Δυστυχώς επαττίσαμεν!!!

Δυστυχώς επαττίσαμεν

Η φράση «Δυστυχώς επτωχεύσαμεν» ή στην κυπριακή «επαττίσαμεν» αποδίδεται στον Έλληνα πρωθυπουργό Χαρίλαο Τρικούπη κατά την ομιλία του στην ελληνική βουλή τον Δεκέμβριο του 1893. Η φράση αυτή λέχθηκε μετά από την αδυναμία της Ελλάδας να αποπληρώσει το δημόσιο της χρέος. Η τότε κυβέρνηση κήρυξε πτώχευση

η οποία επέφερε την επιβολή του Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου σε βάρος της Ελλάδας.

Η κρατική χρεοκοπία ή πτώχευση ενός κράτους είναι η κατάσταση στην οποία περιέρχεται το κράτος όταν αδυνατεί να ανταποκριθεί στις οικονομικές του υποχρεώσεις.

Συνήθης αιτία της χρεοκοπίας είναι η κατάσταση όπου οι κρατικές δαπάνες είναι πολύ μεγαλύτερες των φορολογικών εσόδων ενώ ο εξωτερικός δανεισμός είναι αδύνατος, όπως και η έκδοση χαρτονομίσματος.

Στην περίπτωση της Κύπρου είναι αδύνατη η έκδοση χαρτονομίσματος και ο αποκλεισμός από τις αγορές ομολόγων μάς έχει αφήσει μόνο μια εναλλακτική μέθοδο, τον διακρατικό δανεισμό. Κάτι που μέχρι σήμερα δεν έχει αποδώσει τα αναμενόμενα από πλευράς κράτους.

Αυτό το άρθρο θα επιχειρήσει να εξηγήσει γιατί φθάσαμε στο παρά πέντε της στάσης πληρωμών και κατά συνέπεια μιας προδιαγεγραμμένης πτώχευσης.

1. ΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΝΕΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Με την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωζώνη και την αυτόματη υιοθέτηση ενός κοινού νομίσματος, του ευρώ, αυτόματα έχουμε παραδώσει την ευχέρεια ενάσκησης νομισματικής πολιτικής στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Με απλά λόγια η Κύπρος δεν μπορεί πλέον να θέτει το ύψος του επιτοκίου στο επίπεδο που η ίδια επιθυμεί αλλά ούτε και να εκδίδει χαρτονομίσματα. Η Κύπρος μετέχει στο Διοικητικό Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

2. Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΟΙΚΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

Τα κράτη έχουν την ευχέρεια να απευθύνονται στις αγορές εκδίδοντας ομόλογα σε επενδυτές σ’ όλες τις χώρες του κόσμου. Επομένως είναι πάρα πολύ σημαντικός ο ρόλος των οίκων αξιολόγησης στο να προσφέρουν σε υποψήφιους επενδυτές διεξοδική ανάλυση για τις προοπτικές των οικονομιών. Όσο καλύτερη είναι η αξιολόγηση για το συγκεκριμένο κράτος τόσο χαμηλότερο είναι το κόστος δανεισμού για τη χώρα. Αντίθετα κακή αξιολόγηση σημαίνει υψηλότερο κόστος δανεισμού και στην ουσία αποκλεισμός από τις αγορές ομολόγων.

3. ΗΤΑΝ Ο ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΣ ΜΑΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΓΟΡΕΣ ΠΡΟΒΛΕΨΙΜΟΣ;

Οι προειδοποιήσεις από τους οίκους αξιολόγησης άρχισαν να γίνονται από το 2009 όταν μας είχαν υποδείξει ότι η κυπριακή οικονομία χρειαζόταν διαθρωτικές αλλαγές. Η κυβέρνηση κωλυσιέργησε να λάβει μέτρα (ακόμη και σήμερα η κυβέρνηση αρνείται να λάβει ουσιαστικά μέτρα για να διορθώσει τα δομικά προβλήματα της οικονομίας) μέχρι που οι οίκοι αξιολόγησης υποβάθμισαν την κυπριακή οικονομία.

Σαν αποτέλεσμα το κόστος δανεισμού ανέβηκε τον Μάιο του 2011 στο 17%, κάτι που σήμαινε και τον αποκλεισμό μας από τις αγορές ομολόγων. Αν και οι προειδοποιήσεις για περαιτέρω υποβαθμίσεις συνεχίζονταν η κυβέρνηση κατόπιν συνεννόησης με τα συνδικάτα δεν έλαβε κανένα ουσιαστικό μέτρο για πραγματική μείωση των δημοσίων δαπανών.

4