New York Times: Τα διδάγματα που έχει να δώσει το ευρώ σε Ελλάδα και Γερμανία

Η αμερικανική εφημερίδα New York Times για ακόμα μια φορά αφιερώνει ένα άρθρο της στην «ελληνική περίπτωση» και το ηθικό δίδαγμα του ευρώ. Ο αρθρογράφος, από τις Καλύβες στην Ελλάδα, αναφέρεται στο χάσμα μεταξύ Ελλήνων και Γερμανών όσον αφορά την αντίληψή τους για τα οικονομικά. Για το χάσμα Βορρά Νότου, που βασίζεται σε μεγάλο ποσοστό στην πεποίθηση που έχει ο κάθε λαός για τον τρόπο που

Ο αρθρογράφος, που βρίσκεται από την προηγούμενη εβδομάδα στην Ελλάδα, έχει καταφέρει αν σκιαγραφήσει την «ελληνική περίπτωση» όπως μάλιστα την αναφέρει μιλώντας για το «ρουσφέτι» και το «φακελάκι» που επικρατούσε μέχρι πρότινος και στην γερμανική περίπτωση που βασίζεται στην πίστη της οικονομικής ορθότητας και της ανάπτυξης ως αποτέλεσμα της «καλής συμπεριφοράς» του κράτους.

Οι Γερμανοί όπως αναφέρει η σύνταξη, ήταν αυτοί οι οποίοι «γέννησαν» τον Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ και την μεταρρύθμισή του, ως αποτέλεσμα της αποδοκιμασίας που ένιωθαν για την διαφθορά της καθολικής εκκλησίας και του Πάπα. Έτσι αποδίδει την νοοτροπία που έχουν για την «ακεραιότητα» και την ψυχρή ίσως λογική τους.

Καταλήγει πάντως ότι το ευρώ έχει να χαρίσει πολλά μηνύματα και στους δύο λαούς.

Αναλυτικά το άρθρο:

«Υπάρχουν δύο ειδών οικονομικά, αυτά της Γερμανίας και αυτά της Ελλάδας.

Τα οικονομικά της Γερμανίας είναι αποτέλεσμα ηθικής φιλοσοφίας. Η ανάπτυξη έρχεται ως επιβράβευση για την καλή συμπεριφορά του κράτους. Αυτή η αξία περιλαμβάνει λιτότητα και αποφυγή δημιουργίας χρέους. Εννοείται φυσικά ότι στην περίπτωση αυτή το ύψιστο αδίκημα είναι η προώθηση της ανάπτυξης αυξάνοντας τα δημοσιονομικά ελλείμματα.

Για την Ελλάδα από την άλλη, τα πράγματα είναι διαφορετικά. Τα οικονομικά του κράτους είναι αποτέλεσμα προσωπικής ευστροφίας και εφευρετικότητας. Ηθικά προερχόμενες λέξεις αντίστοιχες της «διαφθοράς» και της «ευνοιοκρατίας» στο Αγγλοσαξονικό λεξιλόγιο έχουν γίνει πλέον συνώνυμα της «ελληνικής προσέγγισης» αλλά οι κανόνες που ακολουθούσαν οι Έλληνες ήταν αποτέλεσμα βλακείας. Αν οι πολιτικοί ήταν διεφθαρμένοι, ποιος ο σκοπός της προσωπικής ακεραιότητας; ή ακόμα καλύτερα, οι Έλληνες είχαν πίστη στο «φακελάκι» και στο «ρουσφέτι» που συγχέουν ηθική με υλική εξέλιξη.

Η κρίση του ευρώ ήταν αποτέλεσμα πολλών πραγμάτων, μεταξύ των οποίων υπενθύμιση της παλιάς παροιμίας «Παντρέψου βιαστικά, μετανόησε στον ελεύθερό σου χρόνο». Αλλά κυρίως η κρίση ήταν αποτέλεσμα δύο διαφορετικών ειδών ηθικής. Των νοτίων και των βορείων.

Ήταν ο Γερμανός Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ, ο οποίος πυροδότησε την Μεταρρύθμιση εξαιτίας των εναντιώσεων στην διαφθορά του Πάπα, με την πώληση των συγχωροχαρτιών και την παπική απαλλαγή αμαρτιών. Μεγάλο μέρος της βόρειας ακεραιότητας ενάντια στην νότια χαλαρότητα, την παγωμένη αυστηρότητα ενάντι στην ηλιόλουστη ελαστικότητα, την σύγκρουση σε μια προσπάθεια να διατηρηθεί η ανθρωπιά σε υψηλό ηθικό επίπεδο με ένα σύστημα που λαμβάνει την ανθρώπινη επισφάλεια ως σημείο εκκίνησης.

Μερικούς αιώνες αργότερα, έρχεται ένα κοινό νόμισμα που προσπαθεί να ενώσει τους βόρειους προτεστάντες με τον καθολικό ή ορθόδοξο νότο, μια Ευρώπη που πέρασε από μεταρρύθμιση με μια που δεν πέρασε. Ο κίνδυνος, ήταν αναπόφευκτος.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης μάλιστα ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης, σε συνέντευξή του επεσήμανε ότι το σύστημα πήγε μέχρι σήμερα ως εξής: «τα κόμματα χρησιμοποιούσαν τους υπουργούς ώστε να επιβραβεύσουν τους ανθρώπους». Το μεγάλο εμπόδιο ήταν η δουλειά στον δημόσιο τομέα για ψήφους. Αλλά χρειάστηκε να χρηματοδοτείς το σύστημα. Επιβολή προστίμων ενόσω τα χρήματα έρρεαν και τα δάνεια ήταν εύκολα. Τώρα που δεν είναι πια, δεν υπάρχει άλλη λύση, από την αποτελεσματικότητα».

Εφόσον δούλευες στον δημόσιο τομέα, ήσουν όπως το αναφέρουν οι Έλληνες «βολεμένος» ή όπως το αναφέρουν οι Ιταλοί «στο σύστημα». Αυτό σήμαινε ότι θα μπορούσες να ζήσεις μια ζωή σε ένα σύστημα που σου επέτρεπε να εργάζεσαι σε ένα χαλαρό επίπεδο, να απολαμβάνεις καλή σύνταξη και πιθανώς να συλλέγεις «φακελάκια» ως αντάλλαγμα διευκολύνσεων, ή ακόμα να βρεις δουλειά στον ελεύθερο χρόνο για επιπλέον εισόδημα.

Αυτό ήταν ένα ελαστικό αλλά αναποτελεσματικό είδος οργάνωσης. Είναι ασύμβατο δε, με το σύστημα του ενιαίου νομίσματος μεταξύ βορρά νότου.

Ο κ. Μητσοτάκης, ανέφερε ότι «μεταρρύθμιση είναι δύσκολη και επίπονη». «Δεν κοιμάμαι πάντα άνετα, αλλά είναι απαραίτητο».

Με την Ελληνική συμφωνία οι διεθνείς πιστωτές, πρέπει να απολύσουν 15.000 υπαλλήλους από τον δημόσιο τομέα μέχρι το τέλος του έτους. Μέχρι τότε, έως τον Σεπτέμβρη πρέπει να μετακινηθούν 12.500 στα πλαίσια της κινητικότητας που τους χαρίζει οχτώ μήνες να βρουν εργασία σε ένα άλλο κομμάτι του δημοσίου ή να χάσουν την δουλειά τους (άλλοι 12.500 θα ακολουθήσουν). Ο κ. Μητσοτάκης πρέπει να επιτύχει αυτό ενάντια στα αρνητικά της οικονομίας που η κατασκευή της χαρακτηρίζεται ως «πρωτοφανής για εκτός πολέμου- χτυπημένη οικονομία». Ο θυμός τόσο από τα αριστερά όσο και από τα δεξιά είναι δηλητηριώδης για το σύστημα. Ένα χαλαρό καλοκαίρι θα δώσει την θέση του σε ένα αγριεμένο φθινόπωρο.

Ο κ. Μητσοτάκης πιστεύει πως έχει ισχυρά αντίβαρα. «Δες τον ιδιωτικό τομέα που έχει 1,3 δις ανέργους από το ξέσπασμα της κρίσης ενώ μηδενική από τον δημόσιο τομέα». Επειδή η μεταρρύθμιση αναβλήθηκε, ο ιδιωτικός τομέας έχει φορολογηθεί και τιμωρηθεί υπερβολικά. Υπάρχει μια «σιωπηλή επιβεβαίωση» για τις μεταρρυθμίσεις. Αποκτήσαμε ένα κράτος τεράστιο χωρίς αξιοκρατία, χωρίς πειθαρχικές ποινές και με πολλούς να μπαίνουν στο δημόσιο από την πίσω πόρτα. Μερικοί υπάλληλοι μάλιστα πληρώνονταν και από την ίδια την φυλακή».

«Μπορούμε να αποκτήσουμε καλύτερη αξία των χρημάτων και να επιτύχουμε τους στόχους του προγράμματος», ανέφερε ο Μητσοτάκης. «Αλλά οι πιστωτές πρέπει να καταλάβουν πως το κυριότερο ρίσκο σήμερα είναι τα επιπρόσθετα μέτρα, κάθε επιπλέον προσπάθεια για φορολόγηση εισοδήματος, δεν θα έχει αποτέλεσμα. Η λιτότητα έχει πάει πολύ μακριά. Όταν ο πρωθυπουργός συναντήσει τον Μπαράκ Ομπάμα αυτό τον μήνα, αυτό το μήνυμα θα θελήσει να του διαμηνύσει».

Η Ευρώπη πρέπει να γεφυρώσει το ηθικό της χάσμα. Οι Έλληνες μπορούν να μάθουν κάτι από οικονομικά ως ηθική φιλοσοφία που υποστηρίζουν οι Γερμανοί. Οι Γερμανοί μπορούν να μάθουν ότι η λιτότητα ως οικονομικό εργαλείο έχει όρια και πως η χρήση του δημοσιονομικού ελλείμματος για την χρηματοδότηση της ανάπτυξης είναι «αμάρτημα». Το ευρώ είναι ηθικό δίδαγμα για όλους.»