Η βία είναι η βάση του ολοκληρωτισμού. Και ο ολοκληρωτισμός δεν έχει πλευρά και παράταξη.

Στην παρούσα φάση φαίνεται σαν να έχουμε χάσει την ικανότητα να βγάζουμε συμπεράσματα από την ιστορία των επαναστάσεων, διότι έχουμε φθάσει ως κοινωνία πια στο σημείο εκείνο στο οποίο μάλλον δεν θέλουμε να διδαχθούμε τίποτε και από πουθενά. Εχουμε ήδη αρχίσει και μπαίνουμε πια σε αυτό το στάδιο, κατά το οποίο, όπως περιέγραψε και κάποτε ο Θουκυδίδης, ο μ@λ@κ@ς περνάει για ωραίος. Οχι βέβαια ακριβώς με τα λόγια αυτά.

Στην παρούσα φάση λοιπόν, μάλλον δεν έχουμε να διδαχθούμε κάτι από την ιστορία των επαναστάσεων.

Νομίζω κι από την ιστορία γενικώτερα. Ισως ακούγεται πικρό, αλλά είναι κι αυτό μια εκτίμηση.

Στις μέρες μας περισσεύει η άγνοια, η οργή, ο φόβος και η απελπισία. Μα κυρίως η οργή. Αυτή η τεράστια οργή που είναι πάντα το προϊόν της αδικίας, των προσβολών και του άδικου εξευτελισμού. Και φυσικά και της προπαγάνδας.

Και τελικά αυτή η οργή κι ο φόβος γίνεται η στέρεη βάση πάνω στην οποία χτίζονται λογής και λογής ολοκληρωτισμοί.

Διότι η οργή και όλα μαζί τα υπόλοιπα είναι οι γονείς της βίας και της αφροσύνης. Βάζουν βέβαια και το χεράκι τους διάφορες και ποικίλες προπαγάνδες. Που στην δική μας περίπτωση προετοιμάστηκαν επιστημονικά και μεθοδικά για δεκαετίες. Και που φαίνεται να κόστισαν και πολύ χρήμα. Μια και οι “προοδευτικοί” επιστήμονες, καλλιτέχνες και διανοούμενοι, είχαν πάντα υψηλό κασέ. Από την εποχή του Βολταίρου ακόμα.

Για παράδειγμα, σχετικά με την βία και την αφροσύνη, ο (mad Max) Ροβεσπιέρος ήταν κάποιος που προέβλεψε την δικατορία και μάλιστα ήταν και αντίθετός της, πολύ καιρό πριν συμβεί στην γαλλική επανάσταση αυτή η δικτατορία. Προέβλεψε την δικτατορία καιρό πριν “βρεθεί στην ανάγκη” να την εφαρμόσει ο ίδιος. Για το καλό των συμπατριωτών του φυσικά.

Ο φανατικός Ροβεσπιέρος είχε το αντιεπαναστατό-μετρο στο χέρι, όπως μερικοί “προοδευτικοί” σήμερα έχουν το φασιστό-μετρο και το ρατσιστό-μετρο στο χέρι.

Και με αυτό το δαιμόνιο εργαλείο ανακάλυπτε τους κρυμμένους αντεπαναστάτες και αριστοκρατό-φρονες, και όσους ακόμα πήγαιναν ενάντια στην επαναστατική αρετή που γύρευε να εφαρμόσει. Και τους έκοβε τα κεφάλια. Προς όφελος του συνόλου. Και προς τέρψιν του.

Μέχρι που στο δραματικό φινάλε της ιστορίας του, το ίδιο αυτό εργαλείο έκοψε και το δικό του κεφάλι.

Τελικά οι ένοπλες και αιματηρές επαναστάσεις ακολουθούν τυπικά το ίδιο θλιβερό μοτίβο: Σε κάποια φάση, ίσως και την τελική, επικρατεί η βιαιότερη και αιματηρότερη μερίδα, η οποία τελικά εγκαθιδρύει ένα καθεστώς, τις πιο πολλές φορές, όμοιο και χειρότερο από κείνο που είχε ανατρέψει.

Και ξανά ο λαός στον ζυγό. Να δουλεύει και να τους τρεφει όλους πάλι. Ο λαός που όλοι του τάζουνε δημοκρατία, όλοι μα όλοι δεξιοί και αριστεροί, και όλοι του την αρνούνται.

Η αδικία λοιπόν, ο φόβος και η απελπισία, μαζί με την άγνοια και την προπαγάνδα, οδηγούν στην οργή. Που χτίζει ολοκληρωτισμούς. Κάθε πλευράς. Παρότι, όπως νομίζουν ορισμένοι “που κοιμούνται απ’ αυτό το πλευρό”, πως ο ολοκληρωτισμός έχει πλευρά. Δεν έχει. Είναι ολοκληρ