«Λόρενς, όπως και να ’χει...»

Του Αλέξανδρου Ραπτοτάσιου

Η τρίτη ταινία του εικοσιτετράχρονου Χαβιέ Ντολάν «Λόρενς Για Πάντα» (ατυχής μετάφραση του «Laurence, Anyways») έρχεται για να εδραιώσει την παρουσία του στο κινηματογραφικό γίγνεσθαι και να επιβεβαιώσει το ότι θα ασχολούμαστε για αρκετά ακόμα μαζί του στο μέλλον.

Όπως και στις προηγούμενες δύο ταινίες του, «I Killed My Mother» και «Heartbeats», ο σεναριογράφος/σκηνοθέτης έχει ως θέμα του

τη σεξουαλική ταυτότητα και την οικογένεια. Στην πρώτη του ταινία μίλησε αυτοβιογραφικά για την εφηβική αφύπνιση της ομοφυλοφιλίας του και τη σύγκρουση με την οικογένεια, ενώ στη δεύτερη προχώρησε στα πιο δυσδιάκριτα μονοπάτια της αμφισεξουαλικότητας και των ερωτικών τριγώνων.

Ο Ντολάν, στη νέα του ταινία, χρησιμοποιεί την πραγματική ιστορία ενός διαφυλικού άνδρα και παρουσιάζει μια διαφορετική ματιά σε ένα θέμα, στο οποίο έχουν επικρατήσει από κιτς στερεότυπα έως φρικτές προκαταλήψεις. Ο Λόρενς (Μελβίλ Πουπό) δεν είναι το τυπικό «τραβέλι» που έχετε στο μυαλό σας. Είναι ένας ψηλός και όμορφος καθηγητής φιλοσοφίας, που θέλει να ντύνεται ως γυναίκα, αλλά, όμως, ΔΕΝ του αρέσουν οι άνδρες. Είναι ερωτευμένος για χρόνια με την Φρέντυ (Σουζάν Κλεμέν) και θέλει να παραμείνει μαζί της. Άλλη παρόμοια περίπτωση, που υπάρχει σε γνωστό πρόσωπο, είναι ο διάσημος παρενδυτικός (στρέιτ) κωμικός Eddie Izzard, που κάνει επιτυχία τα τελευταία 20 χρόνια ντυμένος ως γυναίκα στις περισσότερες εμφανίσεις του.

Ο Λόρενς στα τριάντα του, εν μέσω σχέσης με τη Φρέντυ, αποφασίζει να κάνει το μεγάλο βήμα και να γίνει η γυναίκα που πάντα ήθελε. Το πανεπιστήμιο του Μόντρεαλ, όπου δουλεύει, θα τον αποδεχτεί αρχικά, αλλά με τα πρώτα παράπονα των γονέων θα φανεί αδύναμο να τον προστατέψει και έτσι θα χάσει τη δουλειά του. Η οικογένεια θα είναι για ακόμη μια φορά απούσα και φοβισμένη να αποδεχτεί κάτι διαφορετικό στους κόλπους της. Παράλληλα, ο θυελλώδης έρωτας με τη Φρέντυ θα αμφισβητήσει κάθε προσδοκία του θεατή για ρομάντζο. Ο έρωτας αυτός καταφέρνει να αντικατοπτρίζει τους αναπόφευκτους παθιασμένους και αυτοκαταστροφικούς έρωτες, που ενώ νομίζεις ότι τελείωσαν, εκείνοι επιστρέφουν για να διαλύσουν κάθε τι που έχει χτιστεί. Είναι από εκείνους τους έρωτες που μέσα στη θλίψη τους μεταμορφώνονται σε κάτι απόλυτα γοητευτικό και κινηματογραφικό. Η συναισθηματική κορύφωσή του επιτυγχάνεται, κυρίως, εξαιτίας της ερμηνείας της Σουζάν Κλεμέν, που κλέβει την παράσταση.

Όλα αυτά διαδραματίζονται επεισοδιακά κατά την περίοδο 1989-1999 με πρόδηλη νοσταλγία για την εποχή, από έναν νεαρό (Χ. Ντόλαν) που την έζησε μόνο ως πιτσιρίκι, όπως και πολλοί από εμάς, και όμως κατάφερε να παρουσιάσει μια ώριμη αναπαράστασή της σαν να την έζησε ο ίδιος. Και έτσι παρελαύνουν κουρέματα μπανάνα, τρελές βάτες, πουλόβερ με αποκρουστικά τριγωνάκια, το ατέλειωτο μεϊκάπ (και μιλάω για τις γυναίκες της ταινίας), και πολλά, μα πάρα πολλά, ποπ τραγούδια της εποχής από Cure, Depeche Mode, Fever Ray, Kim Carnes, Visage κ.ά. Αν σκεφτούμε ότι όλο αυτό πλαισιώνεται από σουρεαλιστικές σεκάνς, μια αισθητική βιντεοκλίπ που γίνεται σκληρό ρεαλιστικό δράμα και μετά πάλι βιντεοκλίπ, έχουμε μια πολύ ενδιαφέρουσα, απολαυστική και μπερδεμένη ταινία, που πρέπει να δεις ακόμα και αν διαρκεί 2 ώρες και 40λεπτά. Ο χαρακτηρισμός «προκλητική» ή «ειδικού ενδιαφέροντος» για την ταινία από διάφορα ελληνικά μπλογκ, είναι τουλάχιστον γελοίος και επιφανειακός, καθώς δεν πρόκειται για queer cinema, αλλά για μια τολμηρή ματιά ενάντια στην κατηγοριοποίηση της σεξουαλικότητας και του ήσυχου και τακτοποιημένου έρωτα.

Πειρατεία στον Ωκεανό (2012)

Δανέζικη περιπέτεια-δράμα του Τομπίας Λίντχομ, που διαδραματίζεται κατά την κατάληψη ενός φορτηγού πλοίου από Σομαλούς πειρατές. Δυνατό σασπένς και εξαιρετική σκηνοθεσία από την ταινία, η οποία κέρδισε τον Χρυσό Αλέξανδρο στο τελευταίο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης.

Άνθρωπος στη Θάλασσα (2011)

Η νέα ταινία του Κωνσταντίνου Γιάνναρη («Κοντά στον Παράδεισο», «Από την άκρη της πόλης», «Δεκαπενταύγουστος», «Όμηρος»,) που ασχολείται με την υποκειμενική αξία που δίνεται στη ζωή κατά τα συχνά φαινόμενα των υπερφορτωμένων με λαθρομετανάστες ναυαγίων στο Αιγαίο. Ο μικρόκοσμος ενός εμπορικού πλοίου λειτουργεί και ως μικρογραφία μιας κοινωνίας. Δράμα με ξεκάθαρες αντιρατσιστικές προθέσεις, που είναι αμφίβολο το πόσο επιτυγχάνουν τον στόχο τους. Πρωταγωνιστεί ο Αντώνης Καρυστινός.