Θάτσερ και Ρίγκαν: Οι αδελφές ψυχές που όμως είχαν τις διαφορές τους

Όταν το 1983 ο Αμερικανός πρόεδρος Ρόναλντ Ρίγκαν διέταξε την εισβολή στο νησί Γρενάδα της Καραϊβικής, η Μάργκαρετ Θάτσερ έγινε έξαλλη διότι δεν ενημερώθηκε. Παρά την ιδεολογική τους ταύτιση, οι δύο ηγέτες είχαν στη διάρκεια των θητειών τους πολλές παρόμοιες διαφωνίες.

Τον Οκτώβριο του 1983 ο Ρίγκαν αποφάσισε να εισβάλει στην Γρενάδα όπου προετοιμαζόταν πραξικόπημα για την ανατροπή της κυβέρνησης. Αν και η μικρή αυτή χώρα ήταν μέλος της Κοινοπολιτείας, δεν είπε λέξη για τα σχέδιά του στην πιο στενή του σύμμαχο την Μάργκαρετ Θάτσερ

“Εκείνη εξοργίστηκε και θεωρούσε ότι δεν πρέπει να το κάνουμε. Δεν μπορούσα να της πω ότι η εισβολή είχε ήδη αρχίσει. Πραγματικά καταφέραμε να το κρατήσουμε μυστικό”, επισημαίνει ο Ρίγκαν στα απομνημονεύματά του.

Την επομένη η Μάργκαρετ Θάτσερ κάλεσε τον Ρίτσαρντ Μπερτ, την εποχή εκείνη υφυπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ στην επίσημη κατοικία της. “Την αφήσαμε να μας φωνάζει επί δύο ώρες”, θυμάται ο Μπερτ.

Το επεισόδιο αυτό δείχνει την πολυπλοκότητα των σχέσεων των δύο ηγετών που μοιράζονταν τις ίδιες υπέρ-φιλελεύθερες πεποιθήσεις και την βούληση να αντιμετωπίσουν την Σοβιετική Ένωση, όμως ο καθένας υπεράσπιζε χωρίς υποχωρήσεις τα εθνικά τους συμφέροντα στη διάρκεια των οκτώ ετών που ασκούσαν την εξουσία.

“Όχι μόνο αισθανόταν ταπεινωμένη, αλλά ήταν βαθιά αντίθετη με την ιδέα ότι μια χώρα μπορεί να εισβάλει στην κυριαρχία μιας άλλης”, εξηγεί ο Ρίτσαρντ Αλντους, ιστορικός και συγγραφέας ενός βιβλίου με θέμα τη “δύσκολη σχέση” των δύο ηγετών.

Ο Αλντους, επικαλούμενος αποχαρακτηρισμένα διπλωματικά έγγραφα, επισημαίνει πως σε όλα τα σοβαρά ζητήματα της δεκαετίας του ’80 Ρίγκαν και Θάτσερ διαφωνούσαν: την κατασκευή σοβιετικού αγωγού πετρελαίου για την τροφοδοσία της Ευρώπης, τον πυρηνικό αφοπλισμό, το Μεσανατολικό, τον πόλεμο στα Φόκλαντ το 1982, όταν ο τότε Αμερικανός πρόεδρος απέτυχε να πείσει την βρετανίδα πρωθυπουργό να ακολουθήσει την διπλωματική οδό.

“Πολύ συχνά η Θάτσερ τσακωνόταν άγρια μαζί του στο τηλέφωνο. Η εικόνα των λουλουδιών και της σαμπάνιας που προσπαθούσαν να προστατεύσουν απείχε πολύ από την σκληρή πραγματικότητα”, υπογράμμισε ο ίδιος.

Ο πολιτικός γάμος των δύο ηγετών ενισχύθηκε από την κοινή τους μάχη κατά του κομμουνισμού. Όταν πρωτοσυναντήθηκαν το 1974, εκείνος ήταν κυβερνήτης της Καλιφόρνιας και εκείνη η νέα ηγέτης του Συντηρητικού Κόμματος.

“Είχαν την ίδια οπτική για τον κόσμο. Οι δύο τους σχημάτισαν μια άτυπη συμμαχία η οποία άλλαξε τον τρόπο που έβλεπε κανείς τον ρόλο του κράτους και την οικονομία της αγοράς”, υπογράμμισε ο Μπερτ.

“Ο Ρόνι και η Μάργκαρετ ήταν πολιτικά αδελφές ψυχές, προσηλωμένοι στην ελευθερία και αποφασισμένοι να τελειώσουν με τον κομμουνισμό”, δήλωσε η Νάνσι Ρίγκαν χθες, λίγο μετά την ανακοίνωση του θανάτου της Θάτσερ.

“Τις διαφορές τους, τις έλυναν με διπλωματικό τρόπο και στον κόσμο συνέχιζαν να παρουσιάζουν ένα κοινό μέτωπο”, διηγείται ο Ρίτσαρντ Μπενεντέτο, ο οποίος κάλυπτε το ρεπορτάζ του Λευκού Οίκου για την εφημερίδα USA Today.

Όταν ο Ρίγκαν υποδέχτηκε για τελευταία φορά το 1988 την Θάτσερ στον Λευκό Οίκο συνέκρινε τη σχέση τους με αυτή που ένωνε τον Φράνκλιν Ρούσβελτ με τον Γουίνστον Τσόρτσιλ στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Και οι δύο είχαν την ίδια πεποίθηση ότι η ειδική σχέση ΗΠΑ-Βρετανίας άλλαξε την πορεία του κόσμου.

“Όταν ατενίζουμε τον κόσμο όπως είναι σήμερα και όπως ήταν όταν συναντηθήκαμε πριν από οκτώ χρόνια, έχουμε το δικαίωμα να πούμε: σίγουρα κάτι έχει αλλάξει”, είπε στην Θάτσερ ο Αμερικανός πρόεδρος.