Φουντώνουν τα εθνικιστικά κινήματα ανεξαρτητοποίησης

Οι διαδηλώσεις στην Βαρκελώνη με σύνθημα «η Καταλονία είναι το νέο ευρωπαϊκό κράτος» έχει αναστατώσει όχι μόνο την Ισπανία, όπου ήταν γνωστές χρόνια τώρα, οι αποσχιστικές τάσεις των Καταλανών, αλλά και την ΕΕ. Ύστερα όμως ήρθε καπάκι και η υπογραφή της συμφωνίας για το δημοψήφισμα στην Σκωτία...
Η 11η Σεπτεμβρίου, είναι γνωστή στην Ισπανία ως «ημέρα της Καταλούνια» επειδή εκείνη την ημέρα το 1714, έχασε την ανεξαρτησία της. Η απόσχιση της Καταλονίας από την Ισπανία, σημαίνει και την αποχώρησή της από την ΕΕ. Αλλά οι Καταλανοί πιστεύουν, πως όταν με το καλό ανεξαρτητοποιηθούν, τότε πολύ σύντομα θα επιστρέψουν.

Είναι λοιπόν μια καινούργια περιπέτεια, που επικαλείται παλιές ιστορίες, για την διάλυση της Ενωμένης Ευρώπης; Επειδή εκτός από το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ιταλία, η Πορτογαλία και το Βέλγιο αντιμετωπίζουν αποσχιστικά κινήματα. Στην Σκωτία, την Παντανία, την Κορσική, το Τιρόλο, τη Μαδέιρα, τη Φλάντρα, δυναμώνουν οι φωνές για ανεξαρτησία. Ιδιαίτερα τώρα με την οικονομική κρίση. Συνήθως είναι οι πλούσιες περιοχές που θέλουν το «διαζύγιο».

Στην Ιταλία, οι περιφέρειες του Βορρά και το Νότιο Τιρόλο διαμηνύουν σε όλους τους τόνους ότι δεν θέλουν πλέον να χρηματοδοτούν τις διαρθρωτικά αδύναμες περιοχές του ιταλικού Νότου.

Χαρακτηριστική είναι και η περίπτωση των Φλαμανδών στο Βέλγιο, που έχουν δρομολογήσει εδώ και καιρό το «διαζύγιό» τους από τους γαλλόφωνους Βαλόνους. Η Φλάνδρα αποτελεί το ένα τρίτο της συνολικής έκτασης του Βελγίου, ωστόσο, η οικονομική της δύναμη αντιστοιχεί στο 60% του ΑΕΠ.

Ωστόσο, ο οικονομικός παράγοντας δεν είναι καταλυτικός, δήλωσε η Ζίλκε Γκετς-Έλτεν, εθνολόγος στο Πανεπιστήμιο του Κιέλου στην Ντόιτσε Βέλε. «Υπάρχουν και άλλα επιχειρήματα, τα οποία ενισχύουν τον καθορισμό της εθνικής ταυτότητας», τονίζει η γερμανίδα καθηγήτρια και διευκρινίζει: «Είναι η Γλώσσα, η κοινή Ιστορία και αυτό που αποκαλούμε πολιτισμό». Σημαντικός είναι επίσης ο ρόλος της θρησκείας και η γεωγραφική θέση μιας περιφέρειας σε σχέση με το κέντρο της χώρας στην οποία ανήκει.

Τα αποσχιστικά κινήματα στη δυτική και νότια Ευρώπη επιθυμούν να διαφυλάξουν την αυτονομία των εθνοτικών ομάδων. Ωστόσο αυτό δεν νομιμοποιεί τις επιδιώξεις τους, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, εφόσον η χώρα στην οποία ανήκουν δεν συναινεί στο «διαζύγιο. «Στο σημείο αυτό συμφωνούν οι διεθνολόγοι. Υπάρχει όμως και το ενδεχόμενο να σημειώνονται σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ακόμη και εθνοτικές εκκαθαρίσεις, όπως στην περίπτωση του Κοσσυφοπεδίου», διευκρινίζει ο Κρίστιαν Χίλγκρουμπερ, καθηγητής Διεθνούς Δικαίου του Πανεπιστημίου της Βόννης.

Δημοψήφισμα στην Σκωτία

Στην περίπτωση της Σκωτίας, ο γερμανός καθηγητής «βλέπει» ότι στο τέλος το Λονδίνο θα παραχωρήσει στην Σκωτία μεγαλύτερη οικονομική αυτονομία και θα αποφευχθεί το οριστικό διαζύγιο. Πάντως η εκστρατεία για την αυτονομία της Σκωτίας είναι μια παλιά ιστορία. Είχε ξεκινήσει αμέσως μετά την ενοποίησή