Μελαγχολία σε ιλουστρασιόν χαρτί

από τη Μαρίτα Μελέτη

Ένας κόσμος που χάνεται («Μανάβης»), μια αγάπη που ανθίζει μέσα στον πόλεμο («Κλέφτης ροδάκινων») και το όνειρο που ζεις μέχρι να τελειώσει («Ο Υπέροχος Γκάτσμπυ») ίσως να είναι πολύ ποιητικά για μια εβδομάδα που χαρακτηρίστηκε από μια θαυμάσια πανσέληνο και μια μαγνητική καταιγίδα!

Ο Υπέροχος Γκάτσμπυ

(The Great Gatsby) (Δραματική, 2013, Διάρκεια: 143') Aμερικανική ταινία, σκηνοθεσία Μπαζ Λούρμαν με τους Λεονάρντο ντι Κάπριο, Τόμπι Μαγκουάιρ, Κάρεϊ Μάλιγκαν, Τζόελ Έντγκερτον.

Κάποιοι ξέρουν το ομώνυμο βιβλίο του Φ. Σκοτ Φιτζέραλντ,

κάποιοι την ομώνυμη ταινία–μεταφορά του βιβλίου με πρωταγωνιστή τον Ρόμπερτ Ρέντφορντ και κάποιοι την τωρινή μεταφορά με τον Λεονάρντο Ντι Κάπριο. Άνοιξη του 1922. Μια εποχή που χαρακτηρίζεται από τα χαλαρά ήθη, την πομπώδη τζαζ, την κυριαρχία του λαθρεμπορίου και την ακμή του χρηματιστηρίου. «Ο Υπέροχος Γκάτσμπυ» ακολουθεί τον επίδοξο συγγραφέα Νικ Κάραγουεϊ (στα βήματα του ίδιου του Φιτζέραλντ), που φεύγει από τις Μεσοδυτικές πολιτείες των ΗΠΑ για να πάει στη Νέα Υόρκη, κυνηγώντας το δικό του αμερικανικό όνειρο. Ο Νικ (Τόμπι Μαγκουάιρ) θα βρεθεί δίπλα στον μυστηριώδη και κοσμικό εκατομμυριούχο Τζέι Γκάτσμπυ (Λεονάρντο Ντι Κάπριο) και κοντά στην ξαδέλφη του (Κάρεϊ Μάλιγκαν) και τον ερωτύλο γαλαζοαίματο σύζυγό της ( Τζόελ Έντγκερτον). Κάπως έτσι ο Νικ θα χαθεί στον ελκυστικό κόσμο των κροίσων, της ψευδαίσθησης, του έρωτα και της απάτης τους. Καθώς ο Νικ βιώνει τα όσα συμβαίνουν μέσα και έξω από τον κόσμο στον οποίο, πλέον, ζει, καταγράφει την ιστορία του ατελέσφορου έρωτα και των αδιάφθορων ονείρων που αποτελούν σημεία αναφοράς για τη σύγχρονη εποχή.

Θεαματικότατη ομολογουμένως (στις αίθουσες προβάλλεται και σε 3D) παραγωγή με μια βιντεοκλιπίστικη σκηνοθετική ματιά, την οποία γνωρίσαμε στο «Moulin Rouge», και μάλιστα είναι αυτή που μένει μαζί με το αναχρονιστικό και με ατυχές διασκευές, για κάποιους, σάουντρακ (από Τζωρτζ Γκέρσουιν και Κόουλ Πόρτερ μέχρι JAY-Z, Λάνα Νελ Ρέι, Μπράιαν Φέρι, Αλίσια Κεις και Μπιγιονσέ).

Δυστυχώς, όμως, δεν ακουμπά ούτε στο ελάχιστο το υπαρξιακό δράμα των ηρώων ή τη συγκινητική μελαγχολία του βιβλίου με την παρουσίαση του μεγάλου αμερικανικού ονείρου που ο Γκάτσμπυ αντιπροσωπεύει.

Ο Κλέφτης Ροδάκινων

(Kradezat Na Praskovi)

(Σινεφίλ, 1964, Διάρκεια: 90') Βουλγαρική ταινία σε σκηνοθεσία του Βέλο Ράντεφ με τους Νεβένα Κοκάνοβα, Ράντε Μάρκοβιτς, Μιχαήλ Μιχαήλοφ.

Για τους περισσότερους ο κινηματογράφος είναι αγγλόφωνος, γαλλόφωνος, άντε, ιταλόφωνος και ισπανόφωνος στα μεγάλα κέφια! Πόσοι από μας θα δουν βουλγαρική ταινία, ασπρόμαυρη, γυρισμένη κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου και μάλιστα με αντιπολεμικό θέμα; Ουδείς! Το καλό που σας θέλω, τη συγκεκριμένη ταινία δείτε την και να είστε σίγουροι ότι το δίωρο που διαθέσατε από τον χρόνο σας δεν σπαταλήθηκε. Με επίσημη συμμετοχή στο φεστιβάλ της Βενετίας του 1964, η υπόθεση της ταινίας (γιατί όλες οι ταινίες έχουν μια υπόθεση ακόμα και αυτές του μακαρίτη του Αγγελόπουλου!) έχει ως εξής: Ο Ίβο είναι Σέρβος αιχμάλωτος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ο οποίος κρατείται σε ένα κάστρο της μικρής πόλης Τάρνοβα (Βουλγαρία). Στην προσπάθειά του να κλέψει μερικά ροδάκινα γνωρίζει τη Λίζα, την καταπιεσμένη σύζυγο ενός αυστηρού συνταγματάρχη, και το αμοιβαίο πάθος δεν αργεί να εκδηλωθεί.

Ο Μανάβης

(Ντοκιμαντέρ, 2013, Διάρκεια: 82')

Ελληνική ταινία σε σκηνοθεσία του Δημήτρη Κουτσιαμπασάκου

Ο Κουτσιαμπασάκος κάνει πάντα ταινίες με ιδιαίτερη ποιότητα και ευαισθησία. Οι γνωστότερές του είναι «Η γέφυρα» (Βραβείο Καλύτερου Σεναρίου ‘95), «Ο Ηρακλής, ο Αχελώος και η γιαγιά μου» (Καλύτερη Ταινία Μικρού Μήκους ’97),

«Ύψωμα 33» (Καλύτερη Ταινία Μυθοπλασίας, Καλύτερη Μουσική, ΄98) και «O γιος του φύλακα» (Βραβείο Ταινίας Μυθοπλασίας Μεγάλου Μήκους, Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Σκηνοθέτη και Βραβείο Κοινού, Ειδικό Βραβείο Επιτροπής στο Λος Άντζελες, 2007).

Η ανθρώπινη διάσταση είναι πάντα διάχυτη στις δημιουργίες του Κουτσιαμπασάκου και οι περισσότερες ταινίες του αφορούν μέρη στα οποία έχει ζήσει. Έτσι είναι και η φετινή, η οποία απέσπασε το Βραβείο Κοινού στο πρόσφατο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Ο σκηνοθέτης επί ενάμιση χρόνο ακολουθεί και καταγράφει το οδοιπορικό στα χωριά της Νοτιοδυτικής Πίνδου του Νίκου Αναστασίου, μανάβη, ο οποίος κάνει με το φορτηγάκι του, από τη δεκαετία του ’80, κάθε εβδομάδα, όλο τον χρόνο, ένα δρομολόγιο 75 χιλιομέτρων και προμηθεύει τους κατοίκους της περιοχής με εφόδια. Στις τέσσερις εποχές του χρόνου, στις τέσσερις διαφορετικές αλλαγές της φύσης, των φρούτων και των ανθρώπων, ο μανάβης προμηθεύει 30 χρόνια με τα απαραίτητα εφόδια -για το σώμα, αλλά απ’ ό,τι φαίνεται και για την ψυχή- τα απομονωμένα χωριά της Πίνδου. Με μια σπάνια κινηματογραφική ευαισθησία η κάμερα αποκαλύπτει μικρά κομμάτια της ζωής των κατοίκων, χωρίς να έχει στηθεί ούτε μια σκηνή!