Αφιέρωμα: Ο Ελληνοαμερικανός που αποκάλυψε τον Μάντοφ

Το πρωί της 4ης Φεβρουαρίου του 2009 ο ελληνοαμερικανός χρηματιστής Χάρι Μαρκόπολος σηκώθηκε νωρίς και σε πλήρη ένταση. Σιδέρωσε το παντελόνι του κοστουμιού του για να είναι σίγουρος ότι η...
τσάκιση θα είναι κοφτή. Ξημέρωνε η σημαντικότερη ημέρα της ζωής του. Θα κατέθετε στο Καπιτώλιο σε μια Υποεπιτροπή της Βουλής των Αντιπροσώπων για το σκάνδαλο Μάντοφ. Λίγο προτού μπει στην αίθουσα πήγε στις ανδρικές τουαλέτες, κοίταξε στον καθρέφτη και είπε: «Αυτή τη φορά θα τα ακούσουν. Επί οκτώ χρόνια μού συμπεριφέρθηκαν σαν να ήμουν το χαλάκι στην είσοδο της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (ΕΚ). Αυτοί οι άνθρωποι μoύ έκαναν τη ζωή κόλαση και θα τους το ανταποδώσω διπλά. Θα τους ισοπεδώσω, δεν θα μπορέσουν να ορθοποδήσουν. Θα τους κατατροπώσω, θα μιλήσω με ονόματα».

Αυτός ο νέος άνδρας δεν ήταν τυχαία εξοργισμένος. Είχε αποκαλύψει το μεγαλύτερο σκάνδαλο της αγοράς, την πυραμίδα του Μπέρνι Μάντοφ, με την οποία χιλιάδες άνθρωποι έχασαν 50 δισ. δολάρια σε όλο τον κόσμο. Επί οκτώ χρόνια η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς αγνοούσε τις πέντε έγγραφες αναφορές του, παρ΄ όλο που τα στοιχεία τα οποία παρέθετε ήταν συντριπτικά. Δύο άρθρα σε έγκυρα περιοδικά πέρασαν απαρατήρητα. Η αναφορά του στον γενικό εισαγγελέα Ελιοτ Σπίτσερ πετάχτηκε στον κάλαθο των αχρήστων. Ο ίδιος έχασε τη δουλειά του, έζησε με τον φόβο της αντεκδίκησης από τα σκοτεινά κυκλώματα που προστάτευαν τον Μάντοφ, απογοητεύθηκε, και σκέφτηκε τα χειρότερα πράγματα. Σε ένα πράγμα δεν υποχώρησε ποτέ, στη βεβαιότητά του ότι είχε ανακαλύψει τη μεγαλύτερη μεταπολεμική απάτη στη χρηματοπιστωτική και χρηματιστηριακή αγορά των ΗΠΑ.

Το 1999 ο Χάρι Μαρκόπολος, Ελληνας τρίτης γενιάς από την Πενσιλβάνια, δούλευε σε μικρή χρηματιστηριακή εταιρεία, τη Rampart. Οντας πολύ καλός στα μαθηματικά έμαθε να τα χειρίζεται δεξιοτεχνικά, χωρίς να ξεχνάει ότι οι αριθμοί από μόνοι τους έχουν μια λογική, πίσω τους όμως υπάρχει ένας βασικός παράγων που λέγεται άνθρωπος. Οι ίδιοι οι αριθμοί δεν μπορούν να πουν ψέματα, αλλά οι άνθρωποι μπορούν. Ψάχνοντας να φτιάξει ένα προϊόν, ένα hedge fund (επενδυτικό κεφάλαιο αντιστάθμισης κινδύνων) για την εταιρεία του, που θα έδινε ταυτόχρονα καλές αποδόσεις και σιγουριά έπεσε πάνω στο hedge fund του μεγιστάνα Μπέρνι Μάντοφ. Μελετώντας το, παρατήρησε ότι έδινε εξωφρενικά καλές αποδόσεις ανεξαρτήτως τού αν η αγορά έπεφτε ή ανέβαινε και ότι οι πράξεις του, με το πρόσχημα ότι είναι εξωχρηματιστηριακές, δεν αναφέρονταν πουθενά. Κανένας δεν τις ήλεγχε. Και άρχισε να το ψάχνει.

Επάγγελμα: Πληροφοριοδότης

Ο Χάρι Μαρκόπολος,
ενώ καταθέτει στην
επιτροπή του Κογκρέσου Ο Χάρι Μαρκόπολος μαζί με ομάδα φίλων του, τους χρηματιστές Φρανκ Κέισι, Νιλ Τσέλο και Μάικ Οκραντ, δημοσιογράφο, ανακάλυψαν την απάτη του Μάντοφ το 1999. Προέβησαν σε διαβήματα, αναφορές, καταγγελίες, «αλλά κανείς δεν ήθελε να ακούσει». Κανείς δεν πίστευε ότι ο Μάντοφ, που διετέλεσε και πρόεδρος του χρηματιστηρίου μετοχών υψηλής τεχνολογίας Νasdaq ήταν απατεώνας, ένα πέπλο σιωπής τον κάλυπτε. Αυτό