Κρίση πιστωτών ή κρίση χρεωστών;

Από τον Πόρτα – Πόρτα
Α.
Οι συνέπειες της προφανούς λύσης
- Μια και οι πιστωτές που κινδυνεύουν είναι οι νηφάλιοι Γερμανοί
που ξοδεύουν λίγο και αποταμιεύουν πολύ, που πληρώνουν φόρους, δεν δανείζονται και
που δεν μαγειρεύουν τα στατιστικά τους στοιχεία, οι Έλληνες θα πρέπει να εργάζονται
περισσότερο και να ξοδεύουν λιγότερο. Αυτό θα επιτρέψει στην Ελλάδα να αποπληρώσει
το χρέος της στο ακέραιο και να προστατεύσει τους ενάρετους

Γερμανούς από την υποχρέωση να
παρέχουν στήριξη στους Έλληνες τζαμπατζήδες.
- Αλλά οι Έλληνες εργάζονται ήδη κατά μέσο όρο 1.900 ώρες το χρόνο, που είναι το
υψηλότερο ετήσιο φόρτος εργασίας στην ΕΕ (μπροστά από τους Ισπανούς, που
χτυπάνε 1,800 ώρες εργασίας το χρόνο). Αυτό καθιστά δύσκολο την αύξηση του χρόνου
εργασίας και συνεπώς δύσκολο το εγχείρημα ότι πρέπει να «αποφασίσουν» να
αυξήσουν το εισόδημά τους.
- Η μόνη λύση, λοιπόν, είναι ότι θα πρέπει να καταναλώνουν λιγότερο ώστε να μπορούν να αποταμιεύσουν
μεγαλύτερο ποσοστό των εισοδημάτων τους και να πληρώνουν περισσότερους φόρους ώστε να παρέχουν
ευρώ για την αποπληρωμή των ξένων πιστωτών.
- Αλλά εδώ είναι το κύριο σημείο της θεωρίας του Τζον Μέυναρντ Κέυνς:
αυτό μπορεί να συμβεί μόνο εάν το εισόδημα παραμείνει το ίδιο.
Και καθώς οι Έλληνες δεν μπορούν να πουλήσουν περισσότερα προϊόντα στους
εαυτούς τους εάν καταναλώνουν λιγότερο, αυτό μπορεί να συμβεί μόνο εάν η Ελλάδα
καταφέρει να πουλήσει περισσότερα στους ξένους από ότι τους πληρώνει για την
εξυπηρέτηση του χρέους. Εάν αυτό δεν συμβεί, η ζήτηση θα μειωθεί, η ανεργία θα
αυξηθεί και το χρέος θα συνεχίσει να διογκώνεται. Πραγματικά, δεν υπάρχει εγγύηση ότι
το ποσοστό αποταμίευσης θα αυξηθεί καθώς το εισόδημα θα μπορούσε να μειωθεί
γρηγορότερα εάν η εξωτερική ζήτηση δεν ήταν επαρκώς υψηλή. Και αυτό είναι μάλλον
απίθανο να συμβεί εάν οι Γερμανοί συνεχίσουν να συμπεριφέρονται σαν Γερμανοί και
καταναλώνουν λίγο.

Β.
Εξετάστε τις πολιτικές που εισήγαγε η γερμανική κυβέρνηση μετά την επανένωση το
1990 (βλέπε Kregel 1999). Η αύξηση των μισθών περιορίστηκε σε χαμηλότερο επίπεδο
από την αύξηση της παραγωγικότητας και το κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος
μειώθηκε. Ο πληθωρισμός έπεσε σε χαμηλότερα επίπεδα απ’ ότι στην υπόλοιπη
ευρωζώνη, προκαλώντας ουσιαστικά μια υποτίμηση στις γερμανικές εξαγωγές. Αυτό
ισοδυναμεί με μια έμμεση επιδότηση για τα κέρδη των εξαγωγέων και τις εξαγωγικές
πωλήσεις και με φόρο στην κατανάλωση. Ενώπιον του χαμηλού πληθωρισμού που
επικρατεί γενικά στην ΕΕ, τα επιτόκια που καθορίζονται από την ΕΚΤ με βάση τον μέσο
όρο του ποσοστού του πληθωρισμού της ευρωχώρας παράγουν ουσιαστικά υψηλά
πραγματικά επιτόκια που κατά συνέπεια επιβραβεύουν περαιτέρω την αποταμίευση. Ως
αποτέλεσμα αυτών των πολιτικών, το δημόσιο έλλειμμα της Γερμανίας μειώθηκε (καθώς
μειώθηκαν τα έξοδα για την ενοποίηση) και το πλεόνασμα του ισοζυγίου των εξωτερικών
συναλλ