Το Αίνιγμα της Τουρκίας

Ερμηνευτική προσέγγιση στην εξωτερική πολιτική της γείτονας

του Γεωργίου Κ. Τασούδη

Από την πρώτη στιγμή που εκδόθηκε στη χώρα μας, κατόπιν καίριας πρωτοβουλίας των εκδόσεων «Ποιότητα» και του διεθνολόγου Παναγιώτη Ήφαιστου, το περίφημο «Στρατηγικό Βάθος», πολύ μελάνι έχει χυθεί και πολλά έχουν ειπωθεί –κι όχι αδίκως-, για το «φαινόμενο» Νταβούτογλου και τη γενικότερη κοσμοθεωρία του.

Επειδή τα λεγόμενα του εξακολουθούν να είναι επίκαιρα και επικινδύνως ενδιαφέροντα για την Ελλάδα καθώς και γιατί η επανάληψη

είναι η μητέρα της μάθησης, κρίναμε σκόπιμο να επανέλθουμε ενσκήπτοντας εκ νέου στην περίπτωση του διανοούμενου και υπουργού εξωτερικών της Τουρκίας, αλλά και της γενικότερης ακολουθούμενης τουρκικής πολιτικής όπως αυτή εκφράζεται και διαμορφώνεται μέσω του κυβερνώντος κόμματος ΑΚΡ. Παρακολουθώντας την πορεία και τις απόψεις του, έτσι όπως αυτές εκφράζονται στις διάφορες τοποθετήσεις του, αλλά και έχουν αποτυπωθεί στο βιβλίο του «Το Στρατηγικό Βάθος Η Διεθνής Θέση της Τουρκίας» (Ποιότητα 2010, μετάφραση : Νικόλαος Ραπτόπουλος, επιστημονική επιμέλεια : Νεοκλής Σαρρής), γινόμαστε μάρτυρες πλείστων ειλικρινέστατων και εξαιρετικής σημασίας εξομολογήσεων.

Δίχως χρονοτριβή ας περάσουμε στο δια ταύτα. Ο κ. Νταβούτογλου, μεταξύ πολλών άλλων, υποστηρίζει μιαν άκρως ενδιαφέρουσα και συνάμα επικίνδυνη για την Ελλάδα άποψη, η οποία παραφρασμένη, αλλά όχι εκπτωτική ή αλλοιωμένη, αναφέρει ότι ένας από τους βραχυπρόθεσμους στόχους της Τουρκίας είναι η δημιουργία ενός διεθνούς νομικού πλαισίου, που θα θέσει υπό την προστασία του, όλες τις τουρκικές και μουσουλμανικές μειονότητες σε όλα τα Βαλκάνια καθώς και η επιδίωξη εξασφάλισης εγγυήσεων, που θα της παρέχουν το δικαίωμα παρέμβασης σε αυτές, με βάση το “πετυχημένο παράδειγμα της Κύπρου”1. Η τουρκική τακτική χρησιμοποίησης του τουρκοκυπριακού στοιχείου σαν «στρατηγική μειονότητα» για την προώθηση των επεκτατικών της βλέψεων στον χώρο της Ανατολικής Μεσογείου2, εφαρμόζεται ή επιχειρείται συστηματικά να εφαρμοστεί και σε άλλους γεωγραφικούς χώρους, μεταξύ των οποίων η Δυτική Θράκη και η Δωδεκάνησος, με πολυποίκιλους τρόπους οι οποίοι θα αναφερθούν στην πορεία.

Αντιπαραβάλλοντας όμως, την επίμαχη άποψη Νταβούτογλου με το γενικότερο τουρκικό δόγμα της εποχής -το οποίο παραδόξως εκφράζεται εκ χειλέων του ιδίου και αλήθεια είναι πως στο αρχικό του άκουσμα δημιουργεί ευαρέστηση – και το οποίο μιλάει για «μηδενικά προβλήματα με τους γείτονές μας», αυτόχρημα ανταμώνουμε μια αντίφαση και απορία για τη δυνατότητα συνύπαρξης δύο τόσο εκ διαμέτρου αντίθετων πολιτικών. Η λύση της αντίφασης απλοποιείται εφόσον θεαθεί υπό την εξής, διόλου αυθαίρετη, οπτική: κανένα πρόβλημα με τους γείτονές μας, αρκεί να μην αμφισβητούνται τα κατά τόπους ενδιαφέροντος και σχετιζόμενα με τις κατ’ αυτούς «τουρκικές» μειονότητες της διασποράς καθώς και με τα οικονομικά, πολιτικά ή οποιαδήποτε άλλα εγκατεστημένα ή εφευρεθέντα, συμφέροντα της μητέρας Τουρκίας.

Αποτελεί πάγια και διαχρονική τακτική της Άγκυρα