Ο νέος «βασικός μέτοχος»

Ο Αμερικανός πρόεδρος Λίντον Τζόνσον είχε πει ότι «δεν πρέπει να εξετάζουμε τους νόμους μόνο υπό το πρίσμα των θετικών που θα έχουν αν εφαρμοστούν σωστά, αλλά και υπό το πρίσμα των δεινών που θα επιφέρουν αν εφαρμοστούν λάθος». Στην Ελλάδα, δυστυχώς δεν έχουμε τέτοιες πολυτέλειες. Το πρώτο που πρέπει να εξετάζουμε στους νόμους είναι τα δεινά που θα επιφέρουν αν εφαρμοστούν σωστά. Κι αν μείνει χρόνος να εξετάζουμε και τα προβλήματα που θα δημιουργήσουν αν εφαρμοστούν λάθος.

Γράφει ο Πάσχος Μανδραβέλης

Το

ελληνικό πολιτικό σύστημα έχει μακρά παράδοση κοντόφθαλμων ρυθμίσεων που επέφεραν μεγαλύτερα δεινά από εκείνα που υποτίθεται ότι θεράπευαν. Κι αυτό επειδή συνήθως λειτουργεί επικοινωνιακά και δεν εξετάζει την ουσία εκείνων που θεσμοθετεί. Ο στόχος πολλών νομοθετημάτων δεν είναι να λύσει προβλήματα, αλλά να κάνει καλά δελτία Τύπου. Να θυμηθούμε βάλε-βγάλε στο Σύνταγμα του «ασυμβίβαστου των βουλευτών»; Θεσμοθετήθηκε στην αναθεώρηση του 2001 και το 2006 έγινε νέα αναθεώρηση για να καταργηθεί. Ξεχάσαμε το νομοθετικό έπος του 2002 με τα «φρουτάκια» που κόστισε στους Ελληνες φορολογούμενους 36 εκατομμύρια ευρώ ευρωπαϊκά πρόστιμα; Θυμάται κανείς τον «βασικό μέτοχο» της κυβέρνησης Καραμανλή; Ολες αυτές οι πρόχειρες νομοθετικές πρωτοβουλίες είχαν μεγάλο κόστος και για την οικονομία και για την πολιτική.

Φέτος, λοιπόν, η κυβέρνηση αποφάσισε να κάνει τον δικό της «βασικό μέτοχο». Με τον ν. 4174/13 καταπάτησε τη θεμελιώδη αρχή της λειτουργίας των Ανωνύμων Εταιρειών, εκείνη που θέλει τους μετόχους να είναι υπεύθυνοι μέχρι του ορίου του κεφαλαίου που επενδύουν σ’ αυτή. Οπως έγραψε ο κ. Αρίστος Δοξιάδης, αν μια Α.Ε. χρεοκοπήσει και έχει χρέη στο Δημόσιο: «οι μέτοχοι θα πρέπει να επιστρέψουν μερίσματα που έλαβαν τα τελευταία τρία χρόνια πριν λυθεί η εταιρεία. Μπορεί, δηλαδή, να εμφανιστεί η εφορία κάποια μέρα και να ζητήσει από έναν πρώην μέτοχο χρήματα που είχε εισπράξει πριν από πέντε ή επτά χρόνια. Αν δεν τα έχει, μπορεί να χάσει το σπίτι του και να πάει φυλακή» («Η καταστροφή ενός θεσμού» «Καθημερινή» 20.10.13)

Προφανώς, κάποιος Βαλκάνιος φωστήρας σκέφτηκε την κουτοπονηριά να μεταθέσει το κόστος των ελλιπών φορολογικών ελέγχων σε ανύποπτους μετόχους, οι οποίοι θα καλούνται να πληρώνουν πέραν του κεφαλαίου που επενδύουν. Αυτή η κουτοπονηριά δεν θα έχει μόνο αρνητικό αποτέλεσμα στις επενδύσεις. Ποιος θα βάλει λεφτά σε ένα σχέδιο νέων ανθρώπων αν δεν ξέρει ότι στη χειρότερη των περιπτώσεων θα χάσει μόνο ό,τι επένδυσε; Οι ανώνυμες εταιρείες έγιναν κινητήριος δύναμη της ανάπτυξης σε όλες τις χώρες επειδή το ρίσκο είναι συγκεκριμένο και περιορίζεται στο κατατεθέν κεφάλαιο.

Ενας άλλος κίνδυνος είναι ότι θα έχουμε μια μίνι επανάληψη του κάζου με τον «βασικό μέτοχο», επειδή ο ν. 4174/13 δεν στέκει ούτε με τη λογική, αλλά ούτε με το κοινοτικό δίκαιο.

Ετσι μπορούμε να προδιαγράψουμε την τύχη αυτής της πρωτοβουλίας: ο νόμος θα εφαρμοστεί για λίγο· θα εμποδίσει επενδύσεις και θα ταλαιπωρήσει μετόχους· θα γίνει προσφυγή στα κοινοτικά όργανα με αποτέλεσμα να καταδικαστεί η Ελλάδα και να πληρώσουμε εμείς οι φορολογούμενοι τα πρόστιμα, όπως ακριβώς έγινε με τον «βασικό μέτοχο». Και στο τέλος πάλι θα αναρωτιόμαστε όλοι: Μα πώς είναι δυνατόν να πέρασε ένας τόσο ανόητος νόμος;

Το διαβάσαμε στην Καθημερινή