Με κατάθεση του Πρέσβη Μ. Σταυρινού συνεχίστηκε η δίκη για το Μαρί

Με την κατάθεση του Πρέσβη της Δημοκρατίας στο Δουβλίνο, Μιχάλη Σταυρινού, ενώπιον του Μόνιμου Κακουργιοδικείου που συνεδρίασε στη Λάρνακα, συνεχίστηκε σήμερα η ακροαματική διαδικασία για τη φονική έκρηξη που σημειώθηκε στη ναυτική βάση «Ευάγγελος Φλωράκης» στο Μαρί στις 11 Ιουλίου 2011.

Σε κατάθεση που έδωσε στην Αστυνομία στις 1/8/2011 και ανέγνωσε στο Δικαστήριο, ο κ. Σταυρινός ανέφερε ότι τον επίδικο χρόνο υπηρετούσε ως Προϊστάμενος του Τμήματος Διεθνών

Οργανισμών και ανάμεσα στα καθήκοντά του ήταν θέματα του ΟΗΕ καθώς και θέματα κυρώσεων που επιβάλλουν είτε τα Ηνωμένα Έθνη είτε η Ευρωπαϊκή Ένωση. Πρόσθεσε ότι στα τέλη Ιανουαρίου 2009 κλήθηκε από τον Προεδρικό Επίτροπο Γιώργο Ιακώβου να ερμηνεύσει κατά πόσο το φορτίου του πλοίου Monchegorsk εμπίπτει στις απαγορευτικές διατάξεις του ψηφίσματος του Σ. Α. του ΟΗΕ 1747 με βάση άτυπο έγγραφο που έδωσαν στην Κυπριακή Δημοκρατία οι Αμερικανοί ύστερα από νηοψία του πλοίου ανοικτά της Αιγύπτου.

Το θέμα είχε χαρακτηριστεί «κατεπείγον» και σύμφωνα με το μάρτυρα σε σημείωμά του, ημερομηνίας 28/1/2009, ερμήνευσε τις πρόνοιες του ψηφίσματος 1747 και του ψηφίσματος 1803 σε αντιπαραβολή με το άτυπο έγγραφο των Αμερικανών, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το σχετικό ψήφισμα αφορά κατά κύριο λόγο πυρηνικό οπλισμό και συναφές υλικό, ενώ το όλο πνεύμα και γράμμα του ψηφίσματος αφορούσε όπλα και πυρομαχικά και όχι υλικό που μπορεί να μετατραπεί σε όπλα ή πυρομαχικά. Σύμφωνα με το έγγραφο των Αμερικανών, το φορτίο αφορούσε πυρίτιδα, υλικό κατασκευής ναρκών και σωλήνες, ενώ δεν τα ονόμαζαν όπλα ή πυρομαχικά αλλά υλικό σχετικό με όπλα. Οι Αμερικανοί κατέληγαν στο συμπέρασμα ότι «η Κύπρος έχει υποχρέωση με βάση το Χάρτη του ΟΗΕ να εμποδίσει τη χρήση του πλοίου από του να συμμετάσχει σ’ αυτή τη συναλλαγή». Ταυτόχρονα θεωρούσαν σημαντικό όπως η Κύπρος προβεί σε ενεργητική δράση για να σταματήσει τη μεταφορά του φορτίου προκειμένου να προστατεύσει την ακεραιότητα και την καλή φήμη της σημαίας της.

Ο μάρτυρας ανέφερε ακόμα ότι σύμφωνα με τη δική του ερμηνεία «η Κυπριακή Δημοκρατία δεν θα έπρεπε να κατάσχει το φορτίο του πλοίου» ενώ η ενέργεια της Κύπρου να συναινέσει στην επιθεώρηση του φορτίου του πλοίου, όχι στα λιμάνια και αεροδρόμια των εμπλεκομένων κρατών όπως προνοούσε το ψήφισμα 1803 αλλά εν πλω όπως ζήτησαν και έπραξαν οι Αμερικανοί, αποδείκνυε ευρύτατο πνεύμα συμμόρφωσης με το γενικό πνεύμα του συγκεκριμένου ψηφίσματος. Στην κατάθεσή του ο κ. Σταυρινός πρόσθεσε πως την επομένη ημέρα το σημείωμά του στάλθηκε στο Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας για τις απόψεις του, το σημείωμα επεστράφη την ίδια μέρα με το Γενικό Εισαγγελέα να συμφωνεί ενυπόγραφα με τις απόψεις του.

Την ίδια μέρα, συνέχισε ο μάρτυρας, πραγματοποιήθηκε σύσκεψη στο ΥΠΕΞ κατά τη διάρκεια της οποίας ο Γενικός Εισαγγελέας υιοθέτησε αντίθετη άποψη από αυτή που εξέφρασε στο σημείωμα που του είχε αποσταλεί και συνυπογράψει. Όταν ο κ. Σταυρινός ζήτησε να μάθει από το Γενικό Εισαγγελέα τι μεσολάβησε ώστε να αλλάξει την άποψή του, αυτός έδωσε το λόγο σε δικηγόρο της Δημοκρατίας ο οποίος είπε ότι η παράγραφος 5 του ψηφίσματος 1747 απαγορεύει τη μεταφορά οποιωνδήποτε όπλων και σχετικού υλικού και κατά συνέπεια η Κυπριακή Δημοκρατία οφείλει να παρεμποδίσει τη μεταφορά του φορτίου. Τελικά, είπε ο μάρτυρας, υιοθετήθηκε η άποψη του Γενικού Εισαγγελέα για παρεμπόδιση μεταφοράς του φορτίου. Πρόσθεσε ακόμα πως αρκετές φορές είχε υποβάλει προς την ιεραρχία του ΥΠΕΞ εισηγήσεις να απευθυνθεί η Δημοκρατία στην Επιτροπή Κυρώσεων του ΟΗΕ για την τύχη του φορτίου αλλά η απάντηση που έπαιρνε ήταν ότι λόγω της ευαισθησίας του θέματος δεν έπρεπε να γίνει τίποτε.

Στην κατάθεσή του ο μάρτυρας είπε ακόμα ότι στη σύσκεψη που έγινε στις 7/2/2011 στο ΥΠΑΜ, τόσο ο ΥΠΑΜ όσο και ο Αρχηγός ΓΕΕΦ και οι άλλοι επιτελείς μίλησαν για το πρόβλημα της φύλαξης του φορτίου στο Μαρί «συμπεριλαμβανομένης και της αλλοίωσης του σταθεροποιητικού παράγοντα της πυρίτιδας αναφέροντας και το ενδεχόμενο πιθανής έκρηξης, χωρίς όμως ποτέ να δοθεί η εντύπωση της αμεσότητας του κινδύνου και του μεγέθους του κινδύνου, όπως εκ των υστέρων κατέδειξε η ίδια η φονική έκρηξη στις 11/7/2011».

Ο μάρτυρας ανέφερε ακόμα ότι στη σύσκεψη της 7/2/2011 κρατούσε χειρόγραφες σημειώσεις. Οι σχετικές σημειώσεις παρουσιάστηκαν στη συνέχεια ως τεκμήριο στο Δικαστήριο και αναλύθηκαν από το μάρτυρα και την εκπρόσωπο της Κατηγορούσας Αρχής Πωλίνα Ευθυβούλου. Απαντώντας σε ερωτήσεις, ο μάρτυρας είπε ότι η προσωπική του άποψη ήταν ότι υποεπιτροπή της Επιτροπής Κυρώσεων θα έπρεπε να έρθει στην Κύπρο για να επιθεωρήσει το φορτίο. Ανέφερε ακόμα ότι η ανυπαρξία Εθνικού Σώματος Κυρώσεων στην Κύπρο δεν θα εμπόδιζε την άφιξη της Επιτροπής αλλά, όπως είπε «οι εντυπώσεις δεν θα ήταν οι καλύτερες».

Αντεξεταζόμενος από τον Γιώργο Γεωργίου, συνήγορο υπεράσπισης των Μάρκου Κυπριανού και Σάββα Αργυρού και απαντώντας σε σχετική ερώτηση ο κ. Σταυρινός είπε ότι στη σύσκεψη που έγινε στο ΥΠΑΜ στις 7/2/2011 «δεν υπήρχε η εντύπωση της αμεσότητας και του μεγέθους του κινδύνου από το φορτίο».

Σε άλλη ερώτηση του κ. Γεωργίου, ο μάρτυρας απάντησε πως «οι οδηγίες για το θέμα έρχονταν απευθείας από το Προεδρικό», ότι «το θέμα τύγχανε χειρισμού από πολύ υψηλό επίπεδο» και πως «ο Διευθυντής του Διπλωματικού Γραφείου του Προέδρου της Δημοκρατίας Λεωνίδας Παντελίδης, που υπάγεται στο Υπουργείο Εξωτερικών, παίρνει οδηγίες από τον Πρόεδρο, αλλά δεν γνωρίζω εάν παίρνει και από τον ΥΠΕΞ, που είναι ο πολιτικός του προϊστάμενος».

Η ακροαματική διαδικασία θα συνεχιστεί την ερχόμενη Τρίτη, 5 Φεβρουαρίου στις 09.00 το πρωί με την κατάθεση του τότε Διευθυντή του Διπλωματικού Γραφείου του Προέδρου της Δημοκρατίας Λεωνίδα Παντελίδη, νυν πρέσβη στη Γενεύη.