Χολολιθίαση και παθήσεις χοληδόχου κύστεως

Χολή ονομάζεται το πράσινο υγρό που παράγεται από το ήπαρ (σηκώτι) και χρησιμεύει για να χωνεύουμε τις λιπαρές τροφές.

Η χολή χύνεται από το ήπαρ προς το έντερο μέσα από ένα σωλήνα που λέγεται χοληδόχος πόρος. Στο πλάϊ του ο χοληδόχος πόρος συγκοινωνεί δια μέσου ενός άλλου σωλήνος, του κυστικύ πόρου, με την χοληδόχο κύστη, όπου και αποθηκεύεται η χολή. Η χοληδόχος κύστη είναι απλά κολλημένη στο ήπαρ αλλά δεν συγκοινωνεί με αυτό απευθείας.

Όταν τρώμε η χοληδόχος κύστη συσπάται και αδειάζει τη χολή στον κυστικό πόρο κι από κει στο χοληδόχο πόρο και στο έντερο. Όταν αφαιρείται η χοληδόχος

κύστη, κόβεται μόνο ο κυστικός πόρος και έτσι δεν επηρεάζεται η ροή της χολής και η λειτουργία της πέψης. Το ήπαρ συνεχίζει να παράγει και να προωθεί κανονικά τη χολή προς το έντερο, μόνο που δεν την αποθηκεύει πια στη χοληδόχο κύστη. Συνεπώς μπορεί κανείς να ζει κανονικά και χωρίς χοληδόχο κύστη.

Οι λίθοι (πέτρες) στη χοληδόχο κύστη εμφανίζονται στο 30% των ανθρώπων, σε κάθε ηλικία και φύλο. Είναι όμως συχνότερες σε γυναίκες, παχύσαρκες, πολυτόκους, ηλικίας γύρω στα 50. Η καλύτερη μέθοδος εξέτασης για χολολιθίαση είναι το υπερηχογράφημα. Συνήθως οι λίθοι δεν προκαλούν πόνο, γιαυτό και συχνά βρίσκονται τυχαία σε εξέταση που γίνεται για κάποιον άλλο λόγο. Όταν διαγιγνώσκεται χολολιθίαση πρέπει να συνιστάται στους ασθενείς να προγραμματισθούν για χολοκυστεκτομή σε μικρό χρονικό διάστημα.

Η επέμβαση είναι σήμερα εύκολη χάρη στη λαπαροσκοπική μέθοδο που έχει διαδοθεί ευρέως και αποτελεί μεγάλη πρόοδο της χειρουργικής. Η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή γίνεται με 4 μικρές τρυπούλες στο κοιλιακό τοίχωμα, μέσα από τις οποίες εισάγονται 3 ειδικά εργαλεία και μια λεπτή κάμερα που τα χειρίζονται δύο χειρουργοί. Αφαιρούν τη χοληδόχο κύστη βλέποντας τις κινήσεις τους σε μια τηλεόραση.

Αν η χολολιθίαση αφεθεί χωρίς θεραπεία, κάποτε- κανείς δεν ξέρει πότε- μπορεί να οδηγήσει σε οξεία χολοκυστίτιδα. Τότε οι πέτρες προκαλούν φλεγμονή στη χοληδόχο κύστη, ο ασθενής εμφανίζει πόνο ψηλά στην κοιλιά, στο κέντρο ή προς τα δεξιά κάτω από τα πλευρά (επιγάστριο ή δεξιό υποχόνδριο). Ο πόνος μπορεί να αντανακλά και στην πλάτη δεξιά. Προοδευτικά παρουσιάζεται ναυτία, έμετος και πυρετός. Στην περίπτωση αυτή απαιτείται κάλυψη του ασθενούς με αντιβιοτικά και επείγουσα επέμβαση για αφαίρεση της χοληδόχου κύστεως (χολοκυστεκτομή). Τότε η επέμβαση είναι πολύ πιο δύσκολη και μπορεί να απαιτηθεί κανονική χειρουργική τομή αντί της λαπαροσκόπησης. Βαρειά χολοκυστίτιδα μπορεί να οδηγήσει στο θάνατο και πολλοί διάσημοι έχουν χαθεί έτσι. Είναι 100 φορές προτιμότερη από κάθε άποψη, μια προγραμματισμένη λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή, παρά μια επείγουσα χολοκυστεκτομή σε οξεία χολοκυστίτιδα.

Άλλη συχνή επιπλοκή της χολολιθιάσεως είναι ο αποφρακτικός ίκτερος. Συμβαίνει όταν μικρές πέτρες από τη χοληδόχο κύστη κατεβούν μέσα από το χοληδόχο πόρο, το σωληνάκι που φυσιολογικά φέρνει τη χολή στο έντερο (δωδεκαδάκτυλο) και το φράξουν. Τότε η χολή αντί να χυθεί στο έντερο γυρίζει π