Μητσοτάκης – Δένδιας Λιβύη: Πού στοχεύει η Ελλάδα, μια πολύ κρίσιμη επίσκεψη

Στη χώρα που βιώνει το απόλυτο χάος και την πλήρη αβεβαιότητα θα βρεθούν αύριο ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας. Το ταξίδι στη Λιβύη, έχει ιδιαίτερη σημασία, ενώ τρία είναι τα πρόσωπα κλειδιά στη χώρα της Βορείου Αφρικής, μετά τον ορισμό της νέας, μεταβατικής κυβέρνησης, στις 16 Μαρτίου. Ο Πρωθυπουργός, Αμπντουλχαμίντ Ντιμπεϊντά, η υπουργός Εξωτερικών, Νάιλα Μοχάμεντ ελ-Μανγκούς –η πρώτη γυναίκα στην ιστορία της χώρας που τίθεται επικεφαλής της λιβυκής διπλωματίας– και ο επικεφαλής του

Προεδρικού Συμβουλίου Μοχάμεντ αλ Μένφι. Η επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Νίκου Δένδια στη Λιβύη την Τρίτη στοχεύει στην αποκατάσταση των παγωμένων και εχθρικών για τουλάχιστον 19 μήνες σχέσεων με τη Λιβύη, στην αποκατάσταση απευθείας διαύλου επικοινωνίας Αθήνας-Τρίπολης και στην αποσαφήνιση της ελληνικής θέσης ότι θεωρεί ανοικτό το θέμα της οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών, παρά την ύπαρξη του αμφισβητούμενου Τουρκολιβυικού Μνημονίου.

Είναι μια από τις πρώτες επισκέψεις ξένου ηγέτη στη Λιβύη από τη στιγμή που ανέλαβε τα καθήκοντα της η προσωπική κυβέρνηση του πρωθυπουργού Ντιμπεϊντά και του επικεφαλής του Προεδρικού Συμβουλίου Μ. Αλ Μένφι, η οποία έχει αναλάβει τη δύσκολη αποστολή την ενοποίησης των θεσμών της Ανατολικής και Δυτικής Λιβύης, την εκδίωξη των ξένων στρατευμάτων και των μισθοφόρων και τη διεξαγωγή εκλογών τον Δεκέμβριο. Η Λιβύη είναι χώρα ιδιαίτερης σημασίας για την Ελλάδα καθώς είναι μια από τις 8 χώρες με τις οποίες έχει σύνορα η Ελλάδα και έχει κρίσιμο ρόλο στη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών από την Υποσαχάρια Αφρική. Όπως αποδείχθηκε όμως τον Νοέμβριο του 2019 η Λιβύη πλέον έχει καθοριστική σημασία για τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο και για την αποκατάσταση της νομιμότητας την οποία επιχειρεί να ανατρέψει με κάθε τρόπο η Τουρκία.

Ο πρέσβης που απέλασε η Ελλάδα

Ο Μοχάμεντ αλ Μένφι είναι γνωστό πρόσωπο στους Μητσοτάκη και Δένδια, καθώς ήταν ο πρέσβης της Λιβύης, που απέλασε η Αθήνα ως αντίδραση στην υπογραφή του τουρκολιβυκού μνημονίου καθορισμού θαλασσίων ζωνών, τον Δεκέμβριο του 2019. Παρά  το γεγονός της απέλασης, ο Μένφι θεωρείται άνθρωπος που έχει καλή επικοινωνία με την ελληνική πλευρά.

Στην ατζέντα η πορεία της Λιβύης προς τις εκλογές

Η επίσκεψη Μητσοτάκη αναδεικνύει την προτεραιότητα που έχει για την Αθήνα η ομαλοποίηση των σχέσεων ώστε σε επόμενη φάση και πάντως μετά τις εκλογές, καθώς η νυν κυβέρνηση δεν έχει την εντολή ούτε νομιμοποιείται να χειριστεί τέτοια θέματα, να τεθεί σε νέα βάση η διαπραγμάτευση για οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών μεταξύ των δυο χωρών. Με τρόπο που θα ακολουθεί τις προβλέψεις του Δικαίου της Θάλασσας και θα επιλύει τα προβλήματα που έχουν ανακύψει στα ανατολικά όρια των θαλασσίων συνόρων με το Τουρκολιβυκό Μνημόνιο ενώ θα μπορούσαν να εξετασθούν και οι Λιβυκές ανησυχίες στη δυτική πλευρά των θαλασσίων συνόρων.

Στην ατζέντα είναι η πορεία της Λιβύης προς τις εκλογές όπου η Ελλάδα θα προβάλει τη θέση της διεθνούς κοινότητας για την ανάγκη αποχώρησης των ξένων στρατευμάτων και μη εμπλοκής ξένων δυνάμεων, στο πλαίσιο και της αποστολής IRINI στην οποία η χώρα μας έχει κεντρικό ρόλο. Η Αθήνα θα προβάλει την ανάγκη η πορεία σταθεροποίησης της Λιβύης να συνδεθεί με τη συνολική προσπάθεια διαμόρφωσης ενός πλαισίου ασφάλειας και συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο με τις χώρες της περιοχής, αν και το θέμα της συμμετοχής της Λιβύης σε Τριμερείς Συνεργασίας είναι πρόωρο, μια και θα πρέπει οι αποφάσεις να ληφθούν από τη νέα κυβέρνηση που θα προκύψει από τις εκλογές.

Είναι θετικό πάντως ότι δεν έχει επιχειρηθεί να εφαρμοστεί το Τουρκολιβυκό Μνημόνιο από τη Λιβύη και παραμένουν παγωμένες οι αιτήσεις της τουρκικής κρατικής εταιρίας πετρελαίου ΤΡΑΟ προς τη Λιβυκή Εταιρία Πετρελαίου NCO για άδειες ερευνών στην υποτιθέμενη λιβυκή υφαλοκρηπίδα νοτίως της Κρήτης σε περιοχές που επικαλύπτουν την ελληνική υφαλοκρηπίδα.

Φιλοτουρκική στάση

Ο πρωθυπουργός Ντιμπεϊντά είναι γνωστός για τη φιλοτουρκική στάση του και για τα επιχειρηματικά συμφέροντα που τον συνδέουν με την Άγκυρα, ενώ ο κ. Μένφι είναι ο πρώην πρεσβευτής της Λιβύης στην Αθήνα, ο οποίος απελάθηκε μετά την κρίση που ξέσπασε με το Τουρκολυβικό Μνημόνιο ο οποίος όμως διατήρησε διαύλους επικοινωνίας με την Αθήνα η οποία διευκόλυνε με κάθε τρόπο τις επισκέψεις του στην Ελλάδα όπου συνέχισε να παραμένει η οικογένεια του. Όμως η νέα προσωρινή κυβέρνηση δέχεται ασφυκτική πίεση και από την Άγκυρα την οποία οφείλει η Αθήνα να επιχειρήσει αν όχι να εξουδετερώσει, τουλάχιστον να την εξισορροπήσει.

Η Ελλάδα διαθέτει σημαντικά πλεονεκτήματα για να δώσει ώθηση στις σχέσεις με τη Λιβύη

Ο ρόλος της χώρας μας στη διαμόρφωση της ευρωπαϊκής πολιτικής είναι κρίσιμος για τη Λιβύη. Η χώρα μας μπορεί και πάλι να ανοίξει ξεχασμένα Κεφάλαια στις διμερείς σχέσεις. Τη συνεργασία στον ναυτιλιακό τομέα, την ενίσχυση και εκπαίδευση του Λιμενικού της Λιβύης, τις υποτροφίες όχι μόνο σε φοιτητές της ιατρικής και άλλων σχολών θετικών επιστημών, αλλά και αξιωματικών του Λιβυκού Στρατού, Ναυτικού και Αεροπορίας, η συνεργασία στον Ιατρικό τομέα (στη διάρκεια του εμφυλίου πολλοί Λίβυοι νοσηλεύτηκαν σε ελληνικά νοσοκομεία.

Επίσης η Ελλάδα, όπως γράφει το liberal, μπορεί να συνδράμει στη δύσκολη πορεία για τη διαμόρφωση νέου συντάγματος και του νέου θεσμικού πλαισίου που θα οδηγήσει τη χώρα στην ομαλότητα. Σημαντικό κεφάλαιο είναι και η διερεύνηση των δυνατοτήτων για επιστροφή ελληνικών εταιριών σε μια παραδοσιακή αγορά για ελληνικές επιχειρήσεις κυρίως του κατασκευαστικού και ενεργειακού τομέα, πολύ περισσότερο όταν ήδη στην Τρίπολη γίνεται διαγκωνισμός εταιριών από την Ευρώπη αλλά και την Τουρκία για τη σύναψη συμβολαίων σε κρίσιμους τομείς.

Ξεχωριστή στιγμή της επίσκεψης θα είναι η επίσημη ανακοίνωση επαναλειτουργίας της Ελληνικής Πρεσβείας στην Τρίπολη μετά από επτά χρόνια, έχοντας επικεφαλής ένα έμπειρο και ικανό διπλωμάτη τον Γιάννη Σταματέκο, ο οποίος έχει υπηρετήσει ξανά στη Λιβύη ως νέος διπλωμάτης.

Χαιρετίζει ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας την επικείμενη επίσκεψη Μητσοτάκη στη Λιβύη

Την επικείμενη επίσκεψη του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, στη Λιβύη, χαιρέτισε με μεγάλη ικανοποίηση ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής Θεόδωρος. «Χαιρετίζω την επίσκεψη του πρωθυπουργού κ. Μητσοτάκη στη Λιβύη, για να δώσει το μήνυμα της ειρήνης και με πολλούς αποδέκτες, ότι η Μεσόγειος είναι και θα παραμείνει μία θάλασσα και ένας χώρος ειρήνης και ευημερίας» ανέφερε. Σε δηλώσεις του, κατά τη συνάντηση που είχε με τον υπουργό Τουρισμού, Χάρη Θεοχάρη, στο Κάιρο, ο Αλεξανδρινός Προκαθήμενος επισήμανε ότι «η Λιβύη είναι μία χώρα γειτονική προς την Αίγυπτο, που είναι μέσα στην πνευματική δικαιοδοσία του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας» και σημείωσε:

«Μην ξεχνάτε ότι ο τίτλος μου εμπεριέχει τις περιοχές Αλεξανδρείας, Λιβύης, Πενταπόλεως, Αιθιοπίας, πάσης γης Αιγύπτου και πάσης Αφρικής».
Παράλληλα, ο προκαθήμενος της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αφρικής Θεόδωρος ανέφερε: «Ο μητροπολίτης Τριπόλεως ήδη ετοιμάζεται για να βρεθεί και πάλι στο χώρο μας εκεί. Και οι εκκλησίες μας στην Τρίπολη και τη Βεγγάζη, μαζί με την πρεσβεία μας, μαζί με τα προξενεία να δίδουν μία δυναμική παρουσία σε αυτήν τη χώρα, που θα παίξει ένα μεγάλο ρόλο μελλοντικά στη συμφιλίωση των λαών».