Εμμηνόπαυση: Για όλα φταίει η… πεθερά!

Τα στοιχεία ερευνητών σε Φιλανδία, Βρετανία και Η.Π.Α. δείχνουν ότι η εμμηνόπαυση εμφανίστηκε ως αποτέλεσμα του ανταγωνισμού μεταξύ των γυναικών και των πεθερών τους! Σύμφωνα με την μελέτη, η οποία βασίστηκε στην ανάλυση δημογραφικών στοιχείων στη Φινλανδία, τα στοιχεία από το 1702 ως το 1908 έδειχναν ότι όταν μια γυναίκα αποκτούσε παιδί ταυτόχρονα με την πεθερά της, η πιθανότητα επιβίωσης των απογόνων τους μειωνόταν

Δεδομένου ότι η εμμηνόπαυση δεν εμφανίζεται σε κανένα άλλο ζώο πέραν του ανθρώπου, της όρκαρ και του μαυροδέλφινου, οι επιστήμονες θέλησαν να εξετάσουν τους λόγους που την προκαλούν. Τα στοιχεία του παρελθόντος, τα οποία προέρχονται από αρχεία της λουθηρανικής εκκλησίας έδειξαν επίσης ότι η πιθανότητα επιβίωσης των απογόνων δεν μειωνόταν όταν μια γυναίκα αποκτούσε παιδί ταυτόχρονα με τη μητέρα της. Αυτό όμως δεν ισχύει στην περίπτωση γυναίκας-πεθεράς, καθώς οι δύο γυναίκες δεν έχουν κοινά γονίδια και επομένως έχουν συμφέρον να ανταγωνιστούν.

Η ανάλυση αποκάλυψε επίσης ότι η μέση γυναίκα έχει εξελικτικό συμφέρον να σταματήσει να τεκνοποιεί στην ηλικία των 51 ετών, εάν υπάρχει κίνδυνος να αποκτήσει παιδί ταυτόχρονα με την πεθερά της, καθώς και ότι η μέση γυναίκα αποκτά περισσότερα εγγόνια, αν σταματήσει να τεκνοποιεί στα 51.

Ωστόσο, όπως επισημαίνουν οι μελετητές, ο ανταγωνισμός με τις πεθερές δεν είναι ο μόνος «αποδιοπομπαίος τράγος», καθώς η εμφάνιση της εμμηνόπαυσης σχετίζεται και με τη φροντίδα που προσφέρει η πεθερά στα εγγόνια της. Η συνεισφορά της γιαγιάς στην ανατροφή των παιδιών έχει προταθεί ως ανεξάρτητη θεωρία για την εξέλιξη της εμμηνόπαυσης στον άνθρωπο. Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, οι γυναίκες ζουν πέρα από την αναπαραγωγική τους ηλικία προκειμένου να αυξήσουν την πιθανότητα επιβίωσης των εγγονιών τους, και επομένως την πιθανότητα να διαιωνιστούν τα γονίδιά της.

Οι βιολόγοι έχουν προτείνει και μια τρίτη θεωρία, η οποία όμως δείχνει να διαψεύδεται από την τελευταία μελέτη. Σύμφωνα με τη θεωρία αυτή, οι γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο θανάτου κατά τον τοκετό και επομένως έχουν συμφέρον να πάψουν να αναπαράγονται.