Φριτέζα – διάστημα: Οι ιδιαίτερες τηγανητές πατάτες του ΑΠΘ
Μία «λαχταριστή» και «χρυσαφένια» αναγνώριση επεφύλαξε στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) και την Ελλάδα ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA). Στην ανασκόπησή του για το 2023 στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, συμπεριέλαβαν ένα βίντεο τηγανίσματος πατάτας στο διάστημα, από τα πειράματα της Ομάδας Δυναμικής Πολυφασικών Συστημάτων, του Εργαστηρίου Χημικής και Περιβαλλοντικής Τεχνολογίας, του Τμήματος Χημείας του Πανεπιστημίου.
«Καταφέραμε και τηγανίσαμε πραγματικές πατάτες σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας και είδαμε ότι γίνεται», δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ o πρόεδρος του Τμήματος Χημείας του ΑΠΘ, διευθυντής του Εργαστηρίου Χημικής και Περιβαλλοντικής Τεχνολογίας και της επιστημονικής ομάδας Δυναμικής Πολυφασικών Συστημάτων, Θοδωρής Καραπάντσιος, ο οποίος είναι επικεφαλής εμβληματικών πειραμάτων του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος. Έχει συμμετάσχει με την ερευνητική του ομάδα σε περισσότερα από 20 έργα ανάπτυξης τεχνολογίας για διαστημικές εφαρμογές και σε 11 πειραματικές καμπάνιες παραβολικών πτήσεων.
Τώρα το Εργαστήριο Χημικής και Περιβαλλοντικής Τεχνολογίας του ΑΠΘ σχεδιάζει και τη φριτέζα του διαστήματος, τη συσκευή που θα συμπληρώσει την… οικοσκευή των αστροναυτών. Ήδη οι επιστήμονες εργάζονται για την επίλυση διάφορων τεχνολογικών προβλημάτων που απορρέουν από το τηγάνισμα σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας, εκ των οποίων ένα από τα πιο σημαντικά είναι οι οσμές που εκλύονται και μάλιστα μέσα σε έναν χώρο ο οποίος δεν αερίζεται.
«Οι αστροναύτες δήλωναν ότι στα ταξίδια λαχταρούσαν… τηγανητές πατάτες»Η ιδέα για τις διαστημικές τηγανητές πατάτες δεν γεννήθηκε στο ΑΠΘ. Η πρόταση στον κ. Καραπάντσιο και την ομάδα του -που εδώ και πολλά χρόνια πειραματίζεται στον βρασμό σε έλλειψη βαρύτητας- έγινε από στελέχη της NASA και του ESA στη διάρκεια ενός φόρουμ, στην έδρα του κρατικού αμερικανικού οργανισμού που ασχολείται με την εξερεύνηση του διαστήματος, την αεροναυτική και τη μελέτη του περιβάλλοντος της Γης. Αν και οι πρώτες δραστηριότητες της ομάδας του ΑΠΘ αφορούσαν τη χρήση του βρασμού σε πορώδη κεραμικά υλικά ως μέσο για να διατηρηθεί χαμηλή η θερμοκρασία των τοιχωμάτων διαστημοπλοίων κατά την επιστροφή τους στην ατμόσφαιρα της γης ή σε περίπτωση φωτιάς, προέκυψε ζωηρό ενδιαφέρον για το τηγάνισμα πατάτας στο Διάστημα. Υπήρχαν δηλώσεις από αστροναύτες που λέγανε πως αυτό που τους λείπει στα ταξίδια μακριά από τη Γη είναι οι… τηγανιτές πατάτες.
«Η δουλειά πάνω στο συγκεκριμένο ερώτημα – project ξεκίνησε πριν από 8 χρόνια. Πρωτίστως έπρεπε να αποδείξουμε πως έχουμε την ικανότητα να το κάνουμε για να πάρουμε τη χρηματοδότηση. Η περίοδος αυτή ήταν συναρπαστική. Xρειάστηκε να γίνουν πολλά πειράματα αρχικά σε μεγάλη κλίμακα -με πολλές πατάτες- στο εργαστήριο. Να βρεθούν τα κατάλληλα on-line μετρητικά. Αυτά θα έδιναν αξιόπιστη πληροφορία για την εξέλιξη του τηγανίσματος, τόσο εντός της πατάτας όσο και εντός του λαδιού. Στη συνέχεια κρίθηκε επιβεβλημένη η διεξαγωγή του πειράματος στη μεγάλη φυγόκεντρο (Large Diameter Centrifuge) που βρίσκεται στις εγκαταστάσεις του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος για να αξιολογηθεί ποσοτικά η επίδραση της μεταβολής της επιτάχυνσης της βαρύτητας», εξήγησε ο κ. Καραπάντσιος.
«Πειράματα σε 25 δευτερόλεπτα»Η πειραματική συσκευή – φριτέζα του ΑΠΘ, μεταφέρθηκε από το εργαστήριο του Αριστοτελείου στον αέρα και στις παραβολικές πτήσεις, όπου οι απαιτήσεις για συντονισμό και οργάνωση ήταν ιδιαίτερα υψηλές. «Όλα έπρεπε να είναι οργανωμένα με ακρίβεια δευτερολέπτου», είπε ο κ. Καραπάντσιος, περιγράφοντας τη διαδικασία των παραβολικών πτήσεων. Tα μέλη της επιστημονικής ομάδας έπρεπε να ολοκληρώνουν μέρη του πειράματος μέσα σε 25 δευτερόλεπτα έλλειψης βαρύτητας, όσο δηλαδή διαρκούσε η κάθε μία «παραβολική βουτιά» του αεροσκάφους. Αυτή γίνεται όταν το αεροσκάφος σβήνει προσωρινά τους κινητήρες και κυριολεκτικά πέφτει από περίπου τα 10 χιλιόμετρα υψόμετρο στα 8 χιλιόμετρα. Συνολικά πραγματοποιήθηκαν 186 παραβολικές βουτιές των 25 δευτερολέπτων η κάθε μία, μέσα σε έξι μέρες, σε δύο καμπάνιες παραβολικών πτήσεων, κατά τη διάρκεια των οποίων χιλιάδες φυσαλίδες εκλύθηκαν και καταγράφηκαν από κάμερες υψηλές ταχύτητας κατά το «τηγάνισμα».
«Κι αν για τους περισσότερους τα 25 δευτερόλεπτα της παραβολικής βουτιάς, όπου το αεροσκάφος χάνει απότομα δύο χιλιόμετρα ύψος, αποτελούν ελάχιστο χρόνο, για εμάς που κάνουμε το πείραμα φαίνεται…αιώνας», πρόσθεσε ο κ. Καραπάντσιος. Με αφορμή το πείραμα για το Διάστημα, τα μέλη της ομάδας του Εργαστηρίου διαπίστωσαν πως μια ήπια φυγοκέντρηση πλανητικού τύπου (περιστροφή σε δύο άξονες) -χωρίς να δημιουργεί πολύ μεγάλες δυνάμεις- είναι ικανή να πετύχει τηγάνισμα σε χαμηλότερες θερμοκρασίες και σε μικρότερο χρόνο. Έφτιαξαν, λοιπόν, ένα μηχάνημα το οποίο το έχουν πατεντάρει. Αυτή την περίοδο προσπαθούν να το προωθήσουν στην αγορά. Μάλιστα, όπως αποκάλυψε ο κ. Καραπάντσιος, έχουν ήδη ενδιαφερθεί αμερικανικές εταιρίες. Εκπρόσωποί τους ήρθαν στη Θεσσαλονίκη για να το δουν και επιθυμούν να το εφαρμόσουν σε βιομηχανική κλίμακα, όπου ο χρόνος και η θερμοκρασία σημαίνουν… χρήμα.
«Τηγανητές πατάτες στον μισό χρόνο, σε χαμηλότερη θερμοκρασία και με οικονομία στο λάδι!»Όπως είδαν στις δοκιμές, μέσω της τεχνολογίας που αναπτύχθηκε στο Εργαστήριο Χημικής και Περιβαλλοντικής Τεχνολογίας του ΑΠΘ, η πατάτα μπορεί να τηγανίζεται στον μισό χρόνο και σε μικρότερη θερμοκρασία π.χ. στους 150-160 βαθμούς Κελσίου αντί στους 180 βαθμούς. Αυτό σημαίνει λιγότερα έως καθόλου καρκινογόνα προϊόντα και εξοικονόμηση ενέργειας. Επίσης το λάδι δεν υποβαθμίζεται γρήγορα και άρα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για περισσότερα τηγανίσματα. «Τα τεστ έδειξαν ότι η συγκεκριμένη πατέντα έχει τεχνολογικό και εμπορικό ενδιαφέρον», είπε ο κ. Καραπάντσιος. Πρόσθεσε πως ένα πρόβλημα που πρέπει να λυθεί για μια συσκευή που θα μπορούσε να μπει στα νοικοκυριά αφορά στον σχεδιασμό της ώστε να μην υπάρχει κίνδυνος για τον χειριστή από τα κινούμενα μέρη.
«Εξάγοντας “πράσινο χρυσό” και γνώση»Προβάλλοντας την υψηλή διατροφική αξία του ελαιόλαδου η ομάδα του ΑΠΘ πρότεινε το τηγάνισμα στο Διάστημα να γίνεται με ελαιόλαδο, αν και είναι γνωστό ότι οι υψηλές θερμοκρασίες κατά το τηγάνισμα το υποβαθμίζουν. «Παρόλα αυτά η ψυχολογική σημασία να καταναλώνεται ένα τέτοιο προϊόν από τους αστροναύτες είναι σημαντική. Γι’ αυτό το ελληνικό ελαιόλαδο χρησιμοποιήθηκε στα πειράματα μας, προβάλλοντας με αυτό τον τρόπο τον πράσινο χρυσό του αγροδιατροφικού τομέα της χώρας μας», επισήμανε ο καθηγητής, ενώ αναφερόμενος στο κόστος των πειραμάτων πρόσθεσε πως αυτό είναι της τάξης των εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ για καθένα από αυτά και χρηματοδοτείται από ευρωπαϊκά κονδύλια ή από τον Ευρωπαϊκό Διαστημικό Οργανισμό. «Είμαστε μια μικρή εξαγωγική “μονάδα”. Εξάγουμε γνώσεις και επιστήμη και φέρνουμε χρήματα στον τόπο μας και με αυτόν τον τρόπο κρατάμε εδώ νέους Έλληνες επιστήμονες με προσόντα», κατέληξε.
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Κατηγορίας Ειδήσεις
- Βγήκαν ραντεβού, κατέληξε σπίτι του και αυτό που είχε στο μπάνιο την άφησε με το στόμα ανοιχτό
- Βασίλης Kαρράς: Η κίνηση ανθρωπιάς της συζύγου του την ημέρα της κηδείας του
- Συνελήφθη ο οδηγός της καταδίωξης στον Ασπρόπυργο, όπου σκοτώθηκε ο αστυνομικός της ΔΙΑΣ
- Κατερίνα Καινούργιου: «Ντροπή σε όλους! Δεν έχω δει πιο ρατσιστικά σχόλια για την κόρη της Νάνσυς Ζαμπέτογλου»
- Μετρήσεις λυμάτων στις γιορτές: Φουλ στον κορονοϊό και την κοκαΐνη (vid)
- Έλληνας ο επόμενος στον Ολυμπιακό μετά τον Μαρτίνς – Υπογράφει συμβόλαιο 800.000
- Τέλος η... Άνοιξη, έρχεται κρύο - Η τελευταία πρόγνωση των μετεωρολόγων
- Ο Φετφατζίδης θα φορέσει ξανά την κίτρινη φανέλα
- Πάτρα: Άγρια επίθεση σκύλου σε ηλικιωμένο - Αναζητείται ο ιδιοκτήτης του
- Στέλιος Ρόκκος: Η απώλεια του αδελφού του, ο αποχαιρετισμός από την κόρη του και το «αντίο» της Λελέ Γκόφα
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Attiki Press
- ΠΑΟΚ: Πολύ κοντά στην απόκτηση του Νεμάνια Μαξίμοβιτς
- Tεκνοθεσία από ομόφυλα ζευγάρια – Οικονομόπουλος: “Ένα παιδί χρειάζεται τη μαμά και τον μπαμπά”
- ΕΛΤΑ, απάτη SMS: Όχι, δεν έχετε δέμα ❗❗❗
- Κλοπή τραπεζικού λογαριασμού: Εξαρθρώθηκε σπείρα Αλβανών
- Αλβανοί άδειαζαν τραπεζικούς λογαριασμούς στην Ελλάδα: Εξάρθρωση σπείρας
- Εκλέχθηκε το νέο Δημοτικό Συμβούλιο του δήμου Θεσσαλονίκης – Πρόεδρος ο Σπύρος Βούγιας
- Φριτέζα – διάστημα: Οι ιδιαίτερες τηγανητές πατάτες του ΑΠΘ
- Παραβατικότητα ανηλίκων – αντιμετώπιση: Τα μέτρα του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη
- Όλγα Τρέμη τσιφτετέλι: Ο ξέφρενος χορός την παραμονή της Πρωτοχρονιάς
- Μεγάλη χρηματοδότηση €400εκ της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων στην MYTILINEOS
- Τελευταία Νέα Attiki Press
- Φριτέζα – διάστημα: Οι ιδιαίτερες τηγανητές πατάτες του ΑΠΘ
- Αλβανοί άδειαζαν τραπεζικούς λογαριασμούς στην Ελλάδα: Εξάρθρωση σπείρας
- Δώρα μεταπώληση: Τι «κρύβεται» πίσω από τη νέα τάση
- Ξεκινά το έργο της βιοκλιματικής ανάπλασης του κέντρου – Υπογράφηκε η σχετική σύμβαση με τον ανάδοχο
- ΠΑΟΚ: Πολύ κοντά στην απόκτηση του Νεμάνια Μαξίμοβιτς
- Παραβατικότητα ανηλίκων – αντιμετώπιση: Τα μέτρα του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη
- ΕΛΤΑ, απάτη SMS: Όχι, δεν έχετε δέμα ❗❗❗
- Εκλέχθηκε το νέο Δημοτικό Συμβούλιο του δήμου Θεσσαλονίκης – Πρόεδρος ο Σπύρος Βούγιας
- Όλγα Τρέμη τσιφτετέλι: Ο ξέφρενος χορός την παραμονή της Πρωτοχρονιάς
- Πρωτοχρονιά 2024 ΕΛΑΣ: Η πρώτη κλήση στην Αστυνομία
- Τελευταία Νέα Κατηγορίας Ειδήσεις
- Κερατέα: Νεκρός απεγκλωβίστηκε άνδρας από όχημα μετά από τροχαίο
- Ντόρα Μακρυγιάννη: Άναυδη η πρωταγωνίστρια για το ξαφνικό τέλος της σειράς «Μετά τη φωτιά»
- Mytilineos: Χρηματοδότηση 400 εκατ. ευρώ από την ΕΤΕπ για επενδύσεις στην πράσινη ενέργεια
- Πάτρα: Τι λέει στο thebest.gr ο άνδρας που δέχτηκε επίθεση από σκύλο το πρωί της Πρωτοχρονιάς
- Ιαπωνία: Nεκροί τουλάχιστον 4 επιβάτες του αεροπλάνου της ακτοφυλακής
- Πάτρα: Σκύλος έστειλε ηλιωμένο στο νοσοκομείο- Τον δάγκωσε την Πρωτοχρονιά
- «Πράσινα» τιμολόγια: Από 13,6-17 σεντς ανά κιλοβατώρα- Οι τιμές των παρόχων
- Εργασία-λάστιχο μέσω ψηφιακής κάρτας
- Βενιζέλειο Κρήτης: Εγκεφαλικά νεκρή η 17χρονη μαθήτρια που υπέστη ανακοπή μετά από αλλεργικό σοκ
- Νίκος Τζανάκης: «Στα 100.000 τα κρούσματα κορονοϊού πανελληνίως»