Αμφισβητείται η λιτότητα

Διευρυνόμενη αμφισβήτηση της μονομερούς περιοριστικής πολιτικής εκδηλώνεται στην Ευρώπη, καθώς η μια μετά την άλλη οι χώρες που εφαρμόζουν προγράμματα λιτότητας αντιμετωπίζουν αυξανόμενα προβλήματα.

Του Γιάννη Αποστόλου

Εκ των πρώτων που άσκησε κριτική στη «συνταγή της φτώχειας» ο νομπελίστας οικονομολόγος Γιόσεφ Στίγκλιτ κατά τη διάρκεια δημόσιας συζήτησης με τον Ιταλό πρωθυπουργό Μάριο Μόντι τόνισε ότι η πολιτική της λιτότητας, αν δεν συνοδευτεί από αναπτυξιακές παρεμβάσεις, δεν θα οδηγήσει την Ελλάδα σε ανάκαμψη,

αλλά αντιθέτως θα την βυθίσει σε χειρότερη ύφεση. «Όταν η ανεργία αυξάνεται, παράγει έλλειμμα και όχι το αντίθετο», δήλωσε ο Στίγκλιτς, ενώ και ο Μόντι συμφώνησε ότι η Ευρώπη δεν κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση.

Το αδιέξοδο στο οποίο οδηγείται η παγκόσμια οικονομία από την πολιτική της λιτότητας και την νεοφιλελεύθερης έμπνευσης απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων επεσήμανε και ο Διεθνής Οργανισμός Εργασίας (ILO) στην τελευταία του έκθεση. Ο ILO σημειώνει ότι 80 εκατ. νεοεισερχομένοι στην αγορά εργασίας τα τελευταία δύο χρόνια αδυνατούν να βρουν απασχόληση λόγω της περιστολής των δημοσίων δαπανών στις περισσότερες δυτικές και γενικά ανεπτυγμένες οικονομίες. Στις 184 χώρες μέλη του οργανισμού, οι άνεργοι υπερβαίνουν τα 200 εκατομμύρια ανθρώπους και αναμένεται να φθάσουν τα 210 εκατ. το 2016.Οι προβλέψεις είναι ζοφερες: «Η κατάσταση της αγοράς εργασίας σε παγκόσμια κλίμακα είναι εξαιρετικά ανησυχητική και δεν δημιουργεί προοπτικές βελτίωσης στο ορατό μέλλον», υπογραμμίζεται στην έκθεση και σημειώνεται με έμφαση: «Η λιτότητα μεταφράζεται σε μια αναιμική οικονομική ανάπτυξη, σε επιδείνωση των οικονομικών στοιχείων των τραπεζών, που οδηγεί με τη σειρά της σε μείωση των πιστώσεων και των επιχειρηματικών επενδύσεων και τελικά προκαλεί νέες απώλειες θέσεων εργασίας».

Αχ Άνγκελα

Η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ πάντως επέμεινε στο... βιολί της για συνέχιση της λιτότητας, αν και αναγνώρισε ότι χρειάζονται μέτρα για την ανάπτυξη και την απασχόληση. Η ανάπτυξη, είπε, πρέπει να στηρίζεται «στην παιδεία, στην έρευνα, στη δύναμη της ανανέωσης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, σε μια λογική εξέλιξη των μισθών και κυρίως στο άνοιγμα των αγορών εργασίας και όχι σε ακριβά προγράμματα»... Ερωτηθείσα εάν υπάρχει ο κίνδυνος κάποια κράτη να χαλαρώσουν την εφαρμογή του Δημοσιονομικού Συμφώνου, η καγκελάριος ήταν κατηγορηματική: «Είναι κοινή αντίληψη ότι δεν μπορεί να υποστηριχθεί έναντι των επόμενων γενεών μια ζωή στηριγμένη σε διαρκώς αυξανόμενο χρέος». Πρόσθεσε ότι «η εμπιστοσύνη, που θέλει να επανακτήσει η Ευρώπη παγκοσμίως, εξαρτάται και από την αξιοπιστία σε αυτό το ζήτημα».

Σε συνέντευξή της στην γερμανική εφημερίδα Hamburger Abendblatt, ενόψει των εκλογών στο κρατίδιο του Σλέσβιγκ-Χόλσταϊν αυτή την Κυριακή, η Μέρκελ επέμεινε στην αυστηρή δημοσιονομική πολιτική ως τη μόνη ενδεδειγμένη για απαλλαγή από την υπερχρέωση, συνοδευόμενη από αλλαγές: «Γι’ αυτό απαιτούνται διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, οι οποίε