεδόνες.  Μεταξύ των 7 παλικαριών που συνόδευαν τον Πρωτομάρτυρα της λευτεριάςΡήγα Φεραίο και θανατώθηκαν μαζί του με τον αγριότερο τρόπο στα υπόγεια του Πύργου Νεμπόϊτσα του Βελιγραδίου, ήταν και τρεις νεαροί Μακεδόνες: ο Θεοχάρης Τουρούντζιας από τη Σιάτιστα και τα αδέλφια Γιάννης και Παναγιώτης Εμμανουήλ από την Καστοριά. Παραδόθηκαν από την αυτοκρατορική αστυνομία της Αυστρίας στις τουρκικές αρχές με αντάλλαγμα την ελεύθερη ναυσιπλοΐα στο Δούναβη…! Με τέτοιες επονείδιστες συναλλαγές αντιμετώπιζαν κάποιες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις τη λαχτάρα των υπόδουλων Ελλήνων για λευτεριά…

Και κάτι που είναι ελάχιστα γνωστό: Στο ολοκαύτωμα των Ψαρών, συμμετείχαν  και 1.027 Μακεδόνες εθελοντές πολεμιστές, που έπεσαν στην ολόμαυρη ράχη του νησιού μέχρι και τον τελευταίο.

Από τους πρώτους που μυήθηκαν στη  Φιλική Εταιρεία ήταν ανώτεροι κληρικοί της Μακεδονίας, όπως οι επίσκοποι  Χρύσανθος Σερρών, που καταγόταν από το Γραμματικό της Έδεσσας, Βενιαμίν Κοζάνης και Αρδαμερίου Ιγνάτιος.  Ακολούθησαν διακεκριμένοι Μακεδόνες πρόκριτοι, λόγιοι και οπλαρχηγοί, όπως ο Γ. Λασάνης, ο Ν.Κασομούλης, ο Εμ. Παππάς, ο Γ. Ολύμπιος, ο Γ. Φαρμάκης, οΚαρατάσος, ο Ζαφειράκης και ο συντοπίτης μας πολέμαρχος του 1821 Αγγελής Γάτσος από τους Σαρακηνούς.

Οι  περισσότεροι απ’αυτούς, αφού αγωνίστηκαν στις εξεγέρσεις της Νάουσας, της Χαλκιδικής και του Ολύμπου, μετά από την αποτυχία των κινημάτων αυτών, κατέφυγαν με τους άνδρες τους  στη Νότια Ελλάδα όπου συνέχισαν να αγωνίζονται στο πλευρό των υπόλοιπων Ελλήνων, με τον Κολοκοτρώνη, τον Καραϊσκάκη και τον Υψηλάντη.  Κανείς δεν τους το ζήτησε, κανείς δεν τους το επέβαλε.  Το ένιωσαν ως καθήκον και ως υποχρέωση προς τους λοιπούς Έλληνες αδελφούς.

Ο Αγγελής Γάτσος έχασε στο ολοκαύτ