Η Κομισιόν εγκαινιάζει το «Ευρωπαϊκό έτος των πολιτών» 2013

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα εγκαινιάσει στις 10 Ιανουαρίου, σε συνεργασία με την Ιρλανδική Προεδρία, το «Ευρωπαϊκό έτος των πολιτών» 2013. Τα εγκαίνια θα γίνουν από τον Πρόεδρο Μπαρόζο και τον Ιρλανδό Πρωθυπουργό Έντα Κένι στη Rotunda του Δημαρχείου του Δουβλίνου, ενώ πάνω από 200 Ιρλανδοί πολίτες θα συμμετάσχουν σε μια ανοιχτή συζήτηση με ηγέτες της Ευρώπης για το μέλλον της ΕΕ.

«Χρειαζόμαστε την άμεση συμμετοχή των πολιτών για την οικοδόμηση μιας ισχυρότερης Ένωσης με μεγαλύτερο πολιτικό

βάρος και για το λόγο αυτόν το 2013 είναι το Ευρωπαϊκό Έτος των πολιτών – ένα έτος αφιερωμένο στους πολίτες και τα δικαιώματά τους, δήλωσε η Αντιπρόεδρος της Κομισιόν αρμόδια για θέματα δικαιοσύνης Βιβιάν Ρέντινγκ. «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θέλει να βοηθήσει τους πολίτες να κατανοήσουν πώς μπορούν να ωφεληθούν άμεσα από τα δικαιώματά τους και να ακούσει τις απόψεις τους σχετικά με την πορεία της Ευρώπης, πρέπει να δοθεί η δυνατότητα στους Ευρωπαίους πολίτες να εκφράσουν τις ανησυχίες τους και να προετοιμάσουν το έδαφος για τις μελλοντικές ευρωπαϊκές εκλογές», ανέφερε η κ. Ρέντινγκ, προσθέτοντας ότι είναι καιρός να αναλάβουμε όλοι την ευθύνη για το κοινό μας μέλλον.

Προκειμένου να σηματοδοτηθεί το «Ευρωπαϊκό έτος των πολιτών 2013», θα διοργανωθούν, σε ολόκληρη την Ένωση, πλήθος εκδηλώσεων, συνεδρίων και σεμιναρίων, σε ενωσιακό, εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο.

Η Κομισιόν σκοπεύει επίσης να ενισχύσει, αφενός, την προβολή των πολυγλωσσικών δικτυακών πυλών «Europe Direct» και «Your Europe», οι οποίες θεωρούνται βασικά στοιχεία του μονοαπευθυντικού συστήματος πληροφόρησης σχετικά με τα δικαιώματα των πολιτών της Ένωσης, και, αφετέρου, το ρόλο και την προβολή των μηχανισμών επίλυσης προβλημάτων, όπως είναι το SOLVIT, έτσι ώστε να μπορούν οι πολίτες της Ένωσης να αξιοποιούν και να διεκδικούν καλύτερα τα δικαιώματά τους.

Καθ’ όλη τη διάρκεια του 2013, η κ. Ρέντινγκ και άλλοι Επίτροποι της ΕΕ θα ενώσουν τις δυνάμεις τους με εθνικούς και τοπικούς πολιτικούς για τη διεξαγωγή συζητήσεων με πολίτες σε ολόκληρη την Ευρώπη – να τους ακούσουν και να απαντήσουν στις ερωτήσεις τους.

Πολύ περισσότερες συζητήσεις θα διεξαχθούν σε ευρωπαϊκούς δήμους το 2013, ενώ οι πολιτικοί υπεύθυνοι για την λήψη αποφάσεων θα συμμετέχουν σε συζητήσεις με πολίτες από όλα τα κοινωνικά στρώματα σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Για να προετοιμάσει το έδαφος για το Ευρωπαϊκό Έτος, η Επιτροπή διεξήγαγε ευρεία δημόσια διαβούλευση από τις 9 Μαΐου έως τις 9 Σεπτεμβρίου 2012, ρωτώντας τους πολίτες τι προβλήματα αντιμετώπισαν κατά την άσκηση των δικαιωμάτων τους ως πολίτες της ΕΕ. Όσοι απάντησαν κατέστησαν σαφές ότι επιθυμούν να διατηρήσουν τα δικαιώματά τους που απορρέουν από την ΕΕ – κυρίως το δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας και τα πολιτικά δικαιώματα. Θα ήθελαν να δουν έναν γνήσιο ευρωπαϊκό χώρο στον οποίο να μπορούν να διαβιούν, να εργάζονται, να κινούνται, να σπουδάζουν και να ψωνίζουν χωρίς να αντιμετωπίζουν γραφειοκρατία ή διακρίσεις. Αλλά τόνισαν επίσης ότι πρέπει να γίνουν ακόμη πολλά. Υπογράμμισαν διάφορα προβλήματα, ιδίως όσον αφορά το σεβασμό των δικαιωμάτων ΕΕ σε τοπικό επίπεδο – θέματα τα οποία θα εξετάσει η Επιτροπή στην προσεχή έκθεση για την Ιθαγένεια της ΕΕ, που προγραμματίζεται για το 2013.

Χάρις την ιθαγένεια της ΕΕ – η οποία δεν αντικαθιστά την εθνική ιθαγένεια, αλλά την συμπληρώνει – όλοι οι πολίτες των 27 κρατών μελών της ΕΕ διαθέτουν μια σειρά πρόσθετων δικαιωμάτων ως πολίτες της ΕΕ. Τα δικαιώματα αυτά περιλαμβάνουν το δικαίωμα του εκλέγειν και του εκλέγεσθαι σε τοπικές και ευρωπαϊκές εκλογές στο κράτος μέλος της ΕΕ στο οποίο κατοικούν, το δικαίωμα στην προξενική προστασία στο εξωτερικό υπό τους ίδιους όρους με τους υπηκόους, το δικαίωμα αναφοράς προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το δικαίωμα υποβολής καταγγελίας στον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή ή, από το 2012 και μετά, το δικαίωμα συμμετοχής σε Πρωτοβουλία των Ευρωπαίων Πολιτών.

Υπάρχουν πολλά δικαιώματα που απορρέουν από την Ευρωπαϊκή Ιθαγένεια – αλλά οι πολίτες δεν τα γνωρίζουν πάντα. Μια μελέτη από το 2010 έδειξε ότι είναι πάρα πολλοί ακόμη εκείνοι οι οποίοι δεν αισθάνονται επαρκώς ενημερωμένοι σχετικά με τα διάφορα δικαιώματά τους. μόνο το 43% γνωρίζει το περιεχόμενο της έννοιας «πολίτης της Ευρωπαϊκής Ένωσης», ενώ σχεδόν οι μισοί από τους ευρωπαίους πολίτες (48%) δηλώνουν ότι «δεν είναι επαρκώς ενημερωμένοι» σχετικά με τα δικαιώματά τους. Το Ευρωπαϊκό έτος των πολιτών θα αφιερωθεί σε προσπάθειες για να εξηγηθούν αυτά τα δικαιώματα στους πολίτες, ενώ θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι όλοι οι πολίτες τα γνωρίζουν και δεν αντιμετωπίζουν εμπόδια κατά την άσκησή τους.

Η ελεύθερη κυκλοφορία αποτελεί το πλέον πολύτιμο δικαίωμα που απορρέει από την ιθαγένεια της ΕΕ. Οι Ευρωπαίοι πραγματοποιούν πάνω από ένα δισεκατομμύριο ταξίδια εντός της ΕΕ ετησίως, ενώ όλο και περισσότεροι επωφελούνται από το δικαίωμα διαμονής σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ. Παρόλα αυτά, ενώ το ένα τρίτο και πλέον (35%) των εργαζομένων θα ήταν διατεθειμένο να εργασθεί σε κάποιο άλλο κράτος μέλος, σχεδόν ο ένας στους πέντε εξακολουθεί να πιστεύει ότι υπάρχουν υπερβολικά πολλά εμπόδια που δυσχεραίνουν την υλοποίηση μιας τέτοιας απόφασης στην πράξη. Εκτός από τις γλωσσικές δυσκολίες, η χρόνια έλλειψη πληροφόρησης αποτελεί το σημαντικότερο εμπόδιο για την αναζήτηση απασχόλησης σε κάποιο άλλο κράτος μέλος.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εργάζεται για να άρει αυτά τα εμπόδια. Η Έκθεση του 2010 σχετικά με την ιθαγένεια της ΕΕ καθόρισε σε γενικές γραμμές 25 συγκεκριμένες δράσεις που πρέπει να αναληφθούν για να αρθούν τα εμπόδια που υφίστανται ακόμη για την άσκηση του δικαιώματος ελεύθερης κυκλοφορίας των πολιτών στην ΕΕ. Μια από αυτές είναι να αποκτήσουν οι πολίτες μεγαλύτερη επίγνωση ότι έχουν την ιθαγένεια της ΕΕ, ότι έχουν δικαιώματα που απορρέουν από αυτήν, καθώς και το τι σημαίνουν τα δικαιώματα αυτά στην καθημερινή τους ζωή.