Ζούμε στην εποχή της 6μερης εργασίας

Πριν από 33 ολόκληρα χρόνια καθιερώθηκε και στην Ελλάδα η εβδομάδα των 5 εργάσιμων ημερών. Ήταν 3 Ιανουαρίου του 1980 όταν τα σχολεία στην Ελλάδα σταμάτησαν να λειτουργούν το Σάββατο, οι Δημόσιοι Υπάλληλοι πανηγύρισαν την πρώτη σημαντική «ευρωπαϊκή» κατάκτηση, ενώ για τους εργαζομένους στον ιδιωτικό τομέα η προσαρμογή έγινε σταδιακά. Ακόμη πιο σημαντική ωστόσο για το σύνολο των Eλλήνων

Του Χρήστου Κώνστα

Μια από τις άμεσες θεαματικές οικονομικές επιπτώσεις από την καθιέρωση της 5μερης εργασίας ήταν η εκρηκτική ανάπτυξη της «βιομηχανίας του Σαββατοκύριακου». Αφού ο κόσμος δεν δούλευε τα Σάββατα και της Κυριακές οι ανάγκες ψυχαγωγίας και κάλυψης των αναγκών κατανάλωσης αυτών των ημερών αυξήθηκαν. Τα νυκτερινά κέντρα άλλαξαν τα προγράμματά τους. Τα ξενοδοχεία ανέπτυξαν τον «εσωτερικό τουρισμό του Σαββατοκύριακου», οι αθλητικές οργανώσεις αναδιέταξαν τον προγραμματισμό τους, για πρώτη φορά κυκλοφόρησαν εφημερίδες του Σαββάτου, δημιουργήθηκαν νέες ανάγκες και νέες υπηρεσίες.

Σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει. Παρά τις συνδικαλιστικές διεκδικήσεις για εβδομάδα 35 ωρών εργασίας, οι πραγματικές ανάγκες της οικονομίας οδήγησαν σε άλλες καταστάσεις. Σήμερα η εργασία των 6 ημερών είναι απολύτως νόμιμη. Επιπλέον παρέχεται η ευχέρεια στον εργοδότη (μέσα από επιχειρησιακή ή κλαδική σύμβαση) να διαμορφώνει ένα εβδομαδιαίο ωράριο χωρίς να υπολογίζει το ημερήσιο ωράριο και χωρίς την υποχρέωση ειδικής άδειας για υπερωρίες. Μέχρι σήμερα, ανεξάρτητα από τη φύση της εργασίας, για το σύνολο των εργαζομένων ήταν υποχρεωτική η 5ήμερη εργασία. Η ανάγκη για προσαρμογή στις ανάγκες της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας ωστόσο, οδήγησε στην επανανομιμοποίηση της 6ήμερης εργασίας αρκεί να διατηρείται το 40ωρο.

Η διάταξη αυτή λύνει τα χέρια των επιχειρήσεων συνεχούς λειτουργίας (εμπορικά καταστήματα, super market κ.λ.π.), οι οποίες είναι γεγονός ότι εκπροσωπούν πάνω από το 50% των εργαζομένων. Αυτό φυσικά συνεπάγεται ότι θα παρέχεται η δυνατότητα επιβολής εργασίας (μέσα από επιχειρησιακή ή κλαδική σύμβαση) κατά το Σάββατο χωρίς να δίνεται η προσαύξηση του 30% αν το εβδομαδιαίο ωράριο δεν ξεπερνάει τις 40 ώρες.

Από φέτος αποσυνδέεται το ωράριο των εργαζομένων από το ωράριο λειτουργίας των καταστημάτων. Μέχρι σήμερα, με δεδομένο ότι υπήρχε υποχρέωση ταύτισης του ωραρίου του εργαζόμενου με το ωράριο λειτουργίας της επιχείρησης, αναγκάζονταν οι εργοδότες να δηλώνουν ως έναρξη της εργασίας του εργαζόμενου την έναρξη λειτουργίας της επιχείρησης (π.χ. 8 η ώρα το πρωί) και ως λήξη την αντίστοιχη λήξη της λειτουργίας της επιχείρησης (π.χ. 9 η ώρα το βράδυ). Ωστόσο ήταν ευρέως γνωστό ότι κάτι τέτοιο δηλωνόταν μόνο στα χαρτιά (προς Σ.ΕΠ.Ε.), καθώς ήταν αδιανόητο να προσέρχονται οι υπάλληλοι (π.χ. πωλητές super market) ακριβώς την ώρα που άνοιγε η επιχείρηση. Έπρεπε να έρθει η κρίση και η υπογραφή των Μνημονίων για να παρέχεται η δυνατότητα (χωρίς τον περιορισμό της μιας ώρας πριν και μετά) για ορθή και νόμιμη διαμόρφωση διαφορετικού ωραρίου…