Ο Αρειος Πάγος θα λύσει τον γρίφο

Τον «γόρδιο δεσμό» γύρω από την πληρωμή του τέλους για τα ακίνητα (ΕΕΤΗΔΕ) μέσω της ΔΕΗ καλείται να λύσει αύριο ο Αρειος Πάγος, κρίνοντας αν για τους επόμενους μήνες η εταιρεία μπορεί να ενσωματώνει το «χαράτσι» στους λογαριασμούς της και να το εισπράττει χωρίς νομικά εμπόδια....

Ενώ αρχικά το υπουργείο Οικονομικών προσπαθούσε να υποβαθμίσει το πρόβλημα που δημιούργησε η απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου, δίνοντας οδηγίες να συνεχιστούν κανονικά η επιβολή του ΕΕΤΗΔΕ και η ροή είσπραξής του, τώρα διαφαίνεται η σοβαρότητα της εμπλοκής που έχει δημιουργηθεί, αφού το ίδιο το Δημόσιο παραδέχεται στα δικόγραφά του ότι κινδυνεύει να υποστεί ανεπανόρθωτη βλάβη. Στην αίτηση αναίρεσης που κατέθεσε το Δημόσιο στον ΑΠ ομολογεί πλέον τα ανυπέρβλητα προβλήματα τα οποία δημιουργεί το διατακτικό του Πρωτοδικείου, που απαγορεύει στη ΔΕΗ να ενσωματώνει το «χαράτσι» στους λογαριασμούς και να το εισπράττει, απειλώντας τη με χρηματική ποινή σε περίπτωση μη συμμόρφωσής της, αναγνωρίζοντας μάλιστα στους καταναλωτές ακόμα και δικαίωμα να αξιώσουν αποζημίωση από την εταιρεία.
Απώλειες εσόδων Το Δημόσιο τονίζει ότι οι σκέψεις του Πρωτοδικείου για την αντισυνταγματικότητα του ΕΕΤΗΔΕ, σε συνδυασμό με τις εντολές προς τη ΔΕΗ, «οδηγούν σε απόλυτη αδυναμία βεβαίωσης και είσπραξης του υπόλοιπου τέλους που αντιστοιχεί στο έτος 2012, με συνέπεια την απώλεια δημοσίων εσόδων που υπερβαίνουν το 1 δισ. ευρώ». Μολονότι το υπουργείο ήθελε από την Πέμπτη να έχει μια αρεοπαγιτική διαταγή που να «παγώνει» την απόφαση του Πρωτοδικείου, δεν το πέτυχε, καθώς κρίθηκε από τον ΑΠ ότι πρέπει να ακουστoύν και οι καταναλωτικές οργανώσεις που υπέβαλαν τη συλλογική αγωγή για το «χαράτσι».
Ο ΑΠ θα εξετάσει στην αυριανή διαδικασία εάν θα πειστεί και θα υιοθετήσει τη θέση του Δημοσίου ότι υφίσταται πλέον κίνδυνος για ανεπανόρθωτη βλάβη του, γιατί θα εμφανίσει ελλειμματικό προϋπολογισμό και δεν μπορεί να βρει το αντίστοιχο ποσό με άλλα πρόσθετα δημοσιονομικά μέτρα. Αν κρίνει ότι η είσπραξή του επιβάλλεται από λόγους επιτακτικού δημοσίου συμφέροντος, τότε θα δώσει την αναστολή στο Δημόσιο και θα συνεχιστεί κανονικά η ροή της είσπραξης. Αν ο ΑΠ, υπό τον αντιπρόεδρο Γ. Γιαννούλη, απορρίψει την αίτηση αναστολής, το «χαράτσι» δεν θα μπορεί να ενσωματώνεται στους λογαριασμούς, ούτε να εισπράττεται από τη ΔΕΗ, τουλάχιστον για τους επόμενους 3-4 μήνες, μέχρις ότου το ανώτατο δικαστήριο εξετάσει σε άλλη δίκη την αίτηση αναίρεσης και αποφανθεί οριστικά για τη συνταγματικότητα του ΕΕΤΗΔΕ, του τρόπου υπολογισμού και είσπραξής του. Ως «όπλο» στη νομική επιχειρηματολογία του, το Δημόσιο επικαλείται την επιτακτική ανάγκη να εισπράξει το «χαράτσι», προκειμένου να καλυφθούν δημοσιονομικά ελλείμματα, αλλά και την απόφαση της Ολομέλειας ΣτΕ, που πριν από λίγους μήνες έκρινε (με ψήφους 29-12) συνταγματικό το τέλος ως προσωρινό μέτρο, απαγορεύοντας ωστόσο τη διακοπή του ρεύματος σε όσους δεν πληρώνουν, γιατί μια τέτοια κύρωση είναι αντισυνταγματική.
Το Πρωτοδικείο Το μείζον πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί στη φάση αυτή οφείλεται στην ευρύτητα εφαρμογής μιας απόφασης που αφορά συλλογική αγωγή (ισχύει υπέρ όλων των καταναλωτών), αλλά και στο ανεξήγητα υποβαθμισμένο γεγονός ότι το Πρωτοδικείο έκρινε αντισυνταγματικό το «χαράτσι». Υιοθετώντας ουσιαστικά απόψεις της μειοψηφίας του ΣτΕ, το Πρωτοδικείο δέχθηκε ότι το ΕΕΤΗΔΕ έχει προσδιοριστεί αυθαίρετα και με αντισυνταγματικά κριτήρια (εμβαδόν, παλαιότητα, τιμή ζώνης), αφού δεν λαμβάνει υπόψη άλλα κριτήρια αντικειμενικά (όπως εισόδημα, περιουσία, προσωπική - οικογενειακή κατάσταση, απόδοση ακινήτων κ.λπ.). Ετσι παραβιάζονται συνταγματικές αρχές που κατοχυρώνουν την ισότητα στα φορολογικά βάρη, την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, την ιδιοκτησία κ.λπ. Μάλιστα στηρίζει την αντισυνταγματικότητα του ΕΕΤΗΔΕ και επειδή θεσπίστηκε σε ιδιαίτερα δυσμενή οικονομική συγκυρία. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, όποιο και αν είναι το αυριανό αποτέλεσμα επί της αναστολής, οι καταναλωτές δύσκολα θα αποφύγουν τελικά την πληρωμή, έστω και καθυστερημένα, μέσω της Εφορίας, εκτός εάν ο ΑΠ κρίνει αντισυνταγματικό το «χαράτσι» μέσα στους επόμενους μήνες. Στην περίπτωση αυτή τελικός κριτής θα είναι το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο, αφού θα υπάρχει τότε σύγκρουση ανάμεσα στο ΣτΕ και τον ΑΠ.